Политичката лавиринтна мапа на евроинтеграциите
Патот на Северна Македонија кон Европската Унија е долг, сложен и често фрустрирачки за граѓаните, политичарите и дипломатите. Иако постои широка поддршка за членството во ЕУ како стратешка цел, процесот е постојано попречуван од политички, историски и национални прашања – како внатрешни, така и надворешни.
Внатрешни пречки: политички игри и недостаток на консензус
Една од главните внатрешни пречки е длабоката политичка поделеност во земјата. Потребните уставни измени, особено оние поврзани со вклучувањето на Бугарите во Преамбулата на Уставот, се предмет на жестоки дебати. Опозицијата, предводена од ВМРО-ДПМНЕ, го условува своето прифаќање со гаранции дека нема да има нови барања од страна на Бугарија.
Дополнително, јавниот скептицизам расте – дел од граѓаните се чувствуваат измамени од повторените блокади и промените на условите. Политичката елита често го користи процесот како алатка за внатрешни препукувања, наместо за обединување околу заедничка цел.
Надворешни блокади: бугарското вето
Најзначајниот надворешен фактор кој го кочи процесот е Бугарија. И покрај Преспанскиот договор со Грција, кој го отвори патот за добивање кандидатски статус, Бугарија наметна нова блокада во 2020 година. Основата на ветото се историските и јазични прашања – односот кон заедничката историја, признавањето на бугарските корени на македонскиот јазик, и правата на бугарското малцинство во земјата.
Иако во 2022 беше постигнат компромис преку т.н. „француски предлог“, кој ги дефинираше чекорите за деблокирање на процесот, неговата имплементација зависи од внатрешни уставни промени во С. Македонија – што пак, повторно не наидува на консензус.
Европската Унија – дел од проблемот?
Не треба да се занемари и улогата на самата Европска Унија. Процесот на проширување е веќе забавен за сите земји од Западен Балкан. Дел од државите-членки се резервирани поради внатрешни проблеми, стравови од нови бранови миграции, или поради замор од проширување.
Иако формално Европската Унија го поддржува пристапувањето на Северна Македонија, недостигот од јасен и непроменлив пат остава простор за национални блокади, како бугарската, што го поткопува кредибилитетот на процесот.
Што мислите вие? Вклучете се во дебатата и споделете го вашето мислење!
Редакција ЦИВИЛ Медиа ги повикува сите заинтересирани граѓанки и граѓани да одговорат на ова, но и на претходните прашања на денот во коментарите на објавата.
Некои прашања се деликатни, така што, освен во коментари, секогаш постои можноста да се биде анонимен, па одговорите на Прашањето на денот да се даваат анонимно, во порака на месинџер или на другите онлајн контакти на ЦИВИЛ.
Најдобрите одговори ќе бидат објавени во посебен прилог.
Сите прашања на денот може да се најдат во рубриката ФОРУМ на интернет весникот ЦивилМедиа.
Редакција ЦивилМедиа