-Најбрзата обработка на резултати од попис траеше година и пол, што е досега рекордно време за обработка на податоците, претходно траеле две до две и пол години. Како што стои сега во законот, ние треба да излеземе со обработени податоци шест месеци по спроведувањето на пописот. Јас повеќепати јавно сум кажал дека веројатно ќе завршиме за три месеци. Бидејќи многу од работите се веќе вградени во таа апликација. Во тоа апликативно решение го има целокупниот сет на контроли кои во принцип сме ги правеле отпосле. И да погреши попишувачот, компјутерот му јавува грешка, и таа грешка се коригира заедно со лицето што го дава податокот. Ако се прави во текот на обработката тогаш веќе доаѓа до математички модели, па се оди на таа веројатност на одговорот, вели Апостол Симовски, директорот на Државниот завод за статистика.
Јас бев промоторот на идејата во овој попис да се исклучи белегот на етничка припадност, не поради тоа што тој белег не дава убави, интересни и корисни информации, туку заради тоа што тој белег е главниот момент каде што политиката се фаќа за пописот и сака да го злоупотреби до максимум. И нема да се сложам дека со пописот во 2012 година почна политизацијата, тоа е практикувано и во минатиот систем, потоа, вели Симовски. Јас сум демограф по професија, и ме интересираат демографските движења кај различните етнички и верски заедници, бидејќи тие различности во овој дел, различно влијаат на демографските случувања. Тие обичаи, убедувања итн. Имаат свој импакт во реалноста, и затоа сакаме да ги анализираме. Но ако ставиме на кантар, колку добиваме со овие белези, а колку губиме кога политиката ќе ги зграпчи, јас ја промовирав како личен став, а потоа Заводот ја прифати како свој став. Но јавноста реагираше како што реагираше, и прифативме тој белег да биде вклучен бидејќи јавноста има интерес. Ќе биде вклучен во пописот и секој слободно ќе може да се изјасни како што сака.
– Често пати политичарите, сакајќи да кажат дека пописот, и да не сакаме ние, мора да биде политичка тема, бидејќи во уставот имаме одредени права коишто се стекнуваат врз основа на процентуална застапеност. Или не знаеме да го читаме Уставот, или не сакаме да го читаме. Во Уставот пишува- граѓани коишто говорат јазик различен од македонскиот да се повика 20 проценти, никаде не е спомната етничката припадност. Што значи дека овој дел нема врска со етничката припадност. Дури и во препораките на Обединетите Нации, и тука се мешаат бабите и жабите во јавноста, нема Евростат свои препораки. Постојат препораки на Обединетите Нации, економската Комисија за Европа, тоа е дел на којшто ние припаѓаме како земја, носи препораки коишто ги прифаќа и Евростат. Значи сите, и Евростат учествува во тие носења како и секоја земја, и ние, како земја, како завод учествуваме во подготовката и носењето на тие препораки. И на крај, кога ќе се донесат, важат за сите земји во светот, подеднакво. Правилата на Европската Унија се многу едноставни, пописите треба да се спроведуваат во годините што завршуваат со бројот 1, и има уште две регулативи, во едната се објаснува аутпутот, што треба да биде излезен податок од пописот, во која форма, какви табели, и содржина, и второ, кои методи на спроведување на пописот се на располагање.
Во светот постојат четири методи, коишто се спроведуваат со комбинација на техниките, и нема други методи во светот. Постои традиционален метод, класично попишување и овој комбинираниот којшто го користиме ние. Има метод со користење податоци исклучиво од регистри, тоа е совршенство и дај боже да го достигнеме… Оваа година 11 земји во Европската Унија на овој начин ќе го спроведуваат пописот, и има еден единствен метод којшто го применува само Франција, таканаречен „тркалачки попис“ (rolling census), каде што во текот на десет години се прават анкети и се заедно се сублимира како пописен податок. Но ова е уникатно француско искуство, ниедна друга земја во светот не го применува бидејќи смета дека не може. И тоа е тоа, не постојат европски стандарди, постојат светски стандарди коишто ги прифаќа Европа. А опозицијата вели пописот не ги исполнува европските стандарди…Кои стандарди? Ете минатата година требаше да биде пописот, надвор од регулативата на ЕУ, но ние добивме дозвола од Евростат бидејќи немавме во 2011, требаше да направиме во 2012 попис, а не во 2020…
Ние велиме 2 милиони и 73 илјади жители во декември минатата година живееле во нашата земја, има ли човек во државата што ќе поверува во овој податок? Тој е официјален бидејќи е произведен од последниот попис и административните податоци, и од тој математички аспект, овој податок е точен. Но, за жал, како што спомна г. Дерала, не сега, туку со векови, ние сме емиграционо подрачје. Целиот Балкан е такво подрачје…
