Во пресрет на локалните избори на 19 октомври 2025 година, албанскиот политички блок во Северна Македонија влегува поделен и со заострена конкуренција меѓу поранешни сојузници и традиционални ривали, се наведува во анализата „Албанскиот политички кампус во пресрет на локалните избори: Меѓу наративите и политичкиот прагматизам“. Излегувањето на Арбен Таравари од коалицијата ВЛЕН и преминот во опозиција дополнително ја раздвижи албанската политичка сцена.
Три клучни теми ја обликуваат кампањата:
1. ЕУ-интеграција: Меѓу декларации и реалност
И покрај реториката за евроинтеграции, процесот е заглавен поради одбивањето на уставни измени за бугарското малцинство. ВЛЕН, како дел од владата со ВМРО-ДПМНЕ, е под притисок поради неисполнети ветувања. ДУИ, сега во опозиција, ја користи оваа блокада за да се прикаже како гарант на европскиот курс, додека Таравари ја засилува критиката кон поранешните партнери токму по ова прашање.
2. Права на Албанците: Институции, јазик и „балансерот“
Заштитата на етничките права останува силна мобилизациска алатка. Укинувањето на „балансерот“ – механизмот за правична етничка застапеност во јавната администрација – предизвика жестоки реакции. ВЛЕН се соочи со критики за отстапување од принципите, а ДУИ го користи моментот за да се позиционира како „чувар на Охридскиот договор“.
3. Влијанието од Тирана и Приштина: Легитимација или знак на слабост?
Поддршката од Албин Курти и Еди Рама двете страни ја користат како легитимирачки елемент. Иако регионалната поддршка од Тирана и Приштина се користи како легитимирачки елемент, јавноста тоа сè почесто го доживува како знак на слабост – како обид за надомест на недоволна домашна поддршка, додека политичките ривали го прикажуваат како надворешно мешање во внатрешната политика.
Таравари – од коалициски партнер до самостоен играч
Излегувањето на Таравари од ВЛЕН создаде нов центар во опозицијата. Неговата фракција на АА настапува со засилена реторика против поранешните партнери и најавува самостоен настап на изборите, особено фокусирајќи се на Гостивар, со кандидатурата на Валбон Лимани.
Локална сцена: Три можни сценарија
ДУИ профитира од поделбите – може да ја задржи предноста во клучни урбани општини поради расцепканоста на опозицијата.
„Триаголник“ и пазарење – вториот круг носи комплексни преговори меѓу ВЛЕН, Таравари и ДУИ.
Постизборна рекомпозиција – во завинсост од конечните изборни резултати.
Заклучок: Кампања во сенка на три теми
ЕУ-интеграциите, правата на Албанците и регионалното влијание ќе ја дефинираат изборната битка. Но клучното прашање останува – кој ќе се наметне како легитимен претставник на албанската заедница во новиот политички циклус?
ЦИВИЛ МЕДИА | Ставовите и наодите во овој текст се целосна одговорност на авторите и не нужно ги претставуваат ставовите на донаторите или на другите партнери и соработници на организацијата.
Линк до оригиналниот текст: