Пишува: Зоран Бојаровски
Пресметката меѓу Данела Арсовска и ВМРО-ДПМНЕ ќе ги чини граѓаните 136 милиони евра, а Скопје ќе остане последниот главен град во Европа без пречистителна станица за отпадни води.
Ова се заканува да биде епилогот на драмата „Рачиња во медот“, вклучително со продолжението „Шпицен градоначалник“, ако до крајот на годината не заврши тендерската постапка за изведба на пречистителната станица за отпадни води на град Скопје.
Поконкретно, оваа завршница е сосема извесна бидејќи до крајот на оваа година завршува „рокот на траење“ на валидацијата на тендерските постапки што беа спроведени: Валидацијата на тендерските постапки за надзор и на првиот дел од тендерската постапка за градба, односно за техничките аспекти на понудите, за кои Европската инвестициона банка „немаше обџекшн“, односно целосно ги одобри.
Потоа, како што е познато, целата постапка запре без да се заврши вториот дел од постапката за градба, односно валидацијата на финансиските понуди, кога и едните и другите, Арсовска и ВМРО-ДПМНЕ си се фатија, односно започнаа да се обвинуваат за „брцање на рачињата во медот“.
Значи, да резимираме за овој дел, ако до крајот на годината оваа состојба не се промени и не продолжи постапката за валидација и за завршница на вториот дел од тендерот за градба, односно за евалуацијата на финансиските понуди на команиите што учествуваа на тендерот, целиот проект пропаѓа и Европската банка за обнова и разво и Европската инвестициона банка ќе си ги повлечат парите – 136 милиони евра, од кои дури 70 милиони евра беа трансформирани како грант од ИПА програмата бидејќи пречистителната станица за отпадни води на град Скопје беше прифатен како проект кој треба(ше) да ги донесе европските стандарди за заштита на животна средина во земјава.
Како што брифираа од Секретаријатот за европски прашања (СЕП), од каде што се координираат средствата од Инструментот за предпристапна помош (ИПА) за Северна Македонија за реформи и прилагодување на стандардите во земјата во повеќе области со оние на ЕУ, сега се доведува во прашање проект кој, како и кај другите големи градови на државите од ЕУ, треба трајно да го реши третманот на отпадните води од главниот град на државата и на кој се работеше полни 4 години.
Загубата, според она што може да се заклучи од брифингот за Цивилмедиа во СЕП, сега се заканува да биде уште поголема затоа што сега, заради економската криза и војната во Украина „парите поскапеа“, па прашање е ако се треба да тргне од почеток колку ќе чини во новите услови изградбата на пречистителната станица, и дали сега ќе успееме да трансформираме дел од тие средства во неповратен грант, како што беше веќе направено. Ова е големо прашање и заради проценката за нашите капацитети, односно на капацитетите на град Скопје, да му бидат доверени вакви големи проекти под толку добри услови, кога „битката за тендери“ стана прв приоритет наместо интересот на граѓаните и постигнувањето на стандардите на ЕУ во животната средина.
Да потсетиме, проектот за пречитителната станица на Град Скопје и ЈП Водовод и канализација, во 2020 година ја доби втората (сребрена) награда на Sustainability Awards 2020, што ја доделува ЕБОР, во категоријата климатска обнова и одржливост, во конкуренција од 47 номинации. Сега се загрозува не навремената, туку воопшто реализација на овој проект за третман на отпадните води во градот Скопје, кој опфаќа 9 од неговите 10 општини и со кој беше предвидено да се намали загадувањето на реката Вардар што позитивно ќе влијае врз животот на граѓаните по течението на реката и пошироко.
Одлагањето и оддолжувањето на проектите за здрава жиивотна среднива го загрозува и процесот на нашето пристапување во ЕУ, бидејќи без изградба на пречистителни станици за отпадни води, земјата не може да ги задоволи европските еколошки стандарди со кои ќе мора да се соочи за време на скринингот и затворањето на поглавјата во преговорите за членство.
