• Latest
Ивица Челиковиќ

Фашизмот и историска козметика

September 30, 2021
Фото: Скриншот од видео на CNN

Обвинетиот за воени злосторства Нетанјаху го номинира Трамп за Нобелова награда за мир, недостасува уште Путин

July 8, 2025
Foto: Wikimedia commons

Фон дер Лајен: Подготвени сме да напишеме ново поглавје во односите меѓу ЕУ и Кина

July 8, 2025
Фото: Основно јавно обвинителство

Oтворена првата просторија за сослушување на деца – жртви и сведоци на трговија со луѓе во рамки на Јавното обвинителство

July 8, 2025

Израелскиот план за присилно преместување на населението од Газа „хуманитарен град“ е план за злосторства против човештвото, алармираат адвокати за човекови права и правни експерти

July 8, 2025

ДЗР: Недоволниoт буџет за програми за здравствена заштита и застојoт во капиталните инвестиции влијаат на квалитетот и достапноста на здравствените услуги

July 8, 2025
Фотографија: Ал Џезериа Фејсбук профил

Во Газа, гладот не е катастрофа, туку тактика – хуманитарната помош станува оружје

July 8, 2025
Фото: Скриншот од видео на 
NBC News

Најмалку 11 мртви и стотици уапсени во антивладините протести во Кенија

July 8, 2025
Први коментари од Трамп откако неговиот мегазакон беше усвоен. Фото: Скриншот од видео на ВВС

Трамп најави нови тарифи до 40% за сè поголем број земји

July 8, 2025

УНЕСКО: Охридскиот регион да биде поместен на Листата светски природни и културни реткости во опасност

July 8, 2025
Фото: Скриншот од видео на ВВС

Бројот на жртви од поплавите во Тексас се искачи на повеќе од 100

July 8, 2025
CivilMedia
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
CivilMedia
No Result
View All Result
Home СЛОБОДНА ЗОНА

Фашизмот и историска козметика

September 30, 2021 06:00
in АНАЛИЗИ, СЛОБОДНА ЗОНА
Ивица Челиковиќ

Ивица Челиковиќ

Share on FacebookShare on Twitter

ИВИЦА ЧЕЛИКОВИЌ

Факт е дека е неопходно идеолошките аргументи постојано да се развиваат и дискутираат во однос на новите политички ситуации. Вкучувајќи ја и појавата на фашизмот, како од историски така и од современ аспект. Веќе подолго време европските капиталистички елити развиваат кампања за ревизија на историјата од Втората светска војна, а со цел тоа да се вклопи во карактерот на денешните интереси и односи на моќта.

Токму во оваа област се заговара потребата Европската Унија да изгради поцврст заеднички пристап за да се справи со несериозни историографски толкувања. Еден предлог во таков контекст е да се соберат реномирани историчари во Европа во рамките на подолготрајна семинарска дејност, со цел подетално да се разменат и усогласат мислењата и ставовите околу најфлагрантните и несериозни обиди за искривување на историјата.

Будење сеништа

Бугарското настојување за бришење на печатот на сопственото фашистичко минато се провлекува како константа во однос на историските „изгубени територии“ и нивното „ослободување и администрирање“, а кое, според гледиштата на бугарските политички лидери и акедемици, не би требало да се карактеризира и нарекува како класична окупација. Таквиот пристап Софија очигледно го фаворизира и денес во однос на развојот на соседските односи со Македонија.

Прашањето што од своја страна, пак, го актуелизира премиерот Заев, дека на фашизмот не треба да му се припишува национална одредница, во конкретниов случај на „бугарскиот“ фашистички окупатор, бидејќи тоа е навредливо кога денес се зборува за бугарската нација во целина. Но тоа сепак во основа може да се сфати како непотребно релативизирање на упорните историско-ревизионистички обиди на Софија околу сопствената фашистичка и окупаторска улога во Втората светска војна, а што би било можно само доколку со давање предност на лесни политички квалификативи би била избегната сериозна академска, но и политичка расправа, во односите меѓу двете земји и пошироко во регионот.

Проблемот што во Европа мошне јасно се лоцира во однос на таквиот начин на релативизирање на историските факти е дека будењето сеништа од Втората светска војна не нудат продуктивна перспектива во натамошниот развој на евроинтеграциите.

Скандинавските историографски толкувања и анализи, како, на пример, на Институтот за историја при една од најзначајните високобразовни институции во Скандинавија, Универзитетот во Лунд, јасно ја дефинираат улогата на Бугарија во хитлеровата фашистичка коалиција, односно дека нацистичка Германија ѝдозволила на Бугарија да „окупира и администрира“ поголем дел од територијата на денешна Македонија. Во текот на бугарската окупација, односно во бугарската „окупациска зона“, како што тврди еден од најзначајните авторитети на историската наука во Шведска, професор Дик Харисон, се извршени низа воени злосторства, вклучувајќи ги и депоратациите на еврејското население, „со исклучително мал број преживеани“.

Такви историографски факти доминираат насекаде во историските записи во Европа. Тоа е окупација која, со благослова на фашистичка Германија, ја спроведувала и „администрирала“ бугарската фашистичка држава, а не накоја друга.

Историјата не може да се „разубавува“

Историјата не може да се „разубавува“ во интерес на обидите за оживување или повампирување на големодржавни идеи и претензии, со цел за наметнување политичка волја и доминација врз оној што се смета за послаб во меѓудржавните односи. Оттаму е и неопходно да се потенцира дека неспорните историски факти не можат да бидат предмет на какви било нејасно дефинирани преговори, дури и по цена на прогрес, чиј бенефит може да биде согледан во контекстот на идните (добро)соседски односи.

На мрачното наследство од ерата на фашизмот и обидите неговите последици да се релативизираат во контекстот на новите политички односи и реалности, особено се укажува при изборите за ЕУ-парламентот, од кои се очекува да создадат претпоставки за изградба на прогресивни алијанси и едновремено да функционираат како јасна противсила на фашизмот, неговото повампирување или историско негирање.

И на Бугарија и на Македонија воопшто не им е потребно бришење од учебниците или ревидирањето на јасно потврдените историски факти околу фашизмот и бугарското фашистичко минато, туку она што се чини е најпотребно е прогресивен политички пристап во организирањето на луѓето и на политичкото дејствување околу вредностите какви што се демократијата и еднаквоста. Формулирањето на идеолошката критика мора да најде начин да излезе од традиционалните политички застранувања и манипулации, кои, со полна уста лажни и дволични фрази за меѓусебното почитување, низ историска перспектива, постојано ги продлабочуваат поделбите на Балканот.

Смислата на борбата околу историграфските толкувања, поврзани со Втората светска војна, не треба да води кон таков резултат што ќе претставува копање и „закопување“ во нови историски ровови. Бидејќи, со она што го предлага Заев во форма на своевидна историска козметика, во врска со карактерот на бугарското фашистичко минато, и покрај добрите намери за расчистување на спорните прашања во меѓудржавните односи, тешко може да најде оправдување дури и во онаа познатата на Орвел – дека „оној што ја контролира историјата, ја контролира иднината“. Овде сепак станува збор за билетарелен спор, кој според многу нешта што го карактеризираат, во преден план не е свртен кон барање излез кон иднината, напротив, се заканува со натамошно замаглување на и онака затемнетиот историски хоризонт.

 


Извор: Слободен печат
Print Friendly, PDF & Email
Share33Tweet21Send

НАЈЧИТАНИ 5

  • Фото: ВИ

    24 ЧАСА: „Шлаканица“ од Брисел за Мицкоски, сестринските партии го избришаа македонскиот јазик и идентитет од ЕУ извештајот; Обвинителството го амнестира Максим Димитриевски; Кавказ на работ на нов конфликт

    100 shares
    Share 40 Tweet 25
  • Канта за смет

    94 shares
    Share 38 Tweet 24
  • Таче се (по)јави, вистина се (по)јави

    93 shares
    Share 37 Tweet 23
  • Апсења со смртни последици, рации, претепани и крвави осомничени, соборен патнички авион – како се влошија односите меѓу Русија и Азербејџан

    92 shares
    Share 37 Tweet 23
  • Скопје како зона без контрола: Убиен пешак, нападната пратеничка, автобус во пламен – државата го губи компасот

    92 shares
    Share 37 Tweet 23

CIVIL MEDIA NEWSLETTER

Check your inbox or spam folder to confirm your subscription.

CivilMedia

СЛОБОДНО.НЕЗАВИСНО.ОТВОРЕНО

  • ЗА НАС
  • ИМПРЕСУМ
  • КОНТАКТ
  • АВТОРСКИ ПРАВА
  • Политика на приватност
  • МАРКЕТИНГ

Следете нè

No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
  • ДЕЗИНФО
  • ФОРУМ
  • ГРАЃАНСКА АКЦИЈА
  • МАРКЕТИНГ
  • ИМПРЕСУМ