• Latest

Колку поглупава е една лажна вест, толку побрзо и подалеку патува

February 27, 2024

24 ЧАСА: Европа го одбележува Денот на Победата; Според Штајнмаер, Путин ја искривува историјата и ги крие злосторствата; Вучиќ „му фрли ракавица“ на Брисел

May 8, 2025

Честит Ден на победата во Европа, 8 Мај и Честит Ден на Европа, 9 Мај

May 8, 2025

Дурмиши повторно предупредува: Доколку има енормно зголемување на цените на прехранбените производи ќе се преземат поригорозни мерки

May 8, 2025
Фото: Фејсбук на Апасиев / Левица

Парадата на победата во Москва ги разобличува руските инсталации

May 8, 2025

Одбрана на демократијата, препораки и политики: Градење меѓуполитички и општествени сојузи

May 8, 2025
Фотографија: Wikipedia

Штајнмаер: Со воената агресија на Путин, болно е да се признае дека ослободителите на Аушвиц станале новите агресори

May 8, 2025

Мерц им порача на САД да се држат настрана од германската политика пред првиот телефонски повик со Трамп

May 8, 2025

ПРАШАЊЕ НА ДЕНОТ: Дали се чувствувате како Европјани?

May 8, 2025

Зголемени затворските казни за дел од обвинетите за случајот „Ласкарци“

May 8, 2025

Европа одбележува 80 години од победата над фашизмот

May 8, 2025
CivilMedia
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
CivilMedia
No Result
View All Result
Home АНАЛИЗИ

Колку поглупава е една лажна вест, толку побрзо и подалеку патува

February 27, 2024 10:57
in АНАЛИЗИ, ДЕЗИНФО, ЕДУКАЦИЈА, СЛОБОДНА ЗОНА, ТОП 5
Share on FacebookShare on Twitter

БЛЕРИНА ТАХИРИ

Луѓето отсекогаш лажеле. Способноста да се разликуваат фактите од фикцијата им овозможува на граѓаните да направат правилен избор и ги промовира здравјето и безбедноста. Со векови, невистините и пропагандата се користеле за политичка моќ или економска корист, пишуваат во Scientific American.

Како младите да се справат со дезинформации

Тинејџерите имаат значително поголема веројатност да веруваат во онлајн теориите на заговор отколку постарите генерации, покажа нова студија, нагласувајќи ги широките влијанија на врската на Gen Z со социјалните медиуми.

Тоа доаѓа бидејќи помладите генерации сè повеќе се потпираат на социјалните медиуми за вести и онлајн пребарување. Студија од 2022 година покажа дека 50% од испитаниците на Gen Z ги користеле социјалните медиуми (како што се TikTok и Instagram) за да пристапат до вести на дневна основа, а само 5% читаат весници.

Овие трендови се влошуваат со порастот на чет-ботови со вештачка интелигенција и пребарувачи како ChatGPT, што предизвикува нови грижи, рече Ioana Literat, вонреден професор по комуникација која ги проучува социјалните медиуми на Универзитетот Колумбија, пренесува The Guardian.

Да им се помогне на младите луѓе да се справат со лажните вести е огромен предизвик; се проценува дека има десетици големи сајтови за лажни вести, со милиони следбеници на социјалните мрежи. И колку е поглупава или драматична една лажна вест, толку побрзо и подалеку патува, пишуваат во блогот на SSATUK.

Финска, земја рангирана како една од најдобрите места за живеење во светот (според Индексот на просперитет на Институтот Легатум), најсреќна земја (според Извештајот за среќа во светот, неколку години по ред), и втора најмалку корумпирана (според Индексот на перцепција на корупцијата за 2023 година на Транспаренси интернешнал).

Исто така, се наведува дека Финска има најслободен печат, според Светскиот индекс за слобода на печатот, и има најдобро образовани деца меѓу членките на Организацијата за економска соработка и развој (The Organisation for Economic Co-operation and Development – OECD), според Програмата за меѓународно оценување на студентите (PISA). Сега е и на врвот на европскиот индекс на нации со тоа што е најотпорна нација на лажни вести.

Затоа, не треба да изненадува што Финците од сите возрасти се способни да откријат дезинформации наспроти позадината на сите овие суперлативи. Не само што животот е добар за мнозинството луѓе во земјата, туку имаат и образовен систем кој покрива повеќе од просечна наставна програма и се фокусира на современите предизвици.

Финска почнува да им предава информациска писменост и критичко размислување на децата во градинка, како и да одржува часови по медиумска и информациска писменост за постари луѓе. Целта е да се осигура дека сите – од ученици до новинари, до наставници и политичари – можат да забележат различни форми на дезинформации, наведуваат од DW.

Дезинформации во апликациите за енкриптирани пораки

Апликации за енкриптирани пораки (Encrypted Messaging Applications – EMA) обезбедуваат брза, мобилна и приватна комуникација на милијарди корисници на глобално ниво. Исто така им овозможуваат на корисниците да контактираат со други, на многу начини.

Заедно со нивната глобална популарност, молчаливата природа на (EMA) ги прави моќни алатки за онлајн политичка манипулација, бидејќи погрешните информации може да се шират преку нив на главно непроверен начин.

Нивната енкрипција ги прави залудни популарните методи за разоткривање на лажни информации од независни проверувачи на факти или режими за умереност на содржината на платформата на социјалните медиуми.

Дополнително, постојните истражувања на Лабораторијата за пропаганда на Центарот за медиумски ангажман покажаа дека на овие приватни платформи често им се верува повеќе, особено во САД каде што малцинските заедници, како што се Азиските Американци, се потпираат на нив како средство за комуникација.

Во други земји како Бразил или Индија, Апликации за енкриптирани пораки (EMA), како што се Telegram и WhatsApp, веројатно станаа главни патишта за политички дезинформации – оставајќи ги зад себе Facebook или X (Twitter).

На пример, каналите на апликацијата LINE во Југоисточна Азија, наводно, привлекле голем број следбеници со тоа што им ветувале нови стикери на следбениците. Меѓутоа, откако собрале доволно голем број следбеници, сопствениците на тие канали брзо ги смениле имињата и профилните слики за да се појават како групи за здравствени информации кои почнаа да шират дезинформации за здравјето.

Познато е дека Telegram привлекува сајбер-криминалци, а екстремистичките групи како што се „Гордите момчиња“ (Proud Boys) и „ИСИС“ (ISIS) ја искористија апликацијата за ширење информации и приватно  мобилизирање.

Telegram служеше како вреден извор за руските и украинските граѓани и активисти кои сакаа да пристапат до независни информации откако руската влада ги затвори неколкуте преостанати независни канали за вести. Сепак, руските пропагандисти ја сфатија довербата на јавноста во ЕМА и почнаа да го користат Telegram како возило за ширење пропаганда и дезинформации.

Viber, исто така, стана важна алатка за политичка комуникација во Источна Европа, каде што проруската пропаганда протекува во разговорите на големи групи низ Украина.

WhatsApp е најпопуларната апликација за разговор на глобално ниво со над 2 милијарди корисници. Гласини споделени на WhatsApp доведоа до политички немири и ширење на дезинформации за избори, сметки за офлајн насилство, и ширење на штетни здравствени информации во повеќе земји.

Заедно со другите (како што се Signal и Viber), WhatsApp беше јасен за нивното противење на законот за онлајн безбедност на Обединетото Кралство и нивното одбивање да го променат моделот за енкриптирање на платформата.

Од сето ова произлегува дека сите платформи што може да послужат за брзо, квалитетно и навремено информирање, истовремено може да бидат злоупотребени како ефикасни средства за ширење дезинформации, поделеност, омраза, паника и насилство.


Блерина Тахири е креаторка на медиумски содржини и специјалистка за социјални мрежи.


Текстот е личен став на Авторката.

#ОслободиГоУмот
#LirojeMendjen
#TromalkerenTumariGodi

ЛИНК ДО ЕДУКАТИВНА ПУБЛИКАЦИЈА


Оваа анализа е дел од проектот „Ослободи го умот“. Проектот е поддржан од Амбасадата на САД. Мислењата, откритијата и заклучоците или препораките изнесени овде се на имплементаторите/ авторите, и не ги одразуваат оние на Владата на САД.
Print Friendly, PDF & Email
Share33Tweet21Send

НАЈЧИТАНИ 5

  • Пандов љубител на костимирани настапи: ангелче, комита, моторџија, историчар, директор, а сега влезе и во мафијашки филм

    142 shares
    Share 57 Tweet 36
  • Зошто надворешната политика на владата на ДПМНЕ е антинационална и стана „тажната приказна“ на Балканот

    115 shares
    Share 46 Tweet 29
  • Тричковски: Медиумите се за граѓаните тоа што е златицата за компирите!

    97 shares
    Share 39 Tweet 24
  • Мрежа за заштита на жените Ромки: Фемицидот врз Рамајана не е изолиран инцидент; 142 случаи на семејно насилство врз ромски жени регистрирани во 2024

    94 shares
    Share 38 Tweet 24
  • ПОРТОКАЛОВА ГЛАВА НА ТЕГЕТ ОДЕЛО: Трамп, дрско и без почит, во потрага по внимание на погребот на Папата

    92 shares
    Share 37 Tweet 23

CIVIL MEDIA NEWSLETTER

Check your inbox or spam folder to confirm your subscription.

CivilMedia

СЛОБОДНО.НЕЗАВИСНО.ОТВОРЕНО

  • ЗА НАС
  • ИМПРЕСУМ
  • КОНТАКТ
  • АВТОРСКИ ПРАВА
  • Политика на приватност
  • МАРКЕТИНГ

Следете нè

No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
  • ДЕЗИНФО
  • ФОРУМ
  • ГРАЃАНСКА АКЦИЈА
  • МАРКЕТИНГ
  • ИМПРЕСУМ