Деловните врски на семејството Трамп со Блискиот Исток се зголемија повеќе од трипати од првиот мандат на претседателот, покажа пребројувањето на зделките на Си-ен-ен, вклучувајќи мноштво нови проекти објавени откако тој се врати во Белата куќа.
Во услови на тековните планови за луксузни облакодери, терени за голф и зделки со криптовалути во регионот, Доналд Трамп оваа недела патува во Саудиска Арабија, Катар и Обединетите Арапски Емирати не само како претседател на САД, туку и како патријарх на семејство чија бизнис империја продолжува да се шири во тој дел од светот.
Неговите финансиски врски со Блискиот Исток предизвикаа загриженост кај владините етичари кои велат дека е тешко да се утврди дали тој дејствува во најдобар интерес на Соединетите Држави или на својот џеб.
„Кога американскиот народ избира претседател, тие очекуваат таа личност да работи за нив, а не за профит“, рече Роберт Вајсман, копретседател на „Паблик Ситизен“, група за застапување на правата на потрошувачите.
Ваквите финансиски врски, велат Вајсман и другите надзорни тела, создаваат можност странските сили да се обидат да влијаат врз политиката на Соединетите Американски Држави преку тие профитабилни бизнис зделки.
Но, Трамп се движеше напред со полна пареа, навидум прифаќајќи го преклопувањето на неговите лични интереси и оние на нацијата. Тој покажа дека е задоволен да ги поттикнува деловните потфати додека е на функција – и тоа во јавност. Тој го постави тонот со лансирање на сопствена меме-монета неколку дена пред да ја преземе функцијата, чија вредност скокна веднаш откако Трамп им понуди приватна вечера на нејзините главни инвеститори минатиот месец.
„Отсекогаш сум имал инстинкт за заработка“, рече Трамп во февруари на конференција организирана од група основана од суверениот фонд за богатство на Саудиска Арабија.
За време на настанот, Трамп ги промовираше САД како зрели за инвестиции, но исто така ги пофали и своите лични бизнис достигнувања.
Проектите на Трамп на Блискиот Исток – од кои многу се објавени, но сè уште не се развиени – во голема мера вклучуваат договори за лиценцирање со странски инвеститори кои соработувале со Организацијата Трамп и платиле за користење на името Трамп.
Претходните претседатели ги продаваа своите бизниси или ги ставаа во таканаречени слепи фондови за да избегнат појава на самобендисаност. Трамп има поинаков пристап. Неговите средства се во фонд управуван од неговите деца, а неговиот син Ерик Трамп, извршен потпретседател на Организацијата Трамп, изјави дека бизнисот ќе биде одвоен од канцеларијата на претседателот за да се избегнат какви било етички конфликти.
И додека Организацијата Трамп во јануари вети дека нема да склучува нови договори со странски влади за време на вториот мандат на претседателот, неодамна објавениот договор за голф терен со брендот Трамп во Катар вклучува фирма поддржана од суверениот фонд за богатство на Катар, Qatari Diar.
„Преку оваа соработка, со нетрпение очекуваме дополнително да ја зајакнеме позицијата на Катар како преферирана дестинација“, рече министерот на катарската влада кој ја предводи таа фирма кога го објави потфатот претходно овој месец.
Ерик Трамп изјави во соопштение за медиумите дека неговата организација е „невероятно горда“ што го проширува брендот Трамп во Катар преку Qatari Diar и посебна компанија за недвижности, Dar Global. Ерик Трамп минатиот месец изјави за New York Times дека Dar Global го купи земјиштето за голф теренот од Qatari Diar.
Портпаролот на „Трамп Организејшн“ изјави дека компанијата нема никаква поврзаност, партнерство или ангажман со „Катарски диар“ или владата на Катар и додаде дека договорот на компанијата за брендирање на тој проект е со „Дар Глобал“. „Организацијата Трамп не работи со ниту еден владин субјект“, рече портпаролката Кимберли Бенза.
Трамп, кој е познат по фразата „Сакам Америка да победи“, постојано бара финансиски поттик за САД од земјите од Заливот. Неговата администрација се фалеше со обезбедувањето обврска на ОАЕ да инвестира 1,4 трилиони долари во САД во текот на една деценија, а Саудиска Арабија во јануари објави планови за проширување на трговијата и инвестициите со САД за 600 милијарди долари во текот на четири години. Во март, Трамп повика Саудиска Арабија да потроши 1 трилион долари во САД.
Сепак, критичарите велат дека постапките на Трамп и неговиот бизнис во првите неколку месеци од неговиот втор мандат покажуваат подготвеност лично да профитираат од претседателството, а некои се плашат дека странските претставници му помогнале да го стори тоа за да ги унапреди сопствените агенди.
Последните случувања со намерата на Трамп да прифати на подарок авион од 400 милиони долари од Катар, кој би станал новиот Air Forcre One, наида на жестоки критики и кај демократите, и кај неговите поддржувачи, особено делот каде постои можност Трамп да го користи луксузниот авион за свои потрби и по завршување на претседателскиот мандат.
Драган Мишев