АЛЕКСАНДАР НИКОЛИЌ ПИСАРЕВ
Што може да добие Украина, а да изгуби Русија после оваа војна, и како тоа ќе се одрази на Европа, а посебно на регионот на Западен Балкан и може ли да биде допинг за Македонија и Албанија да ги започнат преговорите за членството во Унијата
Може ли западен Балкан да „профитира“
Како ќе се одрази ова на Западен Балкан. Москва преку Црно море и некогашните членки на Варшавскиот договор Бугарија и Романија гледа да го прошири влијанието во бившите југословенски републики во кои сеуште често дигаат глава и отворено истапуваат про-руските сили. Актуелниот и сеуште доволно силен политичар на босанските Срби Милорад Додик не сокрива желби за отцепување на неговата Република Српска од територија на БИХ. Неговиот најсилен сојузник сеуште е се Москва и унгарскиот премиер Виктор Орбан. За Москва се подразбира дека Белград треба да добие од Русија секаква поддршка за влијание на околните до вчера „братски републики“ пред се Македонија и Црна Гора поради „заедничка историја и култура“.
Закочените преговори на Република Северна Македонија и Албанија со Европската унија, во оваа констелација на случувања, двете држави ги оддалечуваат од европските перспективи и интеграција. Францускиот претседател Макрон, кој до скора беше евроскептик за прием на овие две држави во Унијата, во светло на украинската криза, во повеќе наврати јавно се заложи дека почеток на преговорите за овие две држави е повеќе него итен. Се добива впечаток дека украинската криза може да делува како „допинг“ за забрзување на овие процеси и одвраќање на Бугарија и понатаму да го кочи почетокот на преговорите за Македонија со ЕУ.
Кој е на чија страна и зошто
Во Југоисточна Европа, три држави од Западен Балкан се под силно влијание на Русија. Тоа се Србија, Босна и Херцеговина и Црна Гора. “Лакмус“ за нивното однесување во украинската криза ќе бидат и најавените избори во сите три држави. И политичката јавност, власт и опозицијата ќе морат на некој начин да се определат во оваа ситуација. А нестабилност на овој регион може да биде закана за нестабилност на Европа. Ќе видиме дали Србија во предизборие ќе се откаже од рускиот наратив. Официјален Белград се изјасни за мирно решавање на кризата во Украина и го подржува територијалниот интегритет и суверенитет на Украина. Претседателот на Србија Вучиќ во неколку наврати нагласил дека политиката на Србија е да биде војно неутрална, но дека политички не се одрекнува од традиционалните пријателства. Иако Белград формално бара членство во Европската унија и ги започна преговорите за членство, Србија нема да воведува санкции против Русија, а провладини медиуми јасно ја поддржуваат Русија.
Членот на претседателството на Босна и Херцеговина Милорад Додик од Бањалука порачува дека Република Српска ќе остане неутрална во овој конфликт. Но Додик и понатаму сериозно го загрозува интегритет на Босна и Херцеговина. Тој ќе мора да ја преиспита својата позиција после загубата на поддршка од страна на Бања Лука, а посебно откако и претседателот на Унгарија еден од неговите поддржувачи го смени својот став кон Русија и состојбата во Украина.
Меѓу граѓаните на Сараево влада голема загриженост во врска со депозитите кои ги имаат во Сбербанка. Масовно се подигнува готовина од нејзините банкомати, со оглед на тоа дека САД имаат воведено санкции за оваа банка чија централа се наоѓа во Москва. Косовските безбедносни сили го засилиле своето присуство на граница кон Србија, а Министерство за одбрана на Косово своите снаги ги ставило на располагање на САД доколку биде потребно и ќе делуваат во координација со НАТО.
На Косово се исклучени сите оператори и медиуми и линкови кои ја пренесуваат руската програма и ја поддржуваат руската агресија врз Украина. Во Црна Гора се одржани протести за поддршка на Украина, организирано е и доброволни собирање на крв за потребите на болници во Украина. Но Русија и понатаму има силна поддршка на голем број на граѓани на Црна Гора.
Поранешниот премиер на Република Северна Македонија, Зоран Заев, упати поддршка за украинскиот народ и силно ја осуди руската агресија.
„Овие денови секој момент го живееме со украинскиот народ. Даваме поддршка, сочувствуваме, ја споделуваме нивната болка и нивната храброст. Тие се нашите херои, а ние нивните поддржувачи. Упатувам силна осуда на агресијата која деновиве се спроведува врз суверената Украина и во исто време упатувам уште посилна поддршка до раководството на земјата и до целиот украински народ за да опстојат и за да си ја одбранат татковината, објави Заев.