БОРКО ЗАФИРОВСКИ
Црвениот оркестар, беше поим за распространета мрежа на леви, про-советски симпатизери и членови на претежно Западноевропски комунистички партии.
Нивната цел беше ширење на симпатии и поддршка кон Советскиот сојуз како држава создадена во првата успешна социјалистичка револуција – Октомвриската.
Во бурните општествени и меѓудржавни флуктуации на немирните години меѓу двете светски војни, бројни беа поддржувачите на Советската политика како и пропагандата за идеалите на Револуцијата за праведно и силно општество.
Меѓу успешните активности на политиката беше ореолот на правда и слобода за сите, а тоа ги обедини раководствата на влијателните сродни партии низ Европа, но и пошироко, да се формира Коминтерната, како здружено неформално но влијателно тело со седиште во Москва а набрзо и како погоден инструмент за манипулација со луѓе и настани.
Чека, тајната полиција на идеолозите како Чержински, трансформирана во НКВД, навлезе насекаде – од југоистокот, на Балканот (заинтересирана за Босфорот, но и движењата на револуционерни партии, како и терористички структури, на пример во ВМРО, периодот Обединета, до згаснувањето), па до корените во Шпанската граѓанска војна, центрите на руската емиграција со ветувања за помош и помирување на црвените и белите, како и во витални служби на државата, нивни воено-полициски, но и универзитетско-научни структури.
Со еден збор “Црвениот оркестар”, се претвори во идеализирана армија на „прогресивни леви сили“ а во нелегална партиска организација (Коминтерната) дури и на интелектуалната авангарда.
Тоа значеше и постојано делување официјално или конспиративно (преку свои дејци и раководни воени чинови), на Ен-Ка-Ве-Де.
Граѓанската војна во Шпанија и интернационалните доброволни бригади, станаа плен на пропагандата и колку придонесоа за левите граѓански сили, толку внесоа и недоразбирања и се повеќе страв. Постапно се чувствувала раката на службата а и раздорот во европските партии но и сознанијата за осуди, па и ликвидации, особено по посета со консултации во Москва.
Таквата сложена мрежа станува опасна и за нејзините креатори и паранојата што се втемелува а , особено алармира по големите чистки во врвот на Црвената Армија, пред самиот почеток на Втората светска војна и во текот на 1939-1941, до триумфот внатре во Армијата и претежнувањето на живите легенди од херојските битки.
Тоа е таа Црвена армија ослободена од наметнатиот терор на службите како “армија во армијата”. Со завршувањето на војната и капитулацијата на 9 ти мај 1945-та, продолжуваат внатрешните прегрупирања за потребите на новата геополитичка сцена: проверка и чистење на кадрите во НКВД со нови задачи за политички процеси и монтирани судења за превласт на партиската и полициската врхушка.
Сите држави и структури под влијание на Советскиот сојуз и КП на СССР, требаше да бидат „чешлани“, за создавање на монолитност врз херојски песни и почести за милионските жртви дадени за ослободување и победа над фашизмот, но сега со распуштање на Коминтерната и „странските“ влијанија на неистомисленици.
Се обработуваа списоците на НКВД но и на полициите од ослободените држави, а со идеолошки насоки. Се најдоа на тапет сите, заедно со семејствата и пријателствата. Се трасираа патишта за логори и егзекуции зад кои ќе дојде и новото НКВД, сега како КГБ.
Срамниот обид за создавање на Информативно биро меѓу државите со лева, социјалистичко-работничка и комунистичка определба а на чие чело (?) требаше да претседава Тито од името на Југославија и КПЈ, како врвни повоени заслужни авторитети, замириса на желба за центар со манипулации врз новите држави. Искуството на Ј. Б. Тито и многумина од врвот на Партијата и државата, кои не практикуваа долги посети и престој во Сталиновите одаи, внимавајќи на тоа што ќе кажат, придонесоа за внимателна „употреба“ на Советските искуства и инструкции, од армијата, полицијата па до подметнати платени, а неисправни машини и фабрики. Беа сè почести укажувањата и демаршите кон братскиот Советски сојуз, а осудата на активности во Армијата и на сите нивоа, од одредени наши авторитети со заслепени паради на ликот и делото на Сталин, го трасираше патот за пучистичко уривање на легалната власт и произнесување со критики на Титовата „ревизионистичка“ политика , покајување и прифаќање корекција по Сталиновиот исправен пат.
Така, Информативното биро што требаше да го предводи, му упати Резолуција на Ј. Б. Тито, а ги вклучи деноноќно да брмчат тенковите од соседните социјалистички држави.
На прашањето на Шефот на Кабинетот, што да се објави, Тито рекол – вест дека заминува на одмор, а Резолуцијата без коментар, во целост.
Познати ни се последиците од таа Резолуција како и неславниот крај на диктаторот со Црвен превез на победничката Црвена армија, што заедно завршија за анализи низ историјата.
Победа беше и покајувањето од Хрушчов со целиот тим на сред Белградскиот аеродром. Имаше многу за чистење и договарање на принципи на еднаквост, а лекцијата траеше долго и се чини, никогаш не заврши.
Грамадата од луѓе, средства и механизми, Црвените нијанси и трансформации, во (секогаш) ЦРВЕНО, ја издигна догмата во триесеттите, а се пренесе и ја учеа генерации и по тоа: догмата не стана мит вон од Руската свест, а денес опоменува за политички далтонизам.
Кога го прашав писателот, борец и дипломат Владо Малески, во ТВ Скопје за контекст во неговото дело „Езерко Дримски“, како ни се случи Голи оток кога веќе знаевме за методите на Сталинизмот, умниот интелект цинично заклучи: тогаш не познававме други методи, освен руските.
ПС. Прелевање на Црвеното:
Првиот секретар на Ју амбасадата во Софија 1946-7 и 8-ма, шеф на Воената мисија, основоположникот на М. Л. Кружок, првоборец и Асномец, потполковник на ОЗНА за МК, Митко Зафировски, беше познавач на нквдеовската методологија со која контактирал преку Шатев и Влахов, за укинување на ВМРО Обединета и приклучување кон леви партии.
При посетата на Ј. Б. Тито на Бугарија, Митко се искажал за недозволени Советски активност и мешање со Бугарски провокции. Тито одговорил, знам, те читам, пишувај директно кај мене во Маршалат. По Резолуцијата, во процесот против премиерот Трајчо Костов за велеиздаја и соработка со Тито, М. Зафировски е осуден на смрт во отсуство за врбување на Костов…(Документирано во издание “Процес”).
Сите наши кадри, македонски и југословенски, кои сработувале и меѓународно придонеле, беа високо почитувани, освен од непријателите. Елисие Поповски Марко, шпански борец и Митко Зафировски беа одликувани во 1966 та со највисок орден од Ј. Б. Тито, за нивниот 60 ти роденден и 40 години во партијата.
Добрите разузнавачи работат за татковината и државата. Така, Славко Јаневски во Хомо Универзум, ќе напише: можеби Зорге на Балканот.
Елегантни господа.
Што правиме денес?
Да не ги мешаме боите.
Различни се па ни подметнуваат.
Текстот е личен став на Авторот.
