пишува: ВОЈО МАНЕВСКИ
Пријателе, не удирај ламент кога ќе заминам, запали само една свеќа на свети Јован, зашто на секого малото немо славејче му слетува на дланката. Кога тогаш…
Замина Ѓоле да се договори со некој од боговите, таму меѓу соѕвездијата. Со некој од нив секако ќе се договори и ќе продолжи да пишува небесни песни што ќе можеме да ги слушаме, само кога длабоко ќе нурнеме во сопствените души.
Знам, лав си стари мој и тогаш кога на четврти спрат од една мала кујна над реката што тече полека и незадржливо, во сопствената душа ги вградував твоите стихови за искршените багреми и кога со вкрстени половина литро бело и темнината на ноќта се тркав со Тиса, а таа секогаш ме победуваше во брзината и кога кај Алмаши јадев мињон, а над градската Саат кула трепереа крилјата на сивите гулаби и секогаш кога немав зборови да искажам некој сопствен немир – на помош ми идеа стиховите на твоите песни.
Да, да, тогаш, ама и кога се вратив во својата улица, па се обидував да го премостам времето кога не бев дома и сакав како некогаш да скокам под кошевите, а тие како да се извишиле уште за едно метро, па ми беа недопирливи, а некои нови клинци, кои сѐ уште беа во детски колички кога заминав, со леснотија ги достигаа и од далеку ги полнеа. Немаше место за нервоза, туку само пивнување на голтка вода од црквена чешма и твојот стих – некои нови клинци трчаат по топката во црквената порта.
И тогаш, но и кога се обидував да ги спојам нишките со некои изгубени лица од детството и младоста. Некои милни лица со замаглени погледи и со кадрави коси, стиснати млади стави во Вранглер фармерки и ролки си високи крагни. Корозото што го однесе времето на модерното кафуле живеење, засекогаш остана во споменот со твоите стихови за Љерка корзо.
Можев долго да гледам во правец на малата уличка и да чекам да се спушти мојата љубена со бела хаљина, со вишни исцртана и со црвен каиш стисната. Божји дар беа тие вишни, но ќе го изгубев споменот ако твоите зборови не го држеа стамено некаде во горната фиока на моите сеќавања како Херeди порцелан.
Не можев од твоите стихови да се оттргнам и кога се обидував неуспешно да направам нешто за градот во кој се родив. И јас, како во твојата песна за солитерот, залудно барав рамнотежа што може да ги сплоти станарите. Залудно команданте, нема место за нас кои се колневме во други идеали. Во зградата секој сакаше свој влез и своја тераса што ќе има поглед само кон сопствената иднина. Подобри ли беа времињата или бевме подобри ние – твоите стихови не го дадоа одговорот. Под мустаќ се смеев кога околу себе гледав реплики на твојот Бане што секогаш прв дигаше рака и на шефот длабоко му одобруваше. Како ковид вирус се таквите и се размножуваат и по хоризонтала и по вертикала.
И кога правев интервјуа со споровозечка филозофска мисла со ликови кои потсетуваат на твојот Геда, горчина ми остануваше во душата. Сѐ да спискаш што некој друг создал, сѐ да разградуваш, е за тоа треба навистина талент. А ваква земја да расточиш по сите рабови, еее мој Ѓоле тоа можат само мојот и твојот Геда – јебо их воз који их донео – како што пееш ти.
Од тебе немаше спас и кога кон некогашните братски народи одев на посета. Неодминлив е твојот стих кога човек застане над модрата вода на Дрина и постои на мостот со кој Великиот везир сакал да ги спои бреговите и световите. Се свртиш на едната страна и Дрина ти тече на лјево, а кога на другата страна се свртиш повторно таа тече, ама овој пат на лево. Е овде ме храбрат твоите стихови – сѐ и да тече во длабочина и светот на пола да го сече, добрите луѓе го знаат тајниот плиток премин и прават мостови таму каде што ќе застанат.
Нема за едните една страна додека другите сѐ на другата страна, ме мачат твоите стихови додека го гледам мојот народ и моите сограѓани поделени со реки на недоверба и омраза. Не тече низ тие реки вода, туку изблик на темната страна на човештвото. А каква е таа вода, во која твојата мала видра нема да може да ги растури „вршките“ и ги ослободи рибите, па нека се лутат рибарите и може ли за неа да се напише блуз како за матната вода.
Се лутам, госпон Балашевиќ, кога во кафеана седам со мои исписници што по трката по богатството ја загубиле душата, па како твојот Васа Ладачки пијат со горчина, додека надвор паркираниот џип, само им ја покачува безвредноста на лакомоста. Чекаат тие нешто што не се дочекува и што нема да се врати, па дури и да ја продадат новата куќа што зафаќа две улици. Зошто мораше да ја испееш таа песна, што сега ни ја отсликува вистината. Затоа што си поет на душата – мој Ѓоле.
И ете и себеси си ветувам дека веќе нема да пишувам додека свири твојата музика, зашто секогаш ме наведувш на твоите панонски ширини, а јас балканска рожба со душа стисната меѓу планините, се плашам дека ќе се загубам низ тој лад и таа тишина. Ме плаши дека некогаш ќе мора да си признам дека сум само пискарало што не сака да признае дека бршленот за тркалото не се закачува и попуста е свитканата свила.
А само да знаеш Ѓорѓе дека на секоја Богојавленска ноќ ќе гледам кон ѕвездите ќе замислувам желба, додека седам на црниот астал што памети сѐ низ што поминал, ќе вкрстам циповка, кавурма и шприцер, ќе ги превртувам низ мислите сите твои стихови и како таа ноќ кога дотече Тиса, ќе се договарам со некој од боговите да направат нов распоред на ѕвездите, па барем на таа ноќ да можеме да ги читаме твоите стихови испишани меѓу соѕвездијата.
Еее Лега сретнеш ли је кад, осмехне се ил надури,
Застане ли ил пожури или мине ко да ниси ту
то би најпре личило на њу.
Епа, свирете тамбураши имате стих – и тоа Ѓолетов.