„Потребна е поголема проактивност, наместо реактивност во борбата против дезинформациите и лажните вести. Ние ја имаме јасната приказна, јасните вредности и не треба да се криеме. Треба да го искористиме тоа за промоција на нашите вредности“, изјави националниот координатор за комуникации, Марјан Забрчанец на регионалната конференција „Ширењето на дезинформациите за време на пандемијата и нивното влијание на Западниот Балкан“, во организација на Регионалниот совет за соработка.
Според Забрчанец потребни се неколку чекори во проактивноста, како што е засилена активна транспарентност, користење на дигитални комуникации, соработка со засегнатите страни и зајакнување на медиумската писменост.
„Ние сме на главниот пат и ги промовираме цивилизациските вредности. Противниците наши се во мрачните тунели, кои користат дезинформации и ботови“, рече Забрчанец и додаде дека случајот со лажните вести од Велес за американските избори во 2016 биле аларм за будење на нашите институции за преземање на конкретни чекори во борбата со дезинформациите.
„Случајот Велес не направи познати по извозот на дезинформации, иако тогаш како држава не можевме да преземеме ништо, бидејќи вестите се споделуваа на платформи во САД. Овој случај ги алармираше институциите во Северна Македонија и не натераа да размислуваме за модели за превенција на вакви напади на демократијата. Моделот за кој зборуваме е развиен, делумно, благодарение на случајот Велес“, кажа Забрчанец.
Нагласи дека особено е потребна брза реакција во кризни моменти, а такво е искуството за време на пандемијата.
Тој нагласи дека Владата пред почетокот на пандемијата, првпат креирала и воспоставила протокол за кризни состојби како стандард за комуникации.
„Кога нè погоди пандемијата, имавме документ во наши раце и имавме можност да започнеме со имплементација на сосема нов протокол. Како прво правило требаше да имаме одговор веднаш и да бидеме први што споделуваат информации во реално време, на пример откако ќе добиеме податок за бројката на нови случаи или мерки. Ние први излегуваме и ги споделуваме фактите“, изјави Забрчанец.
Тој додаде дека се водела вистинска трка помеѓу информациите и фактите од една страна и од друга дезинформациите и оние кои споделувале лажни вести и лаги.
„Во многу случаи ние први ги споделувавме информациите, а непријателите не следеа споделувајќи реакции со дезинформации. Се разбира, вообичаено се случува спротивното, ние сме тие што реагираат на дезинформација, но кога како Влада информациите ги имаме во наши раце, многу е корисно да ги споделиме јавно, да не ги криеме, туку да бидеме проактивни, транспарентни и да ги споделуваме фактите и информациите со јавноста“, кажа Забрчанец, што се поврзува со изјавата од неговото учество на јавниот настан на ЦИВИЛ „Автопатот со факти, одговорност и решителност наспроти беспаќето на опасните дезинформации“.
„Мислам дека први во регионот организиравме онлајн конференции за печатот“, изјави тој и додаде дека уште кај нас се користи моделот за прес-конференции преку „Зум“, каде министерот за здравство речиси секојдневно ги брифирал новинарите за најновата сосотојба со коронавирусот и одговарал јавно на сите поставени прашања.
„На прво место е неопходна соработка со медиумите и новинарите, со медиуми и одговорни организации кои во вистинско време можат да одговорат на должноста, да споделат факти и точни информации, односно да ги споделат новите мерките со граѓаните“, вели Забрчанец.
Тој кажа и дека неопходно е да се активираат и проверувачите на факти, затоа што во контекст на „брз одговор“, тоа значи итна реакција на дезинформацијата.
