Астрит Истрефи на панелот „Историјата и иднината на бескомпромисна посветеност на демократијата, човековите права и медиумските слободи“, од конференцијата „Одбрана на демократијата и човековите права“, 12 декември 2024 година, Скопје.
Кога зборуваме за акциите и стратегиите, мислам дека треба да има прашање на приоритизација, а приоритизацијата може да значи, добро, што е тоа што треба да се решат и треба да се решат сега, веднаш, бидејќи тоа е има најголемо влијание во Европа и пошироко во светот.
И второ би било она што би можело да биде среднорочно до долгорочно. Она што треба да го препознаеме, а мислам дека треба да го препознаеме и неактивноста, е дека Украина, луѓе во Украина, секоја секунда е живот или смрт. И тоа е три години од 2022 година, но тоа е 10 години од 2014 година. И мислам дека нашите слободи, нашата слобода, нашата демократија, нашата безбедност се загрозени од Русија.
И не можеме да кажеме дека стоиме на страната на Украина. Мислам дека треба да кажеме дека Украина треба да ја добие војната. Не нема да ја запреме војната, туку Украина треба да ја добие војната, а ние ќе им помогнеме. И Русија треба да биде поразена. Мислам дека тоа е навистина критично. Тука зборувавме за емпатија.
Овде зборувавме за добрина, љубезност. Мислам дека зависи, кому ја покажуваш таа емпатија или добрина? На кого? Во Русија? Како? Никој не може да каже дека ќе ја молиме Русија да ја прекине војната и тие само ќе си заминат. Тие никогаш нема да го направат тоа. Тие треба да бидат поразени. Мораат. Војните во поранешна Југославија не престанаа затоа што некој молеше, затоа што требаше да покажеме сила.
Не ние, не можевме, како Албанците во поранешна Југославија, ниту Босанците тоа го можеа, но некој го направи тоа. А тоа беа САД, тоа беа земјите од НАТО кои ставија крај на војната. И мислам дека така треба да се постапи сега, за доброто на сите нас, но најмногу за доброто на луѓето во Украина дека секоја секунда за нив е живот или смрт.
Смеатм дека таму каде што стоиме сега, тоа е само повторување на истите работи што ги кажуваме толку долго време. Може да кажам дека сум најмладиот овде во панелот, но имам 50 години, половина век животно искуство во Западен Балкан и работно искуство за градење мир. И јас не успеав во второто. А животот си тече.
Зборуваме за дезинформации и зборуваме за екстремно десничарски национализам. Мислам дека пред 30 години не беше важно дали е крајно десничар, дали е екстремен, дали е што било, што е важно, дека имавме проблем и тој проблем доведе до крвава војна, доведе до етничко чистење и доведе до геноцид . А она што го живееме денес е сè помалку од тоа. И тоа треба да биде признание дека Западен Балкан не може да биде „Бизнис, како и обично“.
Мислам дека кога зборуваме за европската интеграција, треба да се направат храбри чекори за да се осигура дека пристапот во ЕУ ќе биде успешен и влезот во НАТО за земјите што сакаат да се приклучат.
Мислам дека има две, ако можам да кажам, препораки, едната е дека не треба да престанеме да градиме сојузи преку граница, граници преку етничките групи, преку Атлантикот, да се бориме за демократија, да се бориме за човекови права, да се бориме за слобода.
И второ, мислам дека треба да бидеме попаметни во градењето на нашите сопствени наративи за тоа што е демократија и, со сите наши човечки суштества, веруваме дека е фундаментално.
Д. Тахири
Камера: Атанас Петровски/ Игор Чадиновски
Монтажа: Ариан Мехмети
Фото: Роберт Атанасовски
КОНФЕРЕНЦИЈА, ЦЕЛОСНО ВИДЕО, емитувано во живо на 12 декември, 2024:
https://youtube.com/live/1f2Eo1ZXEQ0
ФОТО АРХИВИ: #DefendingDemocracy, Панел 1: Демократијата под опсада
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.994398716055531&type=3
#DefendingDemocracy, Панел 2: Подемот на крајно десничарскиот национализам
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.995019619326774&type=3
#DefendingDemocrcy Панел 3: Спротивставување на авторитаризмот
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.995771969251539&type=3
#DefendingDemocracy Панел 4: Посветеност кон демократијата
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.996548069173929&type=3
#DefendingDemocracy Конференција (севкупно)
https://www.facebook.com/media/set?set=a.993726732789396&type=3
#DefendingDemocracy – работилница и средба со медиумите
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.992924672869602&type=3
#DefendingDemocracy ПРЕС КОНФЕРЕНЦИЈА
За повеќе информации за Конференцијата, посетете ја специјалната страница DefendingDemocracy
