Екипата на ЦИВИЛ Медиа ја посети општина Чашка и селата Долно и Горно Јаболчиште, по добиена граѓанска пријава дека учениците од двете села немаат услови за следење настава, односно наставата ја следат во верски објект поради отсуство на училишен објект којшто е срушен и се чека на изградбата на новиот.
Во Долно Јаболчиште се сретнавме со родители на ученици од основното училиште, коишто низ разговор посочуваат дека проблемот е политички, односно дека дел од власта е во спрега со опозицијата, па затоа условите за настава во овие предели (двете села), не се приоритетни за нив. Еден од родителите го обвини градоначалникот на општина Чашка дека врши дискриминација над учениците во двете села, бидејќи условите во Чашка, каде што има значително помал број ученици, се многу подобри отколку во училиштата во селата Долно и Горно Јаболчиште, кадешто наставата ја следат околу 800 ученици.
Стариот училишен објект во Долно Јаболчиште е срушен, а екипата на ЦИВИЛ забележа дека новиот објект е веќе во изградба, но очигледно со споро темпо, а на денот на посетата немаше работници на теренот.
Поголемиот дел од учениците во Долно и Горно Јаболчиште во општина Чашка не одат во училиште, ООУ „Лирија“, бидејќи нивните родители ја бојкотираат наставата.
Учениците до 5-то одделение од Долно Јаболчиште, наставата ја следат во објект на селската џамија, а втората училница е сместена во гаража на десетина метри од џамијата. Веднаш до објектот се наоѓаат и јавните тоалети, каде што одат и учениците и жителите на селото.
Во тие две простории се сместени од почетокот на учебната година кога започнала реконструкцијата на училиштето. Дел од родителите на над 100 ученици, одлучиле повеќе да не ги пуштаат на настава во импровизираните училници, бидејќи не се задоволни од условите.
Џемаил Мифтари е еден од родителите од Долно Јаболчиште кој за ЦИВИЛ вели дека на ваков чекор се одлучиле бидејќи нивните деца не заслужуваат ваков третман.
„Старо-новиот градоначалник на општина Чашка, на 10 август, кога го срушија училиштето, ни вети дека до 20 септември ќе биде изградено. Но, еве и денеска сè уште немаме никакви информации и знаци што ќе се прави понатаму. Дали треба нашите деца да учат уште две години во овие никакви услови?“, вели Мифтари.
Тој додаде дека дополнителна причина за бојкот на наставата е и пандемијата, бидејќи учат над 30 ученици во еден клас, збиени еден до друг, каде што нема услови за настава во импровизираните училниците.
Рамадан Хамзаи родител на три деца од Горно Јаболчиште за ЦИВИЛ вели дека во ООУ „Лирија“ веќе трета недела се бојкотира наставата, бидејќи сакаат да го сменат директорот.
„Собравме околу 200 потписи на родители кои не ги пуштаат своите деца во училиште се додека не се смени директорот на училиштето. Не ги пуштаме децата во училиште бидејќи нема соодветни услови, нема вода, дрва за греење и друго“, вели тој.
Хамзаи вели дека бојкотот нема врска со политика, туку само сака да има еднакви услови како учениците од општина Чашка.
„Одете во општина Чашка ќе видите какви услови имаат учениците таму, за разлика од тука каде што учат околу 800 ученици. Сакаме и нашите деца да имаат исти услови, да има спортска сала, градинка…“, додава Хамзаи.
Директорот на училиштето „Лирија“, Јусуф Ахмети, за ЦИВИЛ вели дека сето ова што се случува е поради политички причини, бидејќи во општина Чашка победи кандидатот за градоначалник на СДСМ. Делумниот бојкот на наставата смета дека е политички мотивиран за како што вели, негова смена од функцијата.
„Овие проблеми почнаа веднаш по вториот круг од гласањето на 31 октомври, дотогаш немало никакви проблеми. Децата ги злоупотребуваат за политички цели што не би требало да е својствено за еден родител. Во училиштето има услови, има вода, дрва, парно, хигиената е на највисоко ниво…“, вели Ахмети.
Директорот уверува дека до следната учебна година ќе биде готово училиштето во Долно Јаболчиште и ги отфрла сите обвиненија дека им било ветено дека целото училиште ќе биде завршено за еден месец.
„Разговаравме со родителите на децата во Долно Јаболчиште и сите кои беа присутни на тој состанок се согласија учениците привремено да учат во тие простории додека се изгради целосно ново училиште каде што ќе може децата да учат до деветто одделение, наместо до шестто како што е сега“, вели Ахмети.
Градоначалникот на општина Чашка, Горан Стојановски, ги отфрла обвинувањата дека има етничка дискриминација во Долно и Горно Јаболчиште.
„Жителите на Долно Јаболчиште со громогласен аплауз го поздравија започнувањето на изградба на ново училиште врз темелите на старото. Но, по завршување на вториот круг на изборите одеднаш се сменија работите и дел од родителите решија да не ги пуштаат своите деца да посетуваат настава. Сакам да верувам дека таквата одлука нема политичка позадина, бидејќи пред неколку дена имаше вонреден инспекциски надзор од Државниот просветен инспекторат при што не беше најдена ниту една забелешка“, вели градоначалникот на Чашка.
Тој вели дека нема никакви проблеми во училиштето, но ако има проблеми, нема да се решат ако се смени директорот, напротив.
По сите разговори и разгледот на училиштата и општото расположение што можеше јасно да се забалежи во текот на посетата, повеќе од очигледно е дека учениците во овие две села се предмет на политички манипулации на дел од родителите, како и од дел од претставници на власта во селата. Родителите потпишуваат петиции за промена на директорот на училиштето без силни аргументи дека тој е штетникот, освен дека не е припадник на соодветната партија, односно партијата на која се приклонети дел од родителите.
Од друга страна, директорот на училиштето беше повеќе од спремен да ни ги прикаже добрите услови во училиштето, со тоа што ни ги отклучи вратите на најчистите училници и тоалети.
Кога прашавме еден од родителите до кога нема да ги пуштаат децата на училиште, бидејќи за децата не е упатно да отсуствуваат од настава, одговорот беше – се додека не се смени директорот на училиштето, а со тоа и се создадат пристојни услови за следење настава.
Дијана Тахири
Камера и монтажа: Дехран Муратов
Фотографија: Горан Наумовски
