Адмир Лисица, регионален истражувач за политички односи, Босна и Херцеговина на панелот „Подемот на крајно десничарскиот национализам“ на Конференцијата „Одбрана на демократијата и човековите права“, 12 декември 2024 година Скопје.
Во изминатиот период, во Европа, гледате дека екстремно десничарското движење има голема поддршка од луѓето. И често се прашувам што се случи во Германија, во Холандија, во Италија и во други држави кои даваат поддршка за национализмот и за екстремно десничарските движења. Оваа ситуација во Европа е многу опасна за Босна и Херцеговина и за другите места во Западен Балкан.
На пример, ако се сеќавате на поранешниотпремиер на Велика Британија, господинот Камерон рече дека српскиот е рускиот застапник на Балканот, ако се сеќавате. Ова е проблем за Босна и Херцеговина. Имаме подем на национализмот, подем на ригидна и злонамерна политика во Босна и Херцеговина од српска страна. И релевантните истражувања ни кажаа дека Русија го поддржува подемот на екстремната десница, дека поддржува ригидни проекти во Босна и Херцеговина и Западен Балкан, а овие политики имаат поддршка низ цела Европа.
За мене симбол на крајната десница во Европа е премиерот на Унгарија, господинот Орбан. И по победата на Трамп минатиот месец, на изборите за претседател на САД, имавме голем настан во Бања Лука. Народот излезе на улица, српскиот народ излезе на улица и слави за победата на Трамп. А Милорад Додик, име и рака зад Република Српска, и еден од најпроблематичните политичари во Босна и Херцеговина и другите балкански, рече дека има добри односи со Орбан, дека има врска во Словачка и вели, во ред. Јас имам добра врска со Орбан, Орбан има добра врска со Трамп и тоа е поентата, тоа е големата шанса за Република Српска и Русија да има влијание во Босна и Херцеговина.
Мислам дека поради големиот национализам, поради минатото, поради геноцидот, имаме проблем во односите во Босна и Херцеговина. Знаете, повеќе од 800 луѓе беа убиени во геноцидот во Сребреница. Благодарност до германскиот народ и германската влада што го поддржаа решавањето на Сребреница во минатиот период. Оваа резолуција за Сребреница во минатиот период, а ние го нагласуваме растот на десното движење во Европа, дека растењето, а мислам и во следниот период, ќе расте низ Европа.
Мислам дека Босна и Херцеговина има проблем со Русија. Не како Белорусија, но ако читате во босанските медиуми и медиумите во регионот, амбасадорот на Русија во Босна и Херцеговина, г. Калабухов, минатата недела изјави дека под Босна е поставена бомба. Под Босна беше поставена бомба, бидејќи босанската политичка поддршка бараше меѓусебно поврзување во федералниот парламент на Босна и Херцеговина.
А ние немаме поддршка од Европската Унија во овој критичен, мислам, критичен период. И потребна ни е силната одлука на ЕУ да кажеме, во ред, Босна и Херцеговина, Северна Македонија, Црна Гора, Косово, сакаат да ни се придружат, сакаат да се приклучат на европското семејство и ние ќе ги поддржиме. Политиката на проширување на Европската унија е наш приоритет, но мислам дека екстремната десница и оваа ситуација во Европа и во САД може да биде закана за нас.
Исто така, мислам дека екстремната десничарска политика си поигра со емоциите на луѓето. Екстремно десничарската политика на Балканот и Европа ни дава едноставно решение за големите проблеми. И мислам дека тоа е голем проблем за нас во Босна и Херцеговина. За мене и за луѓето во Босна и Херцеговина, делот НАТО, делот ЕУ, делот на ЕУ е поважен во надворешната политика. И мислам дека ова е добро место да се види дека имаме проблем со руското влијание и ни треба поддршка од ЕУ и НАТО.
Д.Тахири
Камера: Атанас Петровски/ Игор Чадиновски
Уредник: Ариан Мехмети
Фото: Роберт Атанасовски
КОНФЕРЕНЦИЈА, ЦЕЛОСНО ВИДЕО, емитувано во живо на 12 декември, 2024:
https://youtube.com/live/1f2Eo1ZXEQ0
ФОТО АРХИВИ: #DefendingDemocracy, Панел 1: Демократијата под опсада
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.994398716055531&type=3
#DefendingDemocracy, Панел 2: Подемот на крајно десничарскиот национализам
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.995019619326774&type=3
#DefendingDemocrcy Панел 3: Спротивставување на авторитаризмот
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.995771969251539&type=3
#DefendingDemocracy Панел 4: Посветеност кон демократијата
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.996548069173929&type=3
#DefendingDemocracy Конференција (севкупно)
https://www.facebook.com/media/set?set=a.993726732789396&type=3
#DefendingDemocracy – работилница и средба со медиумите
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.992924672869602&type=3
#DefendingDemocracy ПРЕС КОНФЕРЕНЦИЈА
За повеќе информации за Конференцијата, посетете ја специјалната страница DefendingDemocracy