Прелиминарна оценка за парламентарните и претседателските избори одржани на 8 мај е дека тие изминаа во мирна и демократска атмосфера, без инциденти и без значителни нерегуларности, но со оглед на принципот Нулта толеранција за изборните нерегуларности што го следи ЦИВИЛ во својот мониторинг, за одбележување се повеќе видови нерегуларности кои беа забележани на денот на изборите, објави на прес – конференција претседателот на ЦИВИЛ- Центар за слобода, Џабир Дерала.
Тој истакна дека општо земено граѓаните со право на глас имаа можност да ја изразат својата избирачка волја слободно, соодветно на Изборниот законик и демократските принципи и стандарди.
„Ставот на ЦИВИЛ е дека тие случаи, регистрирани на самиот ден на гласањето, не влијаат значително на општата оценка која е позитивна“, рече Дерала, додавајќи дека овие оценки се однесуваат на краткорочниот мониторинг кој го опфаќа изборниот молк и денот на гласање.
Тој рече дека анализите и оценките кои произлегуваат од долгорочниот мониторинг на изборниот процес и општествено политичките состојби и трендови веќе сега се во поодмината фаза на подготовка и ќе бидат презентирани на почетокот на јуни оваа година.
„Сенка на изборниот ден фрлија повеќе извештаи кои се однесуваат на тоа што се случуваше во самите избирачки места. Очигледно е дека еден дел од членовите на избирачките одбори низ целата земја – или не се доволно добро обучени, или се оддадоа на исполнување политички агенди, со тоа што агитираа, односно се обидуваа да извршат влијание врз дел од гласачите. Зависно од тоа од кој политички табор беа ангажирани, дел од членовите на избирачките одбори во избирачките места што ги опфатија набљудувачите на ЦИВИЛ, го поддржуваа или се обидуваа да го спречат бојкотот на Претседателските избори“, кажа Дерала.
Исто така, истакна Дерала, се бележат и случаи на кршење на изборниот молк и нарушување на тајноста на гласањето, а во еден дел од случаите, се бележи непостапување по однос на кршење на изборниот молк од страна на набљудувачите, партиски или граѓански.
“Илустративен случај е оној од избирачко место во градинката „Пролет“ во населба Козле во општина Центар, Скопје, каде што набљудувачката ја пушташе химната на ВМРО-ДПМНЕ на својот телефон, среде избирачкото место. Реакција имаше само откако граѓанин упатил забелешка„ кажа Дерала.
Тој се осврна и на неславениот инцидентот кој го предизвика член на ИО во село Јанчишта, општина Јегуновце, во кој набљудувач на ЦИВИЛ беше вербално нападнат со клевети и навреди против ова организација. За овој случај, запознаена е и ДИК и меѓународната заедница.
Изборите и на 7 и 8 мај изминаа во знакот на кршење на изборниот молк. Партиските активисти, па и функционери, како и анонимни профили на социјалните мрежи познати на Цивил мониторинг тимот како партиски пропагандисти – водеа вистинска војна на социјалните мрежи, истакна Дерала.
Цивил за овие избори распореди 80 мобилни краткорочни набљудувачи низ целата земја.
Назми Абдурахмани
