Пишува: Амб. ЛАРИСА ДИР
Вонредна и Ополномоштена Амбасадорка на Украина во Република Северна Македонија
Секојдневно рф нанесува непоправливи загуби, убивајќи Украинци и предизвикувајќи штета на инфраструктурата и животната средина на Украина. Одбивајќи ги сите мировни предлози, русија не само што продолжува со ракетирање на украинските градови, туку и упатува закани до други странски држави.
Јасно е дека за да се принуди рф на мир, мора да се зголеми притисокот и да се воведат построги санкции што би ја намалиле способноста на кремљ да ја финансира војната и би ја ослабиле економската база на рф. И не само економската база на рф, туку и на оние кои ѝ помагаат да ја продолжи агресивната војна (Украина ја цени позицијата на Северна Македонија која се приклучува на санкциските пакети на ЕУ).
Санкциите треба најмногу да ги погодат банкарскиот и енергетскиот сектор на рф. Особено ефикасно би било значително намалување на цените на нафтата, што ќе предизвика проблеми со полнењето на рускиот буџет – буџет кој финансира убиства и разурнување во Украина.
русите треба да немаат пари дури ни за чизми, со кои ја валкаат украинската земја – а можеби така ќе ги спасат и сопствените нозе од украинските дронови.
Украина се брани и ќе продолжи да се брани.
Украина се обновува и ќе продолжи да се обновува.
Дури и за време на оваа неиспровоцирана агресија од страна на рф.
Вкупната проценета вредност на обнова и реконструкција на Украина во наредната деценија, според Владата на Украина, Групата на Светска банка, Европската комисија и ОН, изнесува 524 милијарди американски долари. Во објавената проценка се наведува дека директната штета достигнува 176 милијарди долари.
Најголема штета имаат претрпено: станбениот сектор, транспортот, енергетиката, трговијата, индустријата и образованието.
Најпогодени се економските сектори во Донецката, Харкивската, Луганската, Запорижската, Херсонската и Кијивската област.
Особено треба да се нагласи дека лани штетата на украинското земјоделство (вклучително и последиците од уништувањето на Каховската брана од страна на русија) се проценува на над 80 милијарди долари.
Посебно важно прашање е хуманитарното деминирање на Украина, за кое се проценува дека ќе чини околу 40 милијарди долари.
Владата на Украина воспостави институционален механизам и спроведува реформи за подобро планирање и реализација на напорите за обнова. Исто така, Украина очекува привлекување странски инвестиции, а еден од ресурсите за обнова треба да биде и конфискацијата на замрзнатите руски средства.
Поради целосната инвазија од страна на рф, Украина претрпува разорни последици врз економскиот развој – уништени се производни капацитети, инфраструктурни објекти, ограничена е економската активност во зоните на борбени дејства, како и постојаната закана од воздушни напади на целата територија на Украина.
Сето ова ги отежнува перспективите за економско закрепнување. Штетата предизвикана од руската војна продолжува да расте, но Украинците покажуваат значителна издржливост: Украина мора да продолжи со зголемување на производството на високотехнолошки производи, интеграција во европските производствени синџири, активирање на инвестиционата активност и развој на индустрискиот сектор преку модернизација и иновации.
Во екстремно тешки воени услови, Украинците се соочуваат со многу тешка задача – обезбедување економска безбедност. Помошта од партнерите, секако, е високо ценета.
Украина ги користи сите меѓународни платформи за создавање на одржливи механизми за обновување.
Им изразуваме благодарност на сите партнери кои редовно учествуваат на Ukraine Recovery Conference, која оваа година ќе се одржи во Рим (10–11 јули 2025). Имаме голема надеж за продолжување на учеството на Северна Македонија во овој меѓународен формат на високо ниво.