Демократијата се чини дека е загрозена насекаде, од гневни домашни популисти до автократи кои тврдат дека непречената државна моќ произведува повеќе придобивки за обичните граѓани, дека демократиите се премногу бучни и поделени за да ја испорачаат добрата, пишува Њу Јорк Тајмс.
Во рамките на ЕУ, земјите како Унгарија – за кои Европскиот парламент неодамна прогласи дека „веќе не може да се сметаат за целосна демократија“ туку „изборна автократија“ – и Полска претставуваат значителни предизвици за либералната демократија и владеењето на правото.
Победата на либералната демократија што Френсис Фукујама со право ја прослави по распадот на Советскиот Сојуз може да звучи шупливо денес; во најмала рака, таа е под тежок предизвик од автократии кои се движат од Русија и Кина до Турција, Бразил и богатиот со нафта Заливот.
Во доцните 1990-ти, 72 земји се демократизираа, а само три станаа поавторитарни, покажуваат податоците на Институтот V-Dem, кој ја следи демократијата и нејзините варијанти. Минатата година, либералните демократии беа на најниско ниво во последните 25 години, бидејќи само 15 земји станаа подемократски, додека 33 се лизнаа кон авторитаризам.
Така, американскиот „униполарен момент“ одамна заврши; новонастанатиот светски поредок ќе биде „комплексен, фрагментиран и флуиден, неговите назабени контури мапирани со опортунистички сојузи, плурилатерални договори и преклопувачки граници“, вели Филип Стивенс, уредник во Фајненшл Тајмс, во есеј за Институт Монтењ.
Експертите и политичарите укажаа на тоа како дигиталната револуција и конфузијата помеѓу вистината и лагите придонесоа за поткопување на демократијата. Посебна грижа е потенцијално различниот систем на вредности кај помладите гласачи, кои се чини дека повеќе се грижат за климатските промени, кои ги сметаат за егзистенцијални, отколку за демократијата.
Војнаta во Украина САД и нивните сојузници во НАТО ја претставија како борба за демократија против тоталитаризмот, и покрај несигурната историја на демократија и транспарентност на Украина. Но, многу земји, вклучително и претежно демократските како Индија, го сметаат за форма на американско-руска прокси војна.
Подготви: Д.Мишев
