Пишува: ЏАБИР ДЕРАЛА
Правната држава потона пред и да се воспостави. Со бегството на осуденикот и барател на политички азил во Унгарија, Никола Груевски, Македонија доживеа силен удар, многу поголем отколку што тоа изгледа на прв, па и на втор поглед. Ова е катастрофа од која нема да се извлечеме туку-така, со неколку смирувачки изјави и со молк на другата страна од телефонските слушалки. А токму тоа се случува сега.
Бегството на Груевски не е причината за тонењето на правната држава, туку само последица. Главно осомничениот во голем број истраги и судски предмети што ги предводи СЈО и правосилно осуден и упатен в затвор – побегна во земја на ЕУ! Тоа е последниот, тежок удар и скандал за кој мора да се посочат сите одговорни, без исклучок. Да ги признаат слабостите, пропустите и да понесат одговорност за тоа, морална, политичка и законска. Овој случај е многу посериозен отколку што властите сакаат да го признаат тоа во јавноста. Спин мајсторите, криминалните и политичките предатори сега се на врвот од својата мрачна игра. И, се разбира, сево ова е детска играчка, доколку се работи за таен договор меѓу власта и Фамилијата. Тогаш сме во уште поголема неволја.
Орбановиот режим е во очигледна и без малку декларирана спрега со режимот на Путин, а на Балканот најблизок сега му е Вучиќ, откако барателот на политички азил, Груевски, неславно падна од својот диктаторски трон. Таа оска, во спрега со домашното политичко подземје, му овозможи мазно, иако кукавичко, бегство на Груевски.
Европската унија е исправена пред избор. Брисел не смее да дозволи понатамошно ширење на автократијата и кршењето на постулатите врз кои се темели функционирањето на правниот систем и демократијата во нејзините граници. Крајно време е политичко-правните структури на ЕУ да ги сфатат вистинските димензии на ова политичко гостопримство за македонскиот деспот. Тие мораат да преземат навистина решителни чекори да ги осуетат ваквите и слични чекори на Орбан, за доброто на Европа, ако Македонија не им е важна. Ова е отворена провокација за ЕУ и голем меѓународен скандал, врел шамар што руско-унгарската оска му го плесна на ЕУ.
Многу итро е смислен планот. Груевски не бега во Русија, туку во ЕУ. Со тоа му задава удар на европскиот принцип на владеење на правото и ја бранува и така кревката релација на линијата Будимпешта – Брисел. Ако ЕУ дозволи Орбан да му даде азил на Груевски, автоматски ја прогласува Македонија за недемократска земја. Ако тоа се случи и ЕУ не застане во заштита на владеењето на правото, ќе си пука во коленото и ќе го обезвредни и македонскиот напор за зачленување во унијата.
Во идеални услови, Орбан сега треба да испие едно ортачко кафе со Груевски, да му се извини и да го врати, под полициска придружба, назад на властите во Македонија. Во меѓувреме, судот во Македонија мора да продолжи со работа и да ги доведе процесите во кои Груевски е обвинет за другите дела кон нивната завршница, а македонските власти итно да испорачаат барање за екстрадиција (зошто се чека со тоа?). Се подразбира, властите мора да ги земат на одговорност сите што го овозможиле ова бегство на било кој начин.
Да се вратиме дома. Имајќи ги сите спомнати и огромниот број неспомнати реперкусии поврзани со случајот Груевски, треба уште еднаш да се замислиме и да констатираме: надминување на автократскиот и криминален режим на Груевски не е играчка. Бескрајните натегања и бесплодните договори и преговори се одвиваа паралелно со една крајно индолентна спрега од институции и функционери што се одговорни за отсуството на било каков значаен напор да се врати владеењето на правото во земјата. Се бараа и се ветија реформи во судството, полицијата, државните комисии и агенции, практикувањето на власта по сите вертикали и хоризонтали. Што од тоа се исполни? Погледнете околу себе… Македонија личи на брод што тоне, пред и да исплови од пристаништето.
Текстот е личен став на Авторот.
