Благица Димитровска, претседателка на здружението Инклузива, на панел дискусијата „Изборни реформи: Желбите наспроти реалноста“, зборуваше за правото на избор на лицата со попреченост, забелешките во однос на остварување на нивното гласачко право и правото на учество на домашните организации што вршат изборен мониторинг, во изборните реформи.
„Ние на овие избори излеговме со најголем број на набљудувачи што покажува и докажува дека лицата со попреченост не се плашат од предизвиците, туку ги совладуваат најдобро од сите. Ние имавме 80 набљудувачи заедно со тимот на Инклузива од кои 67 беа лица со попреченост. Сите останаа здрави, што покажа дека организацијата на изборите беше безбедна иако сите се плашевме во однос на безбедноста на гласачите.
Во однос на мониторингот на изборите имавме забелешки, но тие се провлекуваат години наназад. Во однос на правото на глас на гласачите со попреченост, веќе подолго време работиме со ДИК која е отворена за соработка и дава резултат. Беа создадени нови алатки, а ние продолживме заедно да работиме на подобрување на алатките, но сепак останаа нерешени системските проблеми, односно проблемите во правната рамка во изборното законодавство.
Исклучува граѓани со попреченост кои немаат право на избор, не зборувам само на немање право на глас туку ги нема ниту во Избирачкиот список. Тоа е една од препораките и на ОБСЕ/ОДИХР.
Тие препораки кои ги имаат меѓународните набљудувачки мисии, ги црпат од домашните набљудувачи. И не ми е јасно и никогаш не ми било јасно како тоа во работните групи домашните организации кои ги набљудуваат изборите нема да бидат вклучени, а ќе биде меѓународниот фактор кој постојано се консултира со нас. Сметам дека ниедна од тие меѓународни организации ги немаат препораките на Инклузива во целост затоа што ова е специфична категорија на граѓани на која им е одземено едно основно човеков право, односно правото на избор.
Нашата држава е потписник на Конвенцијата за правата на лицата со попреченост и од 2011 година кога е ратификувана оваа Конвенција државата има обврска да ги почитува сите права и да ја усогласи изборната првана рамка со одредбите од Конвенцијата.
Јавно барам да бидеме вклучени во работната група затоа што никој од наведените членови на работната група не може да ја застапува оваа категорија на граѓани како што ние ќе ја застапуваме бидејќи имаме податоци од терен.
Би им препорачала на институциите и на политичките партии да не ги забораваат лицата со попреченост и нивните права. Тие се еднакво вградени како и сите останати, но нивното учество е оневозможено. Заедно да дадеме придонес и да се вклучат и еднакво да го остваруваат своето право на избор, да бидат гласачи, кандидати, набљудувачи на секој сегмент на општеството. Единствено така ќе почувствуваме сите заедно дека во нашата држава има демократија“, изјави Димитровска.
Б. Ј.
камера: Атанас Петровски
монтажа: Ариан Мехемети
