Европската комисија и Молдавија потпишаа двегодишна стратегија за енергетска независност и издржливост, доделувајќи 250 милиони евра (258 милиони долари) на Кишињев во 2025 година, соопшти Комисијата на 4 февруари.
Дополнително на оваа севкупна поддршка, 60 милиони евра (62 милиони долари) се ставени на располагање – под услови – на Транснистрија (Придњестровје), регион окупиран од Русија во Молдавија, кој се соочува со недостиг на енергија откако руски Гаспром го прекина снабдувањето со гас.
Рускиот енергетски гигант го запре протокот на гас во Молдавија во јануари, исто како што Украина го запре транзитот на руски гас низ нејзината територија. „Газпром“ тврди дека неговата одлука се заснова на наводен неплатен долг од Кишињев, а не на транзитни прашања.
Поддршката на ЕУ за Молдавија, од кои 100 милиони евра (103 милиони долари) ќе бидат обезбедени до средината на април, има за цел „да ја одвои Молдавија од несигурноста на руското снабдување со енергија и целосно да ја интегрира на енергетскиот пазар на ЕУ“, се вели во соопштението на Комисијата. .
Молдавија, која моментално ги води разговорите за пристапување во ЕУ, веќе се насочи кон европските испораки на гас, но добива електрична енергија од електраната во Транснистрија – Кучиурган, која, пак, се потпира на рускиот гас.
Понудата на ЕУ за Транснистрија е под услов локалните власти да преземат чекори за „фундаменталните слободи и човекови права“ и дека помошта нема да вклучува никакви „енергетски интензивни активности“.
Како прв чекор од стратегијата, ЕУ веќе обезбеди 30 милиони евра (31 милион американски долари) за Молдавија кои беа објавени на 27 јануари. Последниот чекор од планот ќе повлече инвестиции во енергетската отпорност и независност на Молдавија, кои ќе бидат вклучени во Планот за раст на ЕУ за Молдавија и имплементиран до 2026 година.
Подготви: Д. Мишев