ЕМАНУЕЛЕ ЕРИКИЕЛО
Дезинформациите и пропагандата станаа централни алатки во стратешкиот арсенал на Русија, особено во нејзиниот ангажман со Европа.
Руските дезинформациски кампањи обично функционираат на повеќе нивоа. На стратешко ниво, тие имаат за цел да ја поткопаат кохезијата во Европската унија и НАТО, засилувајќи го скептицизмот кон интеграцијата, прикажувајќи ги западните сојузи како слаби или поделени и доведувајќи ја во прашање легитимноста на либерално-демократските вредности. Тема што се повторува е да се претстави Русија како недоразбрана сила опкружена со непријателски сили, а европските влади како ненадежни, лицемерни или потчинети на интересите на САД.
На оперативно ниво, руските актери ги експлоатираат постојните социјални и политички поделби во европските општества. Преку државно финансирани медиуми како Раша Тудеј и Спутник, заедно со мрежи од прокси веб-страници, ботови на социјалните мрежи и инфлуенсери, Русија ги засилува поделбите околу прашања како миграција, јавно здравство, енергетика и климатска политика. Со надувување на поларизирачки наративи, Москва не се обидува да ги убеди публиките во една „вистина“, туку да создаде конфузија и недоверба кон воспоставените извори на информации. Целта не е луѓето да ги прифатат руските наративи, туку да се посомневаат во сè друго.
Случајот со Украина е особено илустративен. Од анексијата на Крим во 2014 година, а особено по целосната инвазија во 2022, руската пропаганда ги таргетираше европските публики со спротивставени рамки: прикажувајќи ја инвазијата како одбранбена реакција на проширувањето на НАТО, претставувајќи ја Украина како корумпирана или нелегитимна држава и промовирајќи наративи за „замор од војната“ со цел да ја поткопа европската солидарност. Овие напори имаат за цел да ја ослабат јавната поддршка за санкциите, воената помош за Киев и поширокото европско единство во спротивставувањето на руската агресија.
Европските држави и институции одговорија со засилување на отпорноста. Работната група East StratCom на ЕУ, Центарот за стратешки комуникации на НАТО и бројни национални иницијативи ја одразуваат растечката свест дека интегритетот на информациите е прашање на безбедност. Сепак, предизвикот останува значителен: дезинформациите напредуваат во отворени општества со плуралистички медиумски средини, а Русија брзо се прилагодува на мерките на платформите, префрлувајќи се кон енкриптирани апликации, маргинализирани заедници или локално-јазични инфлуенсери.
Руската употреба на дезинформации во Европа е помалку насочена кон убедување, а повеќе кон дестабилизација. Тоа е долгорочна стратегија насочена кон корозија на довербата, фрагментирање на единството и слабеење на демократската отпорност. Справувањето со ова бара не само технички мерки и проверка на факти, туку и постојани инвестиции во медиумска писменост, јавна доверба во институциите и самоуверен, кохезивен европски наратив способен да одолее на манипулација. Граѓанските организации имаат суштинска улога во овој процес – соработка и подигање на свеста за ризиците, и предизвикување на овие закани преку големи, оддолу-нагоре меѓународни иницијативи кои потенцијално може да бидат поефективно прифатени од јавноста отколку елитистичките кампањи.
Емануеле Ерикиело е докторанд по меѓународни односи на Лондонската школа за економија (LSE). Тој е заменик-директор на италијанскиот Центар за меѓународни студии (Centro Studi Internazionali), каде што исто така е ко-уредник на списанието Studi Internazionali и е одговорен за европските институционални односи. Неговото истражување се фокусира на евро-медитеранските односи и надворешното делување на ЕУ.
Специјално за медиумската платформа на ЦИВИЛ. Наслов на оригиналот: Beyond Lies: Why Russian Propaganda Seeks Confusion Over Conviction, Civil Today, 4 септември 2025.
