Европската унија ги повика грузиските власти „брзо, транспарентно и независно“ да ги истражат пријавените нерегуларности на парламентарните избори во саботата. Внимателно следеното гласање покажа дека владеачката партија, Грузиски сон, освои мнозинство места со 54% од сите гласови, со неколку опозициски партии што ја следеа од далеку.
Заедничка набљудувачка мисија предводена од Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ) изјави дека изборите биле „добро организирани и уредни“, но дека констатирале „тензична средина“ и „широко распространете извештаи за притисок врз гласачите“, вклучително и случаи на заплашување, принуда и купување гласови што ја „компромитирале“ тајноста на гласањето.
„Тие нерегуларности мора да бидат разјаснети и решени. Тоа е неопходен чекор кон повторно градење на доверба во изборните процеси“, се вели во заедничката изјава на Европската комисија и Високиот претставник Жозеп Борел, истакнувајќи ја потребата од „конструктивен и инклузивен дијалог низ политичкиот спектрум“.
Премиерот Иракли Кобахидзе се обиде да ги минимизира обвинувањата, велејќи за Би-Би-Си дека изборите биле „во согласност со правните принципи“ и дека „нерегуларности се случуваат насекаде, во секоја земја“. За разлика од тоа, претседателката Саломе Зурабишвили, обвини за „тотално фалсификување“ на гласовите под руско влијание и ги повика граѓаните на протест.
Односите ЕУ-Грузија сериозно се влошија за време на владеењето на Кобахидзе, попречувајќи ги долгогодишните аспирации на земјата да се приклучи на блокот.
Брисел ја осуди „Грузиски сон“ за воведување законодавство што ја ослабнува демократијата на земјата и го имитира рускиот авторитаризам. Високо контроверзниот закон што создава јавен регистар на медиуми и НВО финансирани од странство ги поттикна лидерите на ЕУ да го замрзнат пристапниот процес на Грузија. Заканата на владеачката партија дека ќе ги забрани нејзините главни противници и новиот предлог-закон за ограничување на правата на ЛГБТ лицата предизвика понатамошни критики.
„ЕУ ја повикува Грузија да усвои демократски, сеопфатни и одржливи реформи, во согласност со основните начела на европската интеграција“, се вели во заеедничката изјава.
„Во овој контекст, ЕУ потсетува дека секое законодавство што ги поткопува фундаменталните права и слободи на грузиските граѓани и е спротивно на вредностите и принципите врз основа на кои е основана ЕУ мора да бидат укинати“.
Шарл Мишел, претседателот на Европскиот совет, употреби сличен јазик за да ги повика грузиските власти „сериозно“ да ги решат нерегуларностите. Мишел рече дека лидерите на ЕУ ќе „ги постават следните чекори во нашите односи со Грузија“ кога ќе се сретнат следната недела во Будимпешта и ќе ги дискутираат најновите случувања.
Сепак, не е јасно дали 27-те шефови на држави и влади ќе успеат да се обединат и да изградат обединет фронт.
Кодомаќинот на самитот, премиерот Виктор Орбан, беше првиот што им честиташе на Кобахидзе и на Грузискиот сон за нивната „огромна победа“. Набрзо потоа, канцеларијата на Орбан објави дека тој ќе отпатува за Грузија за да се сретне со премиерот.
Диплматите во Брисел станаа огорчени од безгрижната дипломатија на Орбан, што предизвика бојкот против претседателството на земјата. Сепак, сите лидери, вклучително и Шарл Мишел и Урсула фон дер Лајен, се очекува да присуствуваат на самитот во Будимпешта.
Патувањето на Орбан во Тбилиси „се одвива исклучиво во рамите на билатералните односи меѓу Унгарија и Грузија“ изјави портпоралот на Европската комисија во понеделникот. „Премиерот Орбан нема добиено никаков мандат од Советот на ЕУ да го посети Тбилиси“.
извор: Еуро Њус
Превод: Н. Цветковска