• Latest

Факти за Договорот за изградба на коридорите 8 и 10д. Кои законски решенија што ја кочат изградбата ќе се менуваат?

May 10, 2023
Фото: Скриншот од видео на DW

Седуммина милитанти на Ал Шабаб облечени како војници упаднале во сомалиски затвор, владата тврди дека сите се убиени

October 5, 2025
Фото: Креирано со помпш на ВИ

Од Мароко до Мадагаскар, генерацијата Z го пренесува дигиталниот бунт на улица – каде сме ние?

October 5, 2025
Демонстрантите се соочуваат со агенти на ICE во Чикаго, Илиноис Фото: Скриншот од видео на ВВС

Трамп одобри распоредување на 300 војници на Националната гарда во Чикаго, федерален судија привремено го блокира распоредувањето на 200 војници во Портланд

October 5, 2025
Индустрискиот парк „Спароу“ во Лвив е во пламен по рускиот масовен напад. 5 октомври 2025 година. Фото: Андриј Садови/Телеграм

РУСКИ РАКЕТЕН ТЕРОР: Во масивен напад со 500 беспилотни летала и над 50 ракети врз Украина загинаа 5 лица, 16 повредени

October 5, 2025

Радев се заблагодари на Сиљановска Давкова за изразеното сочувство за жртвите од поплавите во Бугарија и понудената помош

October 5, 2025
Фото: Скриншот од видео на
Al Jazeera English

Сирија ги одржува првите избори по падот на Асад, но не во сите провинции

October 5, 2025
Фото: Скриншот од видео на Times News

Нетанјаху се надева на ослободување на заложниците во Газа во „наредните денови“

October 5, 2025
Поглед од воздух на аеродромот Вилнус, Литванија, на 17 октомври 2011 година. Фото: Треворт Моргондонт/Викимедија Комонс

Аеродромот Вилнус во Литванија беше затворен поради нарушување на воздушниот простор

October 5, 2025
Антивладините демонстранти се обидоа да ја нападнат претседателската палата. Фото: ВВС

Грузиската полиција се судри со демонстранти кои се обидоа да влезат во претседателската палата во Тбилиси

October 5, 2025
Фото: Скриншот од видео на WION

Чешката популистичка партија АНО на поранешниот премиер Бабиш победи на парламентарните избори, загрозена помошта за Украина

October 5, 2025
CivilMedia
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
CivilMedia
No Result
View All Result
Home ЕКОНОМИЈА

Факти за Договорот за изградба на коридорите 8 и 10д. Кои законски решенија што ја кочат изградбата ќе се менуваат?

May 10, 2023 21:33
in АНАЛИЗИ, ЕКОНОМИЈА
Share on FacebookShare on Twitter

Потребата од доизградба и модернизација на патната мрежа низ државата е суштинска потреба заради брз економски развој, како и интеграција на транспортниот сектор со ЕУ. Транспортните политики на државата мора да се засноваат на интеграција со регионот, како и поврзување на регионот со земјите членки на Европската Унија. Токму затоа изградбата на коридорите 8 и 10 е стратешка определба усвоена и во Националата транспортна стратегија 2018-2030.

Нашата држава со својата географска позиција има стратешка улога во јакнење на економскиот раст на Регионот преку развој на инфраструктурата на двата Коридори 8 и 10. Искористувањето на таквата позиција покрај економските придобивки има и политичко значење во процесот на позиционирање на земјата како неизбежна транспортна рута.

Зошто треба да се променат некои законски решенија?

Промена на законските решенија, означува единствено доуредување на постоечки закони со кои ќе се обезбеди побрзо и поквалитетно изведување на стратешки проекти како што е и изградбата на коридорите 8 и 10д. Нема ништо спорно ниту избрзано, овие решенија се долгоочекувани и треба да обезбедат поедноставно делување во иднина.

Со овие измени, се поедоноставуваат процедури кои ќе го олеснат делувањето. Ова не е непознат процес. Така беше и кога се изменија правилниците и законското решение со кое се овозможи олеснето поставување на фотоволтаци. Истиот процес е и сега.

Измените на законите се единствeно за ажурирање на детектираните точки кои досега оневозможувале да се движат работите побрзо

„За пример да го земеме патот Кичево-Охрид за кој буквално преку 25% од проектот беше репроектиран. Со постоечките законски решенија беа потребни 5 години за да ги се изменат проектите, да се измени трасата, да се проектираат клучките и да се завршат експропријациите на земјиштето. Со овие измени, овие процеси се забрзуваат, но ниту една измена на е на штета ниту на граѓаните. Градбата не само на овие проекти од коридорот 8 и 10д, туку и на идните државни патишта, железнички пруги, магистрални гасоводи, како и други градби од јавен интерес кои како проекти од стартешко национално значење ќе бидат утврдени со посебен закон и ќе можат да се реализираат со олеснети административни процедури, но секако на крај секој од овие проекти ќе мора да добие одобрение за употреба од Министерството за транспорт и врски со цел да биде ставен во функција“, брифираат владини функционери.

Факти за Договорот за изградба 

Договорот со Бехтел и Енка е потпишан (8 март 2023 година) врз основа на посебен закон, изгласан од пратениците во македонското Собрание, со почитување на сите законски процедури, а потпишувањето беше јавно.

Проценетата сума на Договорот склучен согласно посебниот закон, е на 1,3 милијарди евра. Оваа вредност е врз основа на претпоставените количини што треба да се вградат во изградбата на автопатите. Овие претпоставени количини и цените се добиени од трасата на Бехтел и Енка и физибилити студијата што ја изработи Гранд Тортон, а е потврдена и ревидирана од Градежен факултет

Изведбата на делниците во рамки на Коридорите, се прави по истиот принцип по кој се направени најмодерните автопатишта што ги градеше исто овој конзорциум и во Косово, Албанија, Хрватска, Црна Гора и други земји.

 Факти за Надзорот

Како што истакнуваат од Владата, Комисијата за избор евалуирала три понуди за надзор, при што било одлучено како најповолна во оваа постапка да биде избрана онаа на ИРД Инженеринд, на износ од 22,3 милиони евра.

Оваа сума во споредба со цени на надзори на повеќе инфраструктурни проекти за патишта, цената на чинење на надзорот за реализацијата на Коридорот 8 и Коридорот 10-д е неколкукратно помала.

Неколку примери од дома    

За изградба на патниот правец Кичево – Охрид за надзорот се исплатени 17,5 милиони евра. Или во проценти, врз основа на договорот за изградба што изнесува 598 милиони евра, изнесува некаде околу 2,93 отсто од вредноста на изградбата на патот.

За надзорот што се вршел за изградбата на автопатот Демир Капија – Смоквица, биле платени 11 милиони евра. Договорот за изградба чинел 216 милиони евра, што од вкупната вредност на договорот изнесува 5,07 отсто за надзор.

За автопатот Миладиновци – Штип, изградбата чинела 177,3 милиони евра, додека вредноста за надзорот изнесувала 6,35 милиони евра или 3,58 отсто од вкупната вредност на градбата.

 Споредба со цени во регионот

  • Изградбата на автопатот во Србија, Просек – Димитровград / Коридор 10, чинела 350 милиони евра, а надзорот – 19,24 милиони евра или 19,24 отсто од вкупната вредност на автопатот.
  • Изградбата на другиот проект во Србија, автопатот Моравски коридор Појате – Прељина, чинела 740 милиони евра, а надзорот – 20 милиони евра или 2,7 отсто од вредноста на автопатот.
  • Автопатот Прњавор – Добој, во Босна и Херцеговина, чинел близу 199 милони евра, надзорот наплатил 7,43 милиони евра или 3,7 отсто од вкупната инвестиција.
  • Автопатот Подгорица – Матешево ја чинел Црна Гора речиси 810 милиони евра. Надзорот за автопатот чинел 22,6 милиони евра, што изнесува 2,8 отсто од вкупниот износ.
  • Изградбата на втопатот Решен – Калимаш во Албанија чинела 820 милиони евра, надзорот наплатил 15 милиони евра, или 1,8 отсто од вкупната инвестиција.

Проценетата вредност на инвестицијата за изградба на Коридорот 8 и на Коридорот 10д,  изнесува 1,3 милијарди евра. Вредноста на надзорот е 22,3 милиони или 1,69 отсто од вредноста на договорот, што е, како што нагласуваат експертите, под просекот за надзор на вакви проекти во светски рамки. Тие додаваат дека јавна, европска и светска пракса е изборот на надзорот на вакви проекти да се движи од три до четири отсто од вкупната вредност на изградбата.

Тајност на документот

Договорот со Бехтел и Енка како и секој договор од овој вид подразбира и приватност и доверливост.

Тоа не е ништо ново ни изненадувачко. Тоа го има секој еден договор потпишан помеѓу било која Влада со било која меѓународна голема мултинационална компанија, во кој што одредени делови на самата компанија мора да бидат доверливи. Во случајов, се работи за странски, сериозни компании, и ова е праксата и на другите договори кои овие реномирани светски компании ги практикувале и во други земји. Тие доверливи информации се однесуваат на технологијата на работа на договорната страна, на начинот на нивните пресметки, тоа се клаузули кои секоја светска компанија од ваков висок ранг ги користи, за да го заштити својот проект од конкуренцијата, тоа не е криминал и корупција. Такви договори има и во Технолошко-индустриските развојни зони со компании кои котираат на берза, а такви се и договорите со ЕБОР.

Ова не е прв ваков Договор кај нас, и секоја сериозна Влада треба да ги почитуваме деловните тајни на компаниите, но тоа во никој случај не значи дека Владата треба да крие нешто што е од интерес на јавноста, нешто што би имало негативни ефекти врз граѓаните.

Клучните елементи од Договорот кои се од интерес на јавноста, никогаш не биле тајна, како што е вредноста на Договорот,  начинот на реализација на Договорот, како ќе се трошат парите на граѓанните .

Факт е дела владата предводена од СДСМ за прв пат ги воведе алатките за отчетност во делот на менаџирање со јавните финансии/Буџетот, и како што ветуваат, планираат да останат доследни на овие принципи.

„Секој денар што ќе биде потрошен за изградбата на автопатите, ќе биде објавен на „Отворени финансии“  и граѓаните како и за се друго и за овој стратешки проект, ќе можат да видат колку пари се трошат. Договорот за изградба на овие два коридори е изготвен врз основа на правилата  на Црвен Фидик, каде се утврдени обврските на двете договорни страни. Односно износот на средства ќе се утврдува со измерени изведени количини од коридорот, за кои Надзорот односно ЈП за државни патишта ќе ги потврдува. Тоа значи дека точно ќе се знае колку материјал и по кој цена ќе се вградува во изградбата за секоја позиција и секоја фактура прво треба да ја одобри надзорот, па потоа фактурите се испраќаат до ЈПДП за одобрување и дури потоа се врши исплата“, брифираат владини функционери.

Пратениците на 115. седница ја изгласаа потребата по скратена постапка да се донесат неколку закони поврзани со изградбата на Коридорите 8 и 10д.

Пратениците ги усвоија предлог законите, чиј предлагач е Владата, за изменување и дополнување на Законот за утврдување на јавен интерес и номинирање на стратешки партнер за имплементација на проектот за изградба на инфраструктурниот Коридор 8 (делница: Тетово – Гостивар – Букојчани и проектот за автопатот Требеништа – Струга – Ќафасан) и Коридорот 10 д (делница на автопатот Прилеп– Битола) во Република Северна Македонија, по скратена постапка, како и измените и дополнувањата на Законот за урбанистичко планирање, Законот за градење, Законот за експропријација и на Законот за работните односи, сите по скратена постапка.

Овие закони се со европско знаменце и ќе се разгледуваат на Комисијата за европски прашања.

Д. Е.

Извор: Фронтлајн

Print Friendly, PDF & Email
Tags: Договор за изградбазаконски изменикоридори 8 и 10д
Share33Tweet21Send

НАЈЧИТАНИ 5

  • Крвава кампања во Виница: Кандидат за советник брутално претепан за да се откаже од листата на ВМРО-ДПМНЕ

    151 shares
    Share 60 Tweet 38
  • Говор на омраза и сексизам кон кандидатка за советничка на ВМРО-ДПМНЕ, ЦИВИЛ со осуда

    144 shares
    Share 58 Tweet 36
  • (ВИДЕО) Еди Рама пред Макрон и Алиев му се потсмева на Трамп: Треба да ни честитате, тој го заврши конфликтот меѓу нас

    108 shares
    Share 43 Tweet 27
  • ИЗБОРНА ХРОНИКА: Мицкоски од Вевчани за „црвените линии“ на Филипче, ВЛЕН со конвенција „Еден глас“ во Скопје, Герасимовски од СДСМ вети бесплатни часови за учениците во Центар

    96 shares
    Share 38 Tweet 24
  • Прв приговор до ДИК: СДСМ Штип против Јорданов и ВМРО-ДПМНЕ за злоупотреба на јавни ресурси

    89 shares
    Share 36 Tweet 22
CivilMedia

СЛОБОДНО.НЕЗАВИСНО.ОТВОРЕНО

  • ЗА НАС
  • ИМПРЕСУМ
  • КОНТАКТ
  • АВТОРСКИ ПРАВА
  • Политика на приватност
  • МАРКЕТИНГ

Следете нè

No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
  • ДЕЗИНФО
  • ФОРУМ
  • ГРАЃАНСКА АКЦИЈА
  • МАРКЕТИНГ
  • ИМПРЕСУМ