Изборот на Скопје за Европска престолнина на културата за 2028 година е големо признание за градот и неговата културна сцена. Тоа значи дека во текот на 2028 година, Скопје ќе биде во центарот на бројни културни настани и проекти кои ќе го прослават неговото богато културно наследство и креативна сцена.
Оваа можност не само ќе им овозможи на жителите на Скопје да го претстават и споделуваат своето културно наследство со широката јавност, туку и ќе стимулира креативноста и размената на идеи и искуства во областа на културата. Се очекува да се организираат бројни настани, изложби, концерти, филмски проекции, и други културни активности што ќе ја обележат 2028 година како една особено значајна и културно богата година за Скопје.
Во изминатите 35 години, повеќе од 60 градови и региони низ Европа – од Пафос до Порто, Рекјавик до Рига – беа прогласени за европска престолнина на културата.
Титулата го слави наследството на еден град и неговиот придонес во европската култура. Секоја година се одбележува со изложби, уметнички програми, театарски претстави, танц, опера, музика и други проекти специфични за одделни градови.
Иницијативата беше покрената од тогашната Европска заедница врз основа на идејата на грчката министерка за култура Мелина Меркури и нејзиниот француски колега Џек Ланг, да го истакнат и слават богатството на европската култура во годишна програма.
Во 1985 година, Атина во Грција беше избрана за прв европски град на културата. Иницијативата беше покрената од тогашната Европска заедница врз основа на идејата на грчката министерка за култура Мелина Меркури и нејзиниот француски колега Џек Ланг, да го истакнат и слават богатството на европската култура во годишна програма.
Првично познат како Европски град на културата, од 1999 година се користи титулата Европски престолнини на културата. Одржувањето на титулата може да донесе внимание од туризмот и медиумите, како и финансирање за создавање или консолидирање на културни мрежи и застапување во градот.
Некои градови забележаа големи, долготрајни придобивки од држењето на титулата – локална гордост, зголемени инвестиции во уметноста, зголемен туризам – додека други беа критикувани поради недостаток на локална вклученост, инклузија и долгорочно влијание.
Да се биде европска престолнина на културата може да го поттикне и долгорочниот социо-економски развој на градовите. Тие често ја користат оваа можност да се регенерираат, да го подобрат својот креативен и иновативен потенцијал, да развијат нови и поодржливи форми на туризам и да го подигнат својот профил. Да се биде европска престолнина на културата, исто така, може да поттикне социјална и територијална кохезија во границите на градот и пошироко, да ги зајакне улогите на граѓаните во развојот на градот, како и нивното учество во обликувањето и создавањето културни изрази. Податоците прикажуваат успешни проекти во последните европски престолнини на културата. Тие покажуваат дека европските престолнини на културата станаа лаборатории за стратешко инвестирање во културата, од кои корист имаат нашите економии и општествата во целина.
Н.А. / Градска.мк
