пишува: САШО ОРДАНОСКИ
Од вчера, на пример, Британската влада ги укина најголемиот број ограничувања воведени заради епидемијата, а престана и со дневните прес-конференции посветени на состојбите во земјата со корона-кризата. Дури, препорачаа одржување дистанца од еден, а не од два метри, најмногу заради барањата на угостителските, спортските и хотелиерските бизниси. Во Британија, во овој момент, има 43.000 починати од вирусот и над 305.000 потврдени случаи на заразени.
Независно од бројот на новозаразени и починати – патем, на глобално ниво, до сега се заразени (барем официјално тестирани) околу 10 милиони луѓе, половина од нив се излечени, а нешто под половина милион се починати – на светот веќе му здодеа од рестриктивните епидемиолошки мерки. На Балканот исто така. Границите се отвораат насекаде, некаде само со провизорни мерки за заштита, а туризмот на големо се рекламира за отворање на летните шеми. Се враќаат и спортските настани со публика, колку и да е бројот ограничен. Се отвораат аеродромите, кината, свадбените сали, теретаните и најголемиот број продавници и шопинг-молови. Во фризерските дуќани е глобална тепачка кој попрво да резервира термин за фенирање и фарбање.
Државите своите анти-вирусни кампањи сè повеќе ги профилираат како обврска и ризик на самите граѓани, со сè помалку генерализирани строги забрани. Повеќе се апелира на совеста на луѓето, отколку на спроведување на строги казнени државни политики. Дури и кога има потреба од заострување на правилата и евентуално враќање во карантини (како во Германија, на пример), тоа се прави на ограничени територии и врз помали заедници.
Сите зборуваат за нови епидемиолошки пикови и за можност од обновени есенски заразни бранови, а и сегашните статистики не се нигде за фалење – и сите забрзано укинуваат рестрикции и забрани. Како да се шири едно мислење дека „најлошото е зад нас“. Секоја недела некое ново лекче се рекламира како спас од заразата, иако такво нешто уште не е измислено.
Тоа е тоа. Модерните општества веќе не можат да го издржат седењето дома со месеци. Акцентот е повеќе на придвижување на економијата и на обновување на социјалниот живот, одошто на здравствените аспекти. Разбирливо: до сега се загубени над 300 милиони работни места во светот како резултат на пандемијата, а прашање е како наново ќе се оживеат некои од клучните светски индустрии. Многу држави се откажаа од амбициозни дневни тестирања и доследни пребројувања на починатите, а болничките системи стекнаа рутина кого (и кога) да го примат на лечење, а кого да го вратат дома во самоизолација, со лична терапија, а можеби таму и да си почине.
Ништо поразлично не е и со Македонија. До први јули општеството, помалку или повеќе, се враќа во некоја импровизирана нормала, иако вистинското социјално и економско опоравување долго ќе потрае. И покрај секојдневните совети на надлежните за носење маски, одржување дистанца и избегнување собирања, како да се развива некаква контра-култура на пркосење кон овие препораки… Сè поголем е бројот на оние кои, иако свесни дека вирусот постои и понатаму си се пренесува, влегуваат во некаков уморен фатализам на „кому му е судено“, „кој преживее, ќе раскажува“, „нашите кокошки црвени јајца носат“, „не сум јас во ризична група“, „ако дошло време за умирачка“… и слични релативизирачки глупости.
Всушност, се чини дека во една таква атмосфера, тежиштето на јавните политики треба да е врз еден приоритет: реорганизација и подобрување на здравствениот систем, за продолжувањето на вонредната епидемиска состојба, парадоксално, да се претвори во редовна. Тоа е прашање на политика: приоритети, ресурси, буџет, организација, кадар, странска помош…
Тоа – а не „телефонските“ скандали – би требало да е една од главните теми во нашата предизборна партиска понуда. Таа дебата е поважна од натпреварот во старите, лоши лажги за милијардите евра кои, еве, само што не дошле.
Сите права се задржани. ЛИНК: Услови за користење, авторски права и заштита на приватноста. Тесктот е личен став на Авторот.
