Обвинителката Ленче Ристоска на денешното рочиште за предметот „Таргет-Тврдина“ во завршниот збор детално раскажува како се ваделе „бомбите“ (прислушуваните материјали) од УБК.
Нејзиниот излагање го почна со потсетување дека земјата веќе има две афери со прислушување, во 1992 и во 2000 година, за кои никој не одговарал. Хронолошки, потоа стигна до 2008 година, кога и почнуваат дејствијата во предметот.
Таа почнува од сведокот Ѓорѓи Лазаревски, кој се приклучувал со кабел кон системот,ги земал материјалите и ги обработувал. Ристоска продолжи со начинот на кој се открило масовното незаконско прислушување во времето на владеењето на ВМРО-ДПМНЕ, односно тајното влегување на Сашо Трајковски во „најс трак” системот, откривајќи псевдоними кои го носат до актуелни министри, опозиционери,новинари и граѓани.
Лазаревски успеал тајно да вклучи софтверско решение со кое ги симнува сите прислушувани разговори во аудиофајлови. Со телефонски броеви, со табели и со должина на разговорите. Лазаревски се поврзал со Ѕвонко Костовски и со Зоран Верушевски, на кои им рекол дека се тоа мора да се зачува.
Тројцата ги ваделе податоците за коишто сметале дека се поважни, и тајно ги изнесувале од УБК како докази. Ѕвонко Костовски забележува дека обвинетиот, тогашен директор на УБК Сашо Мијалков никогаш не бил таргет.
Костовски кажал дека само 5 отсто од тоа што се снимало деноноќно преку системот за прислушување „веринт” било експортирано. Успеале да извлечат стотици разговори на прислушувани граѓани, политичари, цела тогашна опозиција од СДСМ, невладини организации, новинари и универзитетски професори.
По избивање на аферата со „бомбите“ од УБК, Лазаревски и Верушевски завршуваат во притвор, Костовски под лична закана од Мијалков е притиснат да признае доказ за лична поврзаност со странските служби за незаконско прислушување, без ниту еден доказ. Лазаревски останува во притвор, кажувајќи дека податоците му се од УБК, а не од странски служби.
Истовремено, обвинетиот поранешен началник на Петтата управа Горан Грујевски, ги пакува и ги носи на уништување со потпис на обвинетата Гордана Јанкулоска, три тони или пет плакари опрема, со која се вршело незаконското прислушување.
Корисничките имиња со кои можеле директно да слушаат разговори биле „директор” за Сашо Мијалков, „Г.Г.” за Горан Грујевски, и „Н.Н.“ за обвинетата началничка Надица Николиќ.
Ристоска во детали кажа дека кај телефонските оператори кои биле поврзани со УБК, ги нашле незаконски следените разговори преку „веринт”, кој е постариот систем за следење на комуникации.
Обвинителот Трајче Пеливанов продолжува со објаснување на поновиот систем на „најс трак”, каде на многу детален начин опишува како се вршело маркирање, слушање и преглед на лог фајловите. По налог на Грујевски, биле формирани привилегии во 6-7 категории каде некои можеле само да маркираат, други само да прислушуваат, трети да репродуцираат и да читаат.
Податоците се ресетирале лично од Грујевски еднаш годишно како не би оставиле траг, истовремено да не се знае од тие што незаконски прислушувале точно кој што правел.
Обвинетиот Владимир Варелов кој имал канцеларија до Грујевски, имал компјутер директно вклучен во „најс трак” системот, каде кориснички имиња имале и Грујевски и Мијалков. Тие на компјутери „де лукс“, а потоа и на „сименс“, тие се логирале и директно прислушувале телефонски разговори.
Во групата корисници „важно”, биле Мијалков, Грујевски и Николиќ.
Сведоците Сашо Трајковски и Марјан Николовски во текот на судењето потврдија дека тројцата се вклучувале од своите канцеларии и слушале, изјави Пеливанов.
Прислушувањето во двата системи на „најс трак“, постариот и поновиот, се вршело без судски налог во 4 гранки на прислушување, каде во четвртата виле само Грујевски и Мијалков.
Пеливанов во завршниот збор посочи дека по наредба на Мијалков, Костовски ги извадил сите комуникации и разговори на тогашниот лидер на опозицијата, Зоран Заев.
Во предметот „Таргет-Тврдина“ обвинети се вкупно 12 лица. Меѓу нив се поранешниот директор на Управата за безбедност и контраразузнавање Сашо Мијалков, ексминистерката за внатрешни работи Гордана Јанкулоска и уште 10 други лица вработени во тајната полиција.
Двајца се недостапни за судот. Горан Грујевски и Никола Бошкоски одамна се во Грција, која одби да ги екстрадира во Македонија.
Сашо Мијалков и Горан Грујевски се во „срцето“ на тезата на обвинителството како инспиратори и реализатори на незаконското прислушување.
Давајќи го својот исказ во текот на минатиот месец поранешниот шеф на УБК, Сашо Мијалков, отфрли каква било вмешаност во аферата со прислушувањето и уништувањето на опремата за следење на комуникациите. Тој ја држеше тезата дека во земјата имало и други системи за прислушување, освен тие на УБК, и раскажуваше дека во 2014 година израелска компанија презентирала опрема во неговата канцеларија, па, кога ја вклучила, детектирала дека има уште три други системи.
Во своја одбрана Мијалков тврдеше дека никогаш немал ниту техничка можност ниту привилегија да може да даде или да издаде наредба за следење комуникација во системот за следење во УБК. Тој потенцираше дека со највисок степен на одговорност потврдува дека недвосмислено и категорично, никогаш никому на никаков начин ниту писмено ниту усно не дал наредба да се изврши какво било дејствие во насока на следење на каква било комуникација, тврдејќи дека речиси и да не го користел својот компјутер во канцеларијата, а не пак да следи нечија комуникација.
Поранешната министерка за внатрешни работи, Гордана Јанкулоска, е обвинета во овој предмет за уништувањето на опремата со која, според обвинителството, незаконски се прислушувало. Попрецизно, таа е дел од случајот „Тврдина“, кој потоа беше споен со предметот „Таргет“, за прислушувањето. Во сведочење пред судот, во јануари, таа рече дека не знаела што потпишува кога во УБК била формирана комисијата што ја уништи опремата за прислушувањето.
Одговарајќи на прашањето како дознала дека во УБК била уништувана и отпишана од евиденција опремата за следење комуникации, таа рече дека до такви сознанија дошла кога СЈО го отворил предметот ‘Тврдина’ кој се однесува на уништувањето на опремата.
Јанкулоска во предметот „Таргет-Тврдина“ рече дека не знаела дека потпишува уништување на опремата за прислушување, образложувајќи дека решението било проследено на потпис кај нејзе како сосема рутинска работа, без никакви забелешки.
Мијалков не давал наредби за прислушување, Јанкуловска не знаела што потпишува
И.К.
