СЕФЕР ТАХИРИ
На 20 ноември, на денот кога беше натпреварот меѓу Северна Македонија и Англија, во Тирана играа Албанија и Фарските Острови и воедно се одбележа пласманот на албанската држава на Европското првенство во Германија. Вистинска фудбалско –етноромантична еуфорија. Типично за Балканот, каде што на чуден начин се поврзуваат спортот и историјата (политиката).
Заедно со мојата сопруга, Арта и нашиот 10 годишен син Дрен, немавме дилема дека ќе одиме да го проследиме натпреварот на Градскиот стадион. Додуша, за волја на вистината, му го исполнивме ветувањето дека ќе може да ги види фудбалерите на Англија. Негов миленик е Белингхам, фудбалерот кој со своите докажани способности како да е надреален.
Во лифт, се среќаваме со еден наш поранешен колега. На разидување ни рече „Дај боже да победуваат тие“, значи Англија, ама го кажа на суптилен начин да не го разбере Дрен. Не, не се чудете! Кога игра Северна Македонија против другите држави, голем број Албанци навиваат за противникот. Демонстрирање на еден вид нелојалност кон државата, заради дискриминаторскиот систематски однос кон неговите граѓани, кои имаат поинаква припадност од мнозинскиот македонски народ.
Стигнавме на стадион, среќни и радосни, што одблиску ги гледаме светските фудбалски великани, кои беа вистинска атракција, особено за децата.
Се интонира химната! Фудбалерите, но и навивачите со етничка албанска припадност заради почит гордо стоеја, но не ја пееја. Таа со ниеден збор не ги спомнува Албанците и нивниот придонес за државотворноста. Имаше и громогласен аплауз од целата публика, кога се истакнуваа имињата на фудбалерите, без разлика дали се Албанци или Македонци. Редок момент во земјата, кога граѓаните се едногласни.
И ете пенал! Топката ја зеде Барди (Bardhi), шутираше и по првото бранење на англискиот голман, даде гол. Вистинска експлозија на целиот стадион. Славеа сите: Македонци и Албанци, муслимани, христијани и атеисти, вмровци, сдсмовци, дуиовци, алијансовци, бесатари, алтернативци, демократи, веројатно и „левичари“ (тие се најголемите десничари).
До нас седеше едно дете, кое немаше повеќе од 15 години! После голот, се изнервира и гласно почна да го искажува револтот „Каква е оваа македонска репрезентација, во неа има само шиптари, мрш во Албанија“ (Се извинувам за употребата на терминот, но го цитирам директно, за се отслика стварноста). Неговиот татко се обиде да го смири и во еден момент му рече „Доста, срамота е, гледај, блиску ти се“ (демек ние, Албанците). Не му кажав ништо, само ми беше жал за детето, но и за мојот син, за сите! Сакав на таткото да му кажам дека детето не се едуцира интеркултурно на стадион. Но таквиот однос не е само резултат на родителите. Голема улога за неговата реакција веројатно има и неговиот учител/ка, а и дел од моите „колеги новинари/ки“ со нивниот етнонационалистички дискурс.
Додека младиот дечко ги пцуеше „шиптарите“ Енис Барди (Bardhi), лавовски се бореше за боите на репрезентацијата, заедно со Елиф Елмас и другите фудбалери, кои го играа, веројатно еден од најубавите мечеви на државната репрезентација. Балкански парадокс!
Енис Барди (Bardhi) e патриот, вистински патриот, кој си ја сака својата држава, се бори за неа, придонесува херојски и со љубов, а кога дава голови, радоста ја споделува и со навивачите кои не се баш расположени позитивно кон Албанците: комити, чкембари, мајмуни, лозари, војводи, гемиџии и кои често извикуваат „Македонија на Македонците“! Лажни патриоти. Вистинските, со дела докажуваат дека „Македонија е на сите граѓани“.
Енис е европеец, има современи цивилизациски сфаќања, и дава сè што може најдобро за државата и не чека „државата да прави нешто за него“. Така треба сите да придонесуваме, така ќе одиме напред.
Верувајте, во земјата не е лесно да си Енис Барди. Полесно е да си Јасир Асани, главниот фудбалер, кој практично ја однесе Албанија на Европското првенство, а е со потекло од село Батинци, скопска општина Студеничани.
Додека го читате овој текст, сигурен сум дека, дел од Македонците, велите „Како да не, Албанците можат да бидат патриоти во библиската земја“! А дел од Албанците велите „Како да не, ќе нè убедиш да ја сакаме Северна Македонија повеќе од матичната Албанија“.
Дел од македонските националисти често им велат на Албанците „Еве ви ја Албанија“, а во Албанија им велат „Ја имате својата држава“. Затоа, повикувам сите да бидеме како Енис Барди (Bardhi)!
Текстот е личен став на Авторот.
