Меѓу потрагата и бегството од правдата… на јавна расправа

Пратеници, професори, експерти, претставници на граѓанскиот сектор, министерката за правда, Рената Дескоска, многу медиуми и пријавени говорници и една „герила“ акција на Милошоски, контра мислења и повикување на минати работи, застапување на „лични“ правди во име на граѓанскиот интерес е епилогот од денешната јавна расправа на тема: „Јавното обвинителство како ефикасен орган во борба против корупцијата“, која ја свика Комисијата за политички систем и односи меѓу заедниците. Главна тема, разбирливо, беше предлог законот за Јавно обвинителство.

Расправата започна со воведното излагање на министерката за правда, Рената Дескоска. Нејзина главна поента е дека овој закон ќе обезбеди самостојност на обвинителството и владеење на правото. Дескоска говореше и за природата на несогласувањата меѓу власта и опозицијата, но и за важноста овие несогласувања да бидат надминати.

Клучните прашања за кои се говореше на денешната седница, се поврзани со улогата на партиите во избирање на Јавните обвинители, за тоа дали е потребна регулација на конкретни рокови за затворање на некои постапки, како да се регулира важноста на докази како што се прислушуваните материјали, дали треба да постојат финансиски гаранции за целото обвинителство, особено за обвинителството за организиран криминал и корупција, како и поделбата на надлежностите.

Најжешкото прашање за опозицијата, се разбира, се однесува на предметите што ги започна СЈО. Опозиционерите, впрочем, се и најзасегнати со ова прашање и целата битка што ја водат е обид да ги затворат предметите и да ја избегнат одговорноста за нив.

Во недостиг на аргументи, Милошоски од галеријата на која, според обезбедувањето, присуство е дозволено само за новинари, ниту за камермани и фоторепортери, а не пак за пратеници, реши „герилиски“ да го постави прашањето: „Јовески, до кога ќе го криете писмото со кое Катица ви даде незаконска наредба?“, додека Државниот јавен обвинител, Љубомир Јовески беше на говорница, зборувајќи за важноста на самиот Закон, пред сè, во интерес на граѓаните.

„Ги молам службите да реагираат, очигледно се постигна целта“, бараше Кирацоски, „Безобразно е вака да се поентира, не знам колку всушност поентираа колегите од ВМРО-ДПМНЕ“.

Се разбира, тука може да се постави и прашањето за тоа како службите му дозволија на пратеникот да присуствува горе во галеријата? И дали ќе има одговорност за овој скандал?

По очигледниот обид за опструирање на расправата, Јовески си продолжи со излагањето, по што следуваше Гордана Силјановска Давкова и нејзините веќе познати „поентирања“ од времето на претседателската кампања: „Мислам дека еднаш кога ќе го споменете името на државата во заграда да одите со Републиката, нема потреба папагалски да одите со Северна Македонија, тоа е уште болна тема за нас“.

Можеби „мало“ изненадување беше професорот Владо Камбовски кој ја наметна и можноста за одложување на изборите, само Законот за Јавно обвинителство да се донесе.

„Без овој Закон нема иднина и сигурност за оваа држава“ заклучи Камбовски.

Што се однесува до следните говорници, професорот Гордан Калајџиев, Натали Петровска од Блупринт групата, Слаѓана Тасева… горе долу ја решаваа судбината на предметите на СЈО во рамки на Законот, со интересен предлог на Тасева – бирање на обвинителите по моделот на бирање членови на Државната комисија за спречување корупција и судир на интереси.

Во истиот манир беше и излагањето на Виолета Дума, една од членовите е на ДИК што си дадоа оставка поради бонусите, Јавен обвинител да одлучува за судбината на предметите на СЈО.

Тања Каракамишева се обиде да спори со предлог законот, тврдејќи дека се крши Уставот и други закони, повикувајќи се во повеќе наврати на укажувањата на Силјановска. Не дека не беше јасно и пред тоа, но сега стана јасно дека овие две госпоѓи се авторки на текстот за прес конференцијата на Мицкоски што ја одржа минатата недела.

Еленко Миланов побара и адвокатите да можат да конкурираат за јавни обвинители. Инаку, тој е адвокат на неколку обвинети за случаите од 27 април 2017, кој побара и амнестија за истите.

И за крај, Фатиме Фетаи.

Поучена од искуството Фетаи предложи: „Критериумите и за шефот и за обвинителите на Јавното обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција, треба да бидат построги“.

Воедно во целата приказна, Фетаи ја вклучи и Канцеларијата на ЕУ во Скопје, почнувајќи од моментот на интервјуирање до избор и да имаат право да дадат мислење.

Расправата продолжува утре во исто време и на исто место. Постои само малку надеж дека претставниците на ВМРО-ДПМНЕ конструктивно ќе се вклучат во расправата, а не со недолични „акции“ што не им прилегаат, настрана што е украден концепт од спротивниот табор.

Биљана Јордановска