пишува: ВОЈО МАНЕВСКИ
Чиј е Гоце Делчев? Неделава медиумите се полни со изјави на политичари околу очекуваната дебата во мешовитата македонско-бугарска Комисија за историја што е формирана според Договорот за добрососедство со Бугарија. Власта со свој став дека Гоце е заедничка личност, опозицијата протестира и вели Гоце е наш идентитет и не може да се преименува во друга национална личност, затоа што тоа е напад врз постоењето на македонскиот народ.
Сето ова ме потсетува на српско-хрватската расправија што е Никола Тесла Србин или Хрват. Роден е во Австро-Унгарија, во областа што се вика Лика, а сега е дел од Хрватска. Во Србија бил само еднаш и тоа на неколку часа. Неговата урна е во Музејот со неговите дела во Белград, родната куќа му е во Хрватска. Расправата ќе трае се додека некој не им рече – Тесла е Американец што сите свои дела ги создал таму и каде најдолго живеел.
Од Универзитетот Колумбија се јавиле со кратка изјава: „Тесла по државјанство е американец, а неговите патенти се светска вредност“. Има ли некој нам да ни каже дека Гоце е роден во Османлиското царство, значи бил нејзин држављанин, завршил Воена академија во Софија, и бил нејзин питомец, но се борел за ослободување на македонскиот народ од ропство. И до овде нема нема ништо спорно за двете страни. Е, кога го пренесуваме даскалот во дваесет и првиот век многу работи ни се спорни и со соседите и во државата.
А зошто нашите политичари се натпреваруваат со изјавите за Гоце? По убедување бил социјалист онака како што тоа тој го сфаќал. Значи освен слободата се залагал и за социјални промени. Треба само да се прочитат неговите писма или спомените на некои од неговите соработници и соборци.
Има едно прекрасно сеќавање на Чернопеев пред Љубомир Милетиќ: “Парите од Мис Стон ги дадов на Гоце во една меана во Софија. Бев гладен и Гоце нарача вечера. Ни донесоа обично гравче со леб. Гоце само не погледна и рече: овие пари се за Организацијата немаме право да ги трошиме за наши работи. Никој не се осмелил да земе неколку лири, иако биле 14.000“. Истиот тој Чернопеев одбил да се дадат парите од “мистонките“ на неговите деца кои гладувале. Ете зошто денешниве политичари не треба да спорат чиј е Гоце. Можете ли денес да замислите ваков морал и кај нашите и кај бугарските политичари, па и историчари. И со денешна имагинација тешко тоа ќе ни успее. Кога не можат да ги решаваат натрупаните проблеми, балканските политичари веднаш ги решаваат историските наследства со своите методи и морал. А тоа е невозможно.
Во Штип Гоце бил скоро две години, а неговите однесувања и мисли се уште се раскажуваат кај потомците на неговите ученици. Затоа е скоро навредливо политичкото бранење на неговото дело. Тоа му припаѓа на светот, на сите борци за поправедно општество. Ако за тоа се залагаме ќе имаме право да се нарекуваме потомци на неговото дело. Ако тоа не се прави, беспредметна е одбраната на спомениците и градовите што го носат неговото име. Овде никакви пароли не помагаат.
Авторот е долгогодишен новинар, уредник е во ТВ Ирис, Штип.
