• Latest
Photo by Ignat Kushanrev on Unsplash

Што сака Русија на Западниот Балкан?

April 24, 2021

„Не бараме одмазда, бараме правда“ – протест на Ромите во Виница за претепаниот советник Умут Скопко

October 12, 2025

Колегите од Неврологија во одбрана на Кузмановски по скандалот со кокаин: „Наместо осуда – сочувство и достоинство“

October 12, 2025
Фото: А. Мехмети/ЦивилМедиа

Семејни пат’ридии

October 12, 2025

Пакистан и Авганистан на раб на војна: Размена на оган, тенкови и дронови на границата

October 12, 2025

Кампањата за локалните избори 2025 влегува во последната седмица

October 12, 2025

Филипче бара одговор: Дали Владата прифаќа мигранти за милијарди евра – Муцунски демантира: Лага е!

October 12, 2025

Локални избори во Косово

October 12, 2025
Wikimedia Commons / Picture of USA Flag taken on 2013 Independence Day Celebration The U.S Embassy Ghana's July 4th Celebration at the Embassy in Accra.

Американските сили нема да бидат распоредени на палестинските територии за време на спроведувањето на планот за примирје меѓу Израел и Газа

October 11, 2025

Британски авиони летале во мисија со САД и НАТО близу руската граница

October 11, 2025
Фото: Скриншот од видео на
PBS NewsHour

Најмалку 60 лица загинаа во напад со беспилотно летало врз бегалски центар во Судан

October 11, 2025
CivilMedia
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
CivilMedia
No Result
View All Result
Home АНАЛИЗИ

Што сака Русија на Западниот Балкан?

April 24, 2021 14:22
in АНАЛИЗИ, СЛОБОДНА ЗОНА, ТОП 5, ХИБРИДНИ ОПЕРАЦИИ
Photo by Ignat Kushanrev on Unsplash

Photo by Ignat Kushanrev on Unsplash

Share on FacebookShare on Twitter

пишува: МАРИОН КРАСКЕ / DEUTSCHE WELLE

Собирот во босанскиот град Вишеград беше рамен на провокација: дузина мажи во втората недела од март 2021-ва се собраа во знак на сеќавање на „доброволците“ кои им давале поддршка на српските единици во војната во Босна 1992-95 и кои притоа го загубиле животот. Положувањето венци го организираше едно руско-српско здружение, пишува Марион Краске за Дојче Веле.

Преживеаните зборуваат за ново повредување на жртвите 26 години по крајот на војната. Наместо да се слават руските доброволци во војната, би требало да се истражува нивната вмешаност во воените злосторства, бара едно здружение на жени жртви на војната.

Настанот во Вишеград во никој случај не е и единствениот „попречувачки оган“ со руски потпис. Москва целно прави напори за проширување на своето влијание. Притоа се користат нестабилните општества на земјите на Западен Балкан за да се „истапка“ свој терен и да се поддржат актери кои целно ги поткопуваат процесите на демократизација.

Во најфрагилната држава во регионот, Босна и Херцеговина, Русија се потпира на Србите и Хрватите, кои прават сѐ за да го торпедираат постоечкиот мировен поредок. Милорад Додик, српски претставник во босанското претседателство, редовно се заканува со сецесија.

Стар сон

Пред неколку дена Додик даде нов предлог: мора да има „мирно разединување“ на Босна, грмеше тој и притоа ја искористи идејата, која според медиумите потекнува од перото на словенечкиот премиер Јанез Јанша. Во „нон-пејпер“ Јанша, кој исто така има контакти со Русија, наводно бара ново преструктуирање на балканските држави според етнички критериуми. Оттогаш се множат гласовите кои предупредуваат дека со такви потези се провоцираа нови воени судири.

Дискусијата за ново повлекување граници им е вода на воденицата на оние кои со поддршка на Белград и Москва сакаат да остварат еден стар сон – обединување на Србите во една држава. Токму ваквите идеологии на етнички чисти територии беа оние кои доведоа до крвавите војни во поранешна Југославија 1991-95 година.

Поддршка за екстремистите

Поранешниот српски властодржец Слободан Милошевиќ заедно со својот тогашен колега, хрватскиот претседател Фрањо Туѓман, по распадот на Југославија се договори за поделба на Босна. Следуваа воени злосторства, протерувања и масовни силувања, со цел да се родат Голема Србија и Голема Хрватска.

Тоа што идеологиите од тоа време сега повторно оживуваат е нешто за што Москва, со својата поддршка за екстремистите „а ла Додик“, е сѐ друго, само не невина. Додека ЕУ со години евидентно не успева да му даде на регионот јасна перспектива за приклучување, Москва става јасно до знаење што е нејзината мисија – целна деструкција.

Грешката на ЕУ

Притоа, Русија ја користи стратешката грешка на ЕУ, која со години се потпира на „аписмент политика“ (политика на стишување, н.з) со корумпираните елити во западнобалканските држави. На тој начин се поддржуваат стабилократии со авторитарни политичари на власт. Одржливите демократски реформи каскаат.

Земјите од Западен Балкан денес, со мали исклучоци, се повеќе „елдорадо“ за радикализации отколку показатели за кохерентна поврзаност со Западот. Како последица на тоа, Брисел од многу демократски настроени актери веќе не се третира како стратешки партнер. Луѓе од цивилното општество и борци за човекови права се жалат дека во борбата против криминалните кланови се оставени на цедило од страна на ЕУ – огромна загуба на репутација за Брисел, која во корона-кризата уште повеќе се зголемува.

Спутник како спасител во пандемијата

Со оглед на катастрофалната политика на вакцинирање на ЕУ, Русија сака да се профилира во кризата како потентен играч. Српскиот авторитарен властодржец Александар Вучиќ, најважниот човек за Владимир Путин во регионот, ги користи добрите односи за не само да го вакцинира сопственото население, туку и луѓето од соседните држави.

Со тоа, вакцината Спутник добива геополитичко значење. А и Кина е презентирана демонстративно од страна на Вучиќ како верен партнер во нужда – со странични удари на сметка на ЕУ, која потфрли.

Изборен инженеринг во Црна Гора

Додека Москва трупа војска пред портите на Украина, на Западниот Балкан се прават посуптилни маневри. Така, владата на Црна Гора неодамна предложи промена на законот за државјанство, според која странците кои имаат постојат престој во земјата би можеле да добиваат побрзо црногорско државјанство, меѓу нив и Срби и Руси.

На тој начин ќе се предизвикаат големи промени во структурата на населението и политичката ориентација, преудпредува аналитичарот Златко Вујовиќ. Според него, прозападното мнозинство на Црна Гора со тоа би било елиминирано со еден удар и сосема „легално“ би биле зајакнати антизападните и проруските сили во земјата. По масовните протести против очигледниот изборен инженеринг, владата во Подгорица засега ги замрзна ваквите планови.

Руски порази

Москва сакаше да создаде факти уште во 2016 година. Со помош на специјалци требаше да биде отстранет долгогодишниот претседател на земјата Мило Ѓукановиќ, кој силно се заложи за членство во НАТО. Меѓутоа, заговорот со учество на луѓе од српската и руската тајна служба беше разоткриен, а Црна Гора, и покрај интервенциите на Москва, стана полноправна членка на алијансата.

Русија веќе сега се покажува како експлозивна сила и во Северна Македонија. Не е тајна дека ВМРО-ДПМНЕ, партијата на поранешниот премиер Никола Груевски кој избега во Унгарија, е тесно поврзана со Кремљ. Тоа што земјата во март 2020 година исто така стана членка на НАТО, претставува уште еден пораз за руските стремежи на Балканот.

Оттогаш не случајно проруските сили прават сѐ за да ја ослабнат проевропската влада на социјалдемократот Зоран Заев. Со целно инвестирање во медиуми се работи на ширење проруска и национално-шовинистичка пропаганда. Во корона-кризата се шират свесно смислени лажни вести за да се поткопа веродостојноста на владата на Заев.

Во меѓувреме се загрозени актерите од цивилното општество, кои се залагаат за демократски реформи. Еден од нив е Џабир Дерала од НГО Цивил. Активистот за човекови права е постојано навредуван како предавник, портали шират споредби со Гебелс.

„На овие кругови им е пред сѐ до тоа да се торпедира интеграцијата во ЕУ“, констатира Дерала. Интензитетот на нападите врз него во последно време добиле нов квалитет придружени со сајбер-напади врз интернет страницата на неговата организација. Техничките анализи, вели Дерала, покажале оти последните напади доаѓале директно од Русија.

 


Марион Краске, политиколог и новинарка, од 2015 до 2021 година раководеше со канцеларијата на фондацијата „Хајнрих Бел“ за Босна и Херцеговина, Северна Македонија и Албанија со седиште во Сараево.

извор: Deutsche Welle
линк до оригиналот

Print Friendly, PDF & Email
Share33Tweet21Send

НАЈЧИТАНИ 5

  • Колегите од Неврологија во одбрана на Кузмановски по скандалот со кокаин: „Наместо осуда – сочувство и достоинство“

    108 shares
    Share 43 Tweet 27
  • Вучиќ, со „нож во грбот“од Ердоган, го врти другиот образ: Од обнова на Отоманската империја до „пријатели и партнери“

    108 shares
    Share 43 Tweet 27
  • Андонов: Имаме многу необразовани членови во политичките партии, дел од тие стануваат и функционери

    94 shares
    Share 38 Tweet 24
  • Украински дронови нападнаа повеќе воени и индустриски објекти низ Русија далеку од фронтот, експлозии во една од најголемите фабрики за експлозиви

    91 shares
    Share 36 Tweet 23
  • Украински дронови го погодија најголемиот нафтен терминал во окупираниот Крим, предизвикувајќи огромен пожар

    90 shares
    Share 36 Tweet 23
CivilMedia

СЛОБОДНО.НЕЗАВИСНО.ОТВОРЕНО

  • ЗА НАС
  • ИМПРЕСУМ
  • КОНТАКТ
  • АВТОРСКИ ПРАВА
  • Политика на приватност
  • МАРКЕТИНГ

Следете нè

No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
  • ДЕЗИНФО
  • ФОРУМ
  • ГРАЃАНСКА АКЦИЈА
  • МАРКЕТИНГ
  • ИМПРЕСУМ