• Latest

Хана Арент: Личната одговорност под диктатура!

February 3, 2017

Партијата на Додик ја отфрла пресудата на Судот на Босна и Херцеговина, повикува на „влада на национално единство“

August 5, 2025
Богојески „му држи грб“ на Мицкоски додека го осудува националистичко скандирање на дел од навивачите во Куманово

Богојески го оправдува националистичкото скандирање во Куманово: Mакедонските навивачи стануваат жртва на лов на вештерки, само затоа што имаат љубов кон Македонија!

August 5, 2025
Фото: Креирано со помош на ВИ

Мицкоски од дрвото не може да ја види шумата

August 5, 2025
Фото: ВИ

РЕАКЦИИ: Спортот заложник на национализмот

August 5, 2025
Фото: Фејсбук на Стојанче Ангелов

ДЗС: Почна обуката на 400 кандидати кои се јавија на владиниот јавен повик за превенција од пожари

August 5, 2025
Фото: МИА архива

Холандија ќе испорача оружје во вредност од 500 милиони евра на Кијив, вклучувајќи и ракети „Патриот“

August 5, 2025
Фото: Фејсбук

Сиљановска-Давкова за натпреварот во Куманово: Недоветни навивачи пукаа со куршуми на омраза на нашите сограѓани Албанци, ама нè погодија сите, па и себеси

August 5, 2025

Хрватска денеска ја одбележува 30-годишнината од операцијата „Бура“(Олуја) со централен настан во Книн

August 5, 2025
Фото: Wikimedia commons

Велика Британија и Франција ќе го ратификуваат договорот за враќање на мигрантите

August 5, 2025

Вицепремиерот Стоилковиќ одговори, но не на прашањата од ЦИВИЛ

August 5, 2025
CivilMedia
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
CivilMedia
No Result
View All Result
Home ПОЛИТИКА

Хана Арент: Личната одговорност под диктатура!

February 3, 2017 16:30
in ПОЛИТИКА
Share on FacebookShare on Twitter

Поенти од најпознатата теоретичарка на тоталитаризмот, за „нормалноста“ на злосторниците, за „баналноста на злото“, за вината за соучесништво на сите соработници на режимите, без разлика на нивните мотиви, за „оние кои избрале да умрат наместо да убијат“, почитувајќи ја мислата дека „што и да се случи, сé додека живееме, ние ќе мораме да живееме заедно со самите себе”…

„Проблемот со Ајхман беше токму тоа што толку многу беа како него, и дека многу од нив, не биле ни перверзни ниту садисти, дека тие биле, а и сé уште се, страшно и застрашувачки нормални. Од гледна точка на нашите правни институции и на нашите морални стандарди на пресуда, оваа нормалност е многу пострашна од сите злосторства заедно, што имплицира – како што е кажано во Нирнберг, одново и одново, од обвинетите и нивните бранители – дека овој нов вид на криминалец, кој е всушност hostis generis humani, (непријател на човечкиот род) прави злосторства под околности коишто оневозможуваат тој да знае или да чувствува дека греши”, пишува Хана Арент, во книгата „Ајхман во Ерусалим“.

Издадена во 1963-тата година, оваа книга Арент му ја посветува на судењето на еден од главните архитекти на Холокаустот, Адолф Ајхман, со што придонесува „баналноста на злото“ да стане една од најпознатите идеи на пост-воениот дискурс.

Арент, како една од најцитираните политички мислителки за тоталитаризмот, многу често е критикувана, па така и овој концепт со баналноста на злото, предизвикува голема контроверзност, особено изјавата на Арент дека „Ајхман не е чудовиште, туку кловн“.

Како што стои во статијата со наслов „Хана Арент за личната одговорност под диктатура: Подобро е да се страда наместо да се соработува“, објавена на порталот Open Culture, германска теоретичарка пишувала дека, треба да се обвинат и жртвите кои биле принудени да соработуваат, благодарение на кои нацистичкиот офицер изгледал нормално и незабележително, со што всушност, тој се ослободувал од огромната морална тежина на неговата одговорност.

Во есејот „Лична одговорност под диктатура“, Арент потенцира дека доколку на Ајхман му било дозволено да биде репрезент на  монструозниот и нечовечки систем, наместо на шокантно обични, човечки суштества, неговата пресуда ќе го направела жртвено јагне, со што останатите би сноселе одговорност. Но, наместо тоа, Арент верува дека сите оние кои соработувале и работеле за режимот, без разлика на нивните мотиви, се соучесници и морално виновни. Но, таа вели дека оние кои соработувале не биле, всушност, криминалци, и покрај нивните огромни морални злосторства, туку дека тие избрале да бидат послушни и да ги следат насоките и правилата на очигледно криминалниот режим. Таа посочува дека сите слуги на режимот се согласиле со одреден степен на насилство, а имале и други опции, иако тие опции би можеле да бидат фатални. Цитирајќи ја Мери Мекарти, Арент пишува: „Ако некој впери пиштол во Вас и Ви рече, убијте го Вашиот пријател или јас Вас ќе Ве убијам, тој Ве искушува, тоа е сè“.

Ваквата околност може да биде „правен изговор“, за убиство, но германската мислителка се обидува да го  дефинира „морално прашање“, Сократскиот принцип во кој, според неа, сите ние веруваме, односно: „Подобро е да се страда, отколку да се прави лошо“ дури и кога лошото е закон. Таа тврди дека луѓето како Ајхман се само почитувачи на законот, заштитени со општествени привилегии, а не криминалци и психопати. Арент пишува дека токму членовите на респектабилното општество кои не биле допрени од интелектуалниот и морален пресврт во раните фази на нацистичкиот период, се всушност, првите кои попуштиле. Тие учествувале во замената на еден систем на вредности против друг, без воопшто да размислат за моралот и вредностите на новосоздадениот  систем.

Додека, оние кои избрале да умрат наместо да убијат, според Арент, не се високо интелигентни и софистицирани во однос на моралните прашања, тие се едноставно, критички мислители што го практикуваат она што Сократ го нарекува „тивок дијалог помеѓу мене и јас”. Луѓе кои одбиваат да се соочат со иднината, каде ќе треба да живеат со себеси, по сторување или овозможување злосторства. Арент потенцира и потсетува дека „што и да се случи, сé додека живееме, ние ќе мораме да живееме заедно со самите себе”.

 

Можеби бројот на ваквите критички мислители е мал и навидум неефективен, но во доволно голем број, би можел да смени многу, вели оваа мислителка. Цитирајќи го Џејмс Медисон, Арент пишува дека сите влади почиваат на „согласност”, наместо на „крајна послушност“ и потенцира дека лидерот би бил беспомошен без согласност од владата и корпоративните вработени. Но, според неа, во моментот кога луѓето се чувствуваат најмногу како немоќни и под принуда, искреното признавање на сопствената импотенција може да ни даде „последен остаток на сила” – да одбиеме.

„Можеме само за момент да замислиме што би им се случило на ваквите форми на владеење, ако доволен број луѓе дејствуваа ‘неодговорно’ и одбиваа да им дадат поддршка, дури и без активен отпор и бунт, за да видиме колку ефикасно оружје, тоа би можело да биде“, истакнува Арент.

Арент потенцира дека потенцијал на граѓанска непослушност претставуваат многуте варијации на ненасилна акција и отпорност, иако сепак, е свесна дека таквиот отпор може да има огромна цена за човечкиот живот. Но, потенцира дека алтернативите, како ваквите криминални режими кои неретко се реинкарнација на апсолутно зло, како што е Хитлеровиот нацизам, се застрашувачки полоша опција.

Оваа статија, која очигледно кореспондира и со современите политички процеси, е уште една потврда дека матката што ги роди ваквите криминални режими, репродуцира нови апсолутни зла во 21-от век.

 

Подготви: Климентина Ѓорѓиевска

Print Friendly, PDF & Email
Tags: АјхманВиенаграѓанска непослушностотпорпослушностсоработници на режимотХана Арент
Share33Tweet21Send

НАЈЧИТАНИ 5

  • „Гасни комори“ за Албанците: Ова е „гордата Македонија“ на Мицкоски

    97 shares
    Share 39 Tweet 24
  • (ВИДЕО) Скандалозно националистичко скандирање и говор на омраза на натпреварот во Куманово во присуство на Мицкоски, Toшковски, Димитриески

    95 shares
    Share 38 Tweet 24
  • Oбид за убиство и насилство во Струга, со „БМВ Х6“ му го пресекол патот и со нож го прободeл во вратот, стомакот и надлактицата

    95 shares
    Share 38 Tweet 24
  • Збрка и будалаштина

    93 shares
    Share 37 Tweet 23
  • УЈП привремено затвори пет субјекти во државата, за други пет даночни обврзници привремена забрана за вршење дејност

    89 shares
    Share 36 Tweet 22

CIVIL MEDIA NEWSLETTER

Check your inbox or spam folder to confirm your subscription.

CivilMedia

СЛОБОДНО.НЕЗАВИСНО.ОТВОРЕНО

  • ЗА НАС
  • ИМПРЕСУМ
  • КОНТАКТ
  • АВТОРСКИ ПРАВА
  • Политика на приватност
  • МАРКЕТИНГ

Следете нè

No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
  • ДЕЗИНФО
  • ФОРУМ
  • ГРАЃАНСКА АКЦИЈА
  • МАРКЕТИНГ
  • ИМПРЕСУМ