Расте бројот на жени кои се жртви на семејно насилство во последните четири години. Сместувањето во шелтер центри е краткотрајно, жртвите се брзо оставени на „милост“ на насилниците, предупредуваат невладините. Тие спречија законски измени кои предвидуваа на полицаец обвинет за семејно насилство да не му се одзема оружјето.
„Се омажив од љубов по неколкугодишна врска, но со раѓањето на првото дете мојот сопруг се смени преку ноќ. Ме обвинуваше дека сум лоша мајка, а бебето беше плачливо. Се пожалив на мајка ми, но таа ми рече трпение-спасение“. Вака за Радио Слободна Европа ја раскажува својата животна приказна, жена од внатрешноста на земјата, која сакаше да остане анонимна, а нејзиниот идентитет ѝ е познат на редакцијата.
Надежта за спас на бракот ја гледала во советување во локалниот Центар за социјални работи, но таму стручните лица ѝ рекле дека таа е за на психолог. Ситуацијата кулминирала по враќањето дома, кога во вечерните часови сопругот ја претепал.
Раѓањето на второто дете, вели нашата соговорничка, донело мир, но тоа траело кратко, сè додека таа не останала без работа.
„Се случуваше да ми рече да станам од масата за ручек, оти тој го купил јадењето. Одев во другата соба да плачам, а децата седнуваа до моите нозе и се чудеа зошто плачам“, раскажува жртвата на насилство.
За четири години, или од 2020 до 2024 година за 20 проценти е зголемен бројот на жени жртви на семејно насилство, покажуваат поодатоците на Министерството за социјална политика, демографија и млади.
Бројките пак, на Министерството за внатрешни работи варираат. Податоците кои МВР ги достави до РСЕ, покажуваат дека во 2024-та година, вкупниот број на жртви на кривични дела од семејно насилство изнесува 1.146, од кои 80 отсто се жени. Меѓу мажите насилници преовладуваат сопрузите на жртвите.
И покрај ваквите алармантни податоци, Министерството за внатрешни работи изготви измени на Законот за полиција кои задираат во прашањето за родово-базираното насилство. Веднаш жестоко реагираа неколку граѓански здруженија обединети во Националната мрежа против насилство врз жени и семејно насилство.
Затоа МВР ја повлече предложената измена на членот 31, со кој практично се превидуваше да не му се одзема оружјето на полициски службеник кој сторил семејно насилство сѐ до правосилно завршување на судската постапка против него, потврдија од МВР за РСЕ.
Жртви на институциите
Најголем проблем останува што не само во полицијата, туку и во другите институции, жртвите на семејно насилство стануват и „жртви“ на несоодветен третман од страна на државните службеници.
„Се случува институциите да гледаат со презир кон жена која што била претепана, можеби била силувана, но ја третираат како сама да си го барала“, вели проектната координаторка во Националната мрежа против насилство врз жени и семејно насилство, Хајди Штерјова Симоновиќ .
Според неа, „алармот“ на институциите треба да се вклучи уште при пријавата на насилството, а жртвата и нејзините деца, доколку ги има, да добијат заштита и поддршка сè до целосна реинтеграција.
„Дури полицијата или центрите за социјална работа да постапат по сите чекори согласно закон, секогаш имаме некоја алка во системот која прекинува и од тука натаму жртвата од една страна е институционално виктимизирана, а од друга страна не ја добива заштитата. Тоа му дава сила на насилникот “, објаснува Шетрјова Симоновиќ.
Преземено од Радио Слободна Европа
