Романија била и е поддржувач на пристапувањето на Северна Македонија кон ЕУ. Со оглед на стратешката важност на европската интеграција за иднината на вашата земја, Романија верува дека само преку заедничка заложба и силен национален консензус за потребните реформи, Северна Македонија што поскоро ќе ги донесе потребните одлуки и ќе го забрза патот кон ЕУ, изјави министерката за надворешни работи на Романија, Луминица Одобеску на заедничката прес-конференција со министерот за надворешни работи Бујар Османи.
Таа упати честитки за, како што рече, извонредните напори што ги прави земјава во изминатите години спроведувајќи тешки реформи. Неодамнешната оценка издадена од ЕК како дел од овогодинешниот пакет за проширување го потврдува ова, рече шефицата на романската дипломатија и упати охрабрување да се продолжи со одлучноста за да може ефективно да се отворат поглавјата како што е предвидено во пакетот за проширување.
– Ве поттикнуваме да ја искористите оваа шанса што се отвори за проширување по агресијата на Русија врз Украина. Можноста земјата да се приклучи кон ЕУ е кредибилен процес, процес во кој интерес имаат сите. Тоа е од заемен интерес и за Северна Македонија и за ЕУ. Потпирајќи се на романските искуства можам да кажам дека без оглед на сите потешкотии на патот кон ЕУ сите тие напори вредат и се исплатат штом станете членка на ЕУ. Процесот на европска интеграција има трансформативна моќ, која влијае врз целото општество, влијае и врз граѓаните, а особено и на младите, порача Одобеску.
Министерот Османи рече дека оваа посета на романската колешка ја покажува силната посветеност на Романија како земја членка на ЕУ да ја поддржи нашата европска интеграција. Посочи дека Романија за неполни два месеци одбележува 17 години од приемот во Унијата и е земја пример со какви придобивки резултираат преговорите и членството во ЕУ гледано преку конкретен бенефит за граѓаните.
-Северна Македонија високо ја цени вашата поддршка за нашиот пристапен процес во ЕУ и се надеваме дека и Северна Македонија наскоро ќе го направи долгоочекуваниот и заслужен исчекор со што поскоро усвојување на уставните измени како единствена домашна задача која не дели од забрзаната интеграција којашто се повеќе станува императив за ЕУ во дадениот геополитички моментум. Отворањето на кластерите и поглавјето во рамки на пристапниот процес е од егзистенцијално значење бидејќи придонесува за брз економски развој, побрза економско-социјална конвергенција со државите од ЕУ. Од друга страна, новиот план за развој на Западен Балкан и можноста за приклучување кон единствениот пазар на ЕУ се инструментите со кои ЕУ ја остварува постепената интеграција или она што ние го нарекуваме повеќе интеграција пред членство во ЕУ, рече Османи.
Со министерката Одобеску, нагалси тој, го делат истиот став и во однос на ситуацијата во регионот и ја споделуваат неопходноста од силен фокус со цел одржување на мирот, стабилноста и просперитетот како клучна основа за придобивките за сите во нашиот регион.
-Го цениме присуството на Романија која е вклучена во зајакнување на мировната мисија на КФОР во Косово како што е и РСМ, нагласи Османи.
Според Османи, во делот на економската соработка заемно заклучиле дека одличните политички односи треба да бидат проследени со соодветна економска соработка за која постои голем потенција.- Вкупната трговска размена минатата година изнесува нешто над 360 милиони евра, а романскиот пазар се повеќе станува интересен за нашите големи компании. Со цел зајакнување на економската соработка се разгледуваат и можности за отворање на редовни авиолинии, нагласи Османи.
Романската министерка потврди дека Северна Македонија е значаен трговски партнер за Романија во Западниот Балкан и станува се поважен трговски фактор во регионот. Затоа, нагласи таа, треба да поддржиме се што е можно повеќе трговска размена, како и билатерални инвестиции.
На средбата станало збор и за прашањата во однос на безбедноста на регионот и справувањето со геостратешките ризици.
-Нашите две земји делат заеднички интереси во однос на безбедноста на регионот и справувањето со геостратешките ризици. Двете земји се дел од европското семејство како блиски партнери во рамките на НАТО. Во овој контекст топло и честитам на Северна Македонија и на министерот Османи лично за брзите и одлучни мерки преземени во однос на руската воена агресија врз Украина. Од оваа перспектива во текот на нашите разговори изразив благодарност за учеството на Северна Македонија со воени формации во силите на Алијансата во Романија што придонесува кон јакнење на безбедноста на источното крило на НАТО и е јасен сигнал на нашата солидарност – солидарноста помеѓу нашите две земји, подвлече Одобеску.
Османи, пак, го истакна значењето на дијалогот во однос на последните состојби во регионот на Западен Балкан, за војната во Украина, како и за разгорената криза на Блискиот Исток а во контекст на можните безбедносни и економски последици на земјите од регионот на Западен Балкан.
-Немаме никакви двојби дека не постојат алтернативи за решавање на отворените прашања и конфликти освен дијалогот и конструктивниот пристап кој треба да се императив за сите засегнати страни. Исто така, многу значајна е и нашата досегашна континуирана соработка и координација за важните прашања во рамки на НАТО Алијансата. Силното партнерство е потврдено и преку нашето воено учество како дел од структурите на мултинационалната борбена група во активностите на НАТО за зајакнување на источното крило, поконкретно во Романија. Точно две недели пред одржување на Министерскиот состанок на ОБСЕ во Скопје разговаравме и за предизвиците со кои организацијата се соочува како индиректна последица на руската воена агресија во Украина, рече Османи.
Одобеску истакна дека Скопје и Букурешт имаат и силни културни врски, а уше една работа која не поврзува е романската заедница во земјава која ги негува своите традиции.
-Потпишавме и документ за соработка во областа на образование, надградувајќи се на одличната традиција која што ја имаме во оваа област – традиција на соработка во оваа област. Ние ќе го промовираме македонскиот јазик во Романија и обратно, романскиот јазик ќе биде промовиран во Македонија. На 8 декември секоја година го славиме Денот на македонскиот јазик во склад со законот којшто романскиот Парламент го донесе во 2018 година, рече министерката Одобеску.
Османи, уште еднаш да се заблагодарам на Парламентот на Романија којшто го утврди 8 Декември за Ден на македонскиот јазик со цел зачувување на традициите, културите и на мајчиниот јазик на лицата припадници на македонското етничко малцинство во Романија.
Двајцата министри денеска потпишаа два документи – Акциски план за соработка помеѓу двете МНР за период од 2024.2025, како и Протокол за соработка во областа на образованието.
Фото: МИА