Српскиот претседател Александар Вучиќ изјави во продолжението на антивладините протести што се одржуваат низ цела Србија дека државата „ќе ги гони демонстрантите многу повеќе, побрзо и посилно и ќе воведе ред“, додека западните медиуми остро пишуваат за политиката на Вучиќ во која „нему му снемува време дома“, пренесува N1.
Во текот на вечерта, Вучиќ ги посети просториите на владејачката Српска напредна партија (СНС) во општина Палилула во Белград, каде што беа скршени прозорци за време на протестот во понеделник и рече дека ова е „показател за видот на бандити и насилници“ со кои се справува државата. Тој додаде дека демонстрантите „немаат што да им понудат на луѓето освен насилство, бандитство и уништување“.
„Потсетува на Кијив во 2013 и 2014 година“
Антивладини протести се одржаа низ цела Србија, додека светските медиуми оценија дека Вучиќ усвоил „стратегија на страв“ со тоа што ги извадил хулиганите и приватното обезбедување на улиците, соочувајќи ги со демонстрантите.
Францускиот „Ле Монд“ ја споредува ситуацијата во Србија со настаните во Кијив во 2013-2014 година, кога хулиганите и полицајците во цивил беа користени за предизвикување насилство.
Според весникот, од вторник минатата недела, во неколку градови избувнаа судири меѓу поддржувачите на владата и демонстрантите.
Маскирани напаѓачи ги демолираа просториите на Српската напредна партија во неколку градови, додека видеа од насилни апсења беа објавени на социјалните мрежи, а властите ја обвинија опозицијата дека се обидува да ја „уништи Србија“ и да предизвика „граѓанска војна“, белградските медиуми го цитираа францускиот весник.
„Ле Монд“ потсетува дека протестите во Србија траат девет месеци, откако 16 лица загинаа при падот на настрешницата на железничката станица во Нови Сад минатиот ноември, што јавноста го протолкува како последица на широко распространетата корупција.
Протестите истрајно беа водени од студентското движење, кое сега бара од Вучиќ да распише предвремени избори, ставајќи го во ситуација каде што се соочува со пад на поддршката дури и кај неодамна лојалните електорати.
Весникот, исто така, наведува дека Вучиќ ги обвинува „странските служби“ за обид за „шарена револуција“ и се потпира на пасивноста на европските престолнини.
Британскиот „Фајненшл тајмс“ (FT) пишува дека по една деценија на власт, ветераните на авторитарните режими неизбежно се соочуваат со прашањето дали ќе ја интензивираат репресијата, ќе го зајакнат својот круг на капиталистички пријатели и ќе ги истиснат остатоците од независните медиуми или ќе се согласат со повиците на опозицијата за реформи, и дека Александар Вучиќ сега се соочува со токму овој избор, пишува FT.
„Автократите секогаш се одлучуваат за првиот пристап и стануваат потврдоглави. Сега Вучиќ се соочува и со антивладини протести на улиците на главниот град. Осум години како претседател на Србија, а претходно како премиер, тој владееше со интервенционистичка рака, но водеше повеќе „управувана демократија“ отколку целосна автократија“, пишува британскиот весник, посочувајќи дека Вучиќ на сличен начин успеал да воспостави лукава рамнотежа на глобалната сцена.
Според „Фајненшл тајмс“, за кој известува белградската агенција ФоНет, претседателот на Србија има срдечни односи со Москва, но не е толку пријателски настроен кон неа што би ги „разбеснил“ Европската Унија и САД, со продажбата на оружје на Украина, и му се додворувал на Пекинг за милијарди долари кинески инвестиции во индустријата и инфраструктурата.
Весникот, исто така, укажува на флертувањето на Вучиќ со лидерите на евроблокот Урсула фон дер Лајен или францускиот претседател Емануел Макрон, не само поради објавувањето на можноста европските рударски компании да ги експлоатираат наоѓалиштата на литиум во Србија.
Според „ФТ“, Вучиќ изградил добри односи и со блиски соработници на Доналд Трамп за време на првиот мандат на американскиот претседател.
„Чист тероризам“
„Фрустрациите поради неговата неодговорност и нетранспарентно управување се претворија во протести, а искрата за нив беше падот на настрешницата на железничката станица во Нови Сад минатиот ноември, кога загинаа 16 лица. Станицата беше реновирана од кинески компании како дел од иницијативата „Еден појас, еден пат“, а противниците на Вучиќ за падот ја обвинуваат државната корупција, лошото управување и слабиот надзор, кои ги сметаат за обележја на неговиот режим“, пишува „ФТ“.
Американската мрежа Си-Ен-Ен се повикува на едно од низата јавни обраќања на Вучиќ во неделата, кога тој најави остри мерки против антивладините демонстранти по неколкудневните улични немири низ Србија, кои го доведоа во прашање неговото сè поавтократско владеење.
Во едно од неговите чести телевизиски обраќања до јавноста, Вучиќ ги обвини демонстрантите за „чист тероризам“ и ги повтори тврдењата дека повеќемесечните постојани протести против неговата влада биле оркестрирани од Западот и имале за цел уништување на Србија, објавува CNN.
Протестите во Србија продолжуваат од вечер до вечер, а студентите – по неколкуте масовни собири низ целата земја, кои заедно со други собраа стотици илјади луѓе во Белград на 15 март – навестија „повторување“ оваа есен, најверојатно во септември.
Д. Мишев