Веќе со години се говори дека населението од земјава се иселува. Веќе со години се говори дека наталитетот или бројот на живородени деца се намалува. Веќе со години се говори дека бројот на ученици во училиштата се намалува.
м-р Дончо Герасимовски - Наведените појави преку направените анализи покажуваат дека во подолг временски период или две и повеќе децении континуирано бележат пад односно намалување. И веднаш да кажам дека во учебната 1998/1999 година во основните училишта имало 255.150 ученици, во 2008/2009 година 216.180, а сега или во 2018/2019 година само 188.102. Тоа значи дека во изминатите две децении бројот на учениците во основните училишта во земјава е намален за 67.048.
За разлика од основните училишта во средните, во наведениот период, бројот е намален за 15.770 ученици. И доколку ги погледнеме податоците за бројот на учениците во основните и средните училишта во земјава заедно ќе констатираме дека тие вкупно изгубиле или се намалиле за 82.818 ученици.
Оваа појава на намалување на бројот на учениците секако има влијание и на намалување на бројот на училиштата. Појавата е интересна и загрижувачка од повеќе аспекти за кои треба нови мерки и активности од надлежните инститии во земјава, бидејќи досегашните не ги дадоа очекуваните резултати. Анализите кои ги имам направено и на ниво на региони и општини секако се актуелни, а да не говорам и по населени места. Меѓутоа, тоа е поширока анализа со која треба повеќе да се позанимаваат надлежните институции во земјава.
Во однос на наталитетот односно живородените деца познато е дека дека нивниот број се намалува секоја година. Но, иако тој број се намалува просечно годишно во прво одделение секоја година има околу 1000 ученици помалку. Или ако во 2013 година имало 23138 живородени деца во учебната 2018/2019 година во прво одделение се запишале само 22130 или 1008 деца помалку. Како за основното, така и за средното образование важи истото, имајќи предвид при тоа дека и двете се задолжителни со закон. Според тоа, постојат две можности за толкување на овие податоци, а тие се: дека најголем дел од децата се заминати или иселени од земјава, или немаме целосен опфат. Ваква појава имаме и со бројот на завршени ученици деветто одделение основно образование, а во средно во прва година имаме околу 1000 ученици помалку од завршените. И овие завршени ученици да се прашаме каде се?
Во овој контекст имаме уште една карактеристична појава во основното образование, а тоа е според следењето на бројот на учениците кои се следат на почетокот и на крајот на учебната година. И тука има намалување на бројот на учениците. И, повторно, прашањето е каде се тие? За да се потврди ова што го пишувам, а тоа е веќе потврдено со факти и аргументи низ бројките. На почетокот на учебната 2017/2018 година во основните училишта имало 192.448 а на крајот на истата учебна година 188.517 ученици. Тоа значи дека во текот на учебната година нивниот број се намалил за 3931 ученик и пак прашањето, каде се тие ученици?
И доколку повеќе се прават анализи се повеќе има разно разни појави како на пример, ако ги анализирате бројот на учениците од прво до деветто одделение на почетокот и крајот на годината ќе констатирате дека нивниот број во сите одделенија е намален а и на почетокот на новата година уште повеќе.
Врз основа на направените анализи и прикажаните податоци во разликата на бројките од неколку илјади може да се претпостави дека тие не живеат во земјава а можеби и дел не се опфатени во образовниот процес.
Бидејќи веќе ги имаме состојбите со бројот на училиштата и учениците кои покажуваат дека се намалуваат да спомнам дека бројот на паралелки и наставници се зголемуваат. Но, во сето тоа карактеристична е појавата како и констатациите и препораките на меѓународните институции во однос на работењето во образовниот процес, квалитет на знаење, наставен персонал, програми, содржини и целосно функционирање на образовниот систем. Се оценува дека тој е катастрофално лош за изминатите десет години.
Од тие причини овие две години надлежното Министерство за образование и наука се зафати со реформски активности за подобрување на состојбата. Во таа насока формираше неколку групи кои работат на законски измени, нови програми за работа со нови содржини, намалување на учениците во паралелките, подобрување на квалитетот на наставниот кадар, намалување на предмети и други активности се со цел на подобрување на состојбата. Впрочем и затоа основната порака е кон учениците дека тие треба да трагаат по знаење.
Со преземените мерки и активности на Владата на Република Северна Македонија преку надлежното министерство и неговите институции сметам ќе дадат разултати и тоа со почетокот на следнава учебна година.
Авторот е демограф и аналитичар, поранешен директор на Државниот завод за статистика
Преземање на содржините e ЗАБРАНЕТО (!!!), освен со писмена дозвола од ЦИВИЛ и тоа исклучиво според Условите за користење, авторски права и заштита на приватноста. Повредата на авторските права е забранета со закон.
Врз основа на договор за соработка, оваа содржина е достапна за Плусинфо и Слободен печат без ограничувања.
