Денеска се одржа третиот од серијата јавни настани „Дигитални предизвици за општествена трансформација“, организиран од страна на Институтот за добро управување и евро-атлантски перспективи (ИДУЕП) и фондацијата „Фридрих Науман“. На настанот ,во формат на онлајн тркалезна маса, кој како домаќин го водеше Бојан Кордалов, комуниколог и координатор на Програма на ИДУЕП, а свои обраќања имаа: Горан Милевски – министер за локална самоуправа, Душица Перишиќ – извршна директорка на ЗЕЛС, Ивајло Цонев – проектен координатор во Фондацијата „Фридрих Науман“, Бојан Кордалов – комуниколог, Бардил Јашари – извршен директор на Фондација „Метаморфозис“ и Емили Јовановиќ Локвенец – специјалист за информациски системи при УНДП.
Целосна транспарентност и отчетност за работата на секоја општина, онлајн можности граѓаните да контактираат со сите свои градоначалници и советници на брз начин, како и лесно електронско пријавување на иницијативи и проблеми до локалната администрација – ова се основните промени кои граѓаните ги очекуваат од работата на единиците на локалната самоуправа во следниот мандат.
Според согледувањата на програмите и јавните настапи на кандидатите на Локалните избори кои ги направи ИДУЕП, овие заложби водат преку воведување на ефикасна и одржлива дигитализација, а беа ветени од страна на сите политички партии кои учествуваа на изборите. Огромен дел од нив се веќе преточени и како конкретни проекти и активности во Програмите за работа на единиците на локалната самоуправа и новоизбраните локални раководства.
Од овие причини, тркалезната маса во рамките на иницијативата „Дигитални предизвици за општествена трансформација“ е наречена „Како до е-општини од интерес на граѓаните?“ и има за цел отворање на поширока и инклузивна дебата, како и директен поттик за преземање на конкретни заложби и мерки за воведување на брзи, неселективни и широко достапни можности и услуги од интерес на секој граѓанин, сузбивање на корупцијата и поголема ефикасност и задоволство од работата на институциите на локално ниво.
На пошетокот на тркалезната маса учесниците ги поздрави Ивајло Цонев, проектен координаторна Фондација „Фридрих Науман“
На дебатата беше истакната важноста на развојот на дигиталните услуги во општините, но и потребниот начин на справување со предизвиците кои ги носи самата дигитализација.
Бојан Кордалов, комуниколог и координатор на Програма на ИДУЕП, потенцира дека изборите се најдобар показател за потребите на граѓаните, а квалитетните услуги се еден од начините за задовоување на тие потреби.
-Изминатите две односно три години граѓаните испратија јасни пораки на парламентарните и локалните избори, првата е дека гласаат за понуда и дека ниедна партија, граѓаните не може да ги држи во „својот џеб“, и втората порака е дека сакаат, очекуваат и повеќе нема да толерираат доколку носителите на јавните функции не се ефикасни.
Министер за локална самоуправа, Горан Милевски истакна дека за Министерството за локална самоуправа, дигитализацијата е врвен приоритет, и овој приоритет е адресиран до сите надлежни органи.
– Најсигурен, најбрз и најефикасен начин за постигнување резултати е дигитализацијата на работните процеси и на услугите за граѓаните, рече Милевски. Врз основа на досегашните направени анализи може да се констатира дека на општините не им се потребни дополнителни човечки ресурси, но затоа пак е потребна соодветна обука за да можат успешно да се вклопат вработените во процесот.
Според Душица Перишиќ, извршна директорка на ЗЕЛС, дигитализацијата е битна не само за локалната самоуправа туку и за сите во државава.
-Сметам дека донаторите тука не се клучни во целиот процес на дигитализацијата многу поважна е соработката на локалната со централната власт. Потребна е волја внатре во власта, исто така, предложивме на Владата проект кој се однесува на издавање деинтегрирање дозволи и сакавме истиот да го направиме тотално дигитален да може да се издаваат деинтегрирани дозволи. На тогашниот министер му кажавме дека е потребно е во законот да се напише дека дозволите ќе се издаваат електронски, тој беше толку исплашен од оваа промена и стави во законот може да се издаваат и електронски. Знаете колку се издадени електронски дозволи од тогаш? Нула. Значи мора да се има концепт кој што ќе ги приморат учесниците во овој процес, оцени Перишиќ.
Бардил Јашари, извршен директор на Фондација „Метаморфозис“, се согласи дека воведувањето на дигитализацијата освен што е неопходно, носи предизвици, посочувајќи дека треба да се внимава да не се создаде т.н дигитален јаз и да се обезбеди сигурност на личните податоци, како и дека е потребно усогласување со дигиталната писменост на населението.
– Многу е важно да се развие методологија на мерење на задоволството на корисниците на е-услугите, и таквите мерења да станат пракса и да се објавуваат, затоа што сите ние треба да се консултираме, на разни начини за да се процени дали дигиталните услуги со начинот на кој се испорачуваат ги задоволуваат потребите на граѓаните, да се сведе на нула бројот на нецелосни и неажурни е-услуги, бидејќи има многу услуги кои се неажурни или застарени, како на пример достапноста на контактите на општинските службеници, таа неажурност е голем предизвик кога сакаме да воведеме дигитални услуги, заклучи Јашари.
Емили Јовановиќ Локвенец – специјалист за информациски системи при УНДП, истакна дека луѓето во принцип прифаќаат промена, но коку ќе прифатат зависи од начинот на презентирање на решението, треба да се има систематски пристап, вработените о општинската администрација треба да имаат заврѓено некакви курсеви, да знаат да исчитаат некоја документација, да знаат како да употребуваат определен софтвер,за успешно спроведување на проектот за дигитализацила, треба да е централизиран системот за набавка на ИТ услуги, и најважно, не смее да се прифаќаат компромиси кога е во прашање сајбер безбедноста.
На крајот од настанот повторно се обрати Ивајло Цонев , кој истакна дека дигитализацијата е важна, како за граѓаните и бизнисот, така и за државната администрација и институциите, ја прави соработката меѓу нив поефикасна, побезбедна и секако поевтина, и може да биде инструмент за справување со корупцијата и инструмент за брз економски развој.
