пишува: САШО ОРДАНОСКИ
Дека Законот за употреба на јазиците е неопходен и лошо направен, тоа го знаеја сите уште дента кога се усвојуваше. Во некои членови е неспроведлив, во други е недоречен или конфузен. Поминавме низ тие детални расправи уште тогаш.
Некои од слабостите сега ги потврди и Венецијанската комисија. Тогаш и се рече: нека ги каже Венецијанската комисија забелешките, па ќе направиме дополнителни усогласувања според нив. Тоа се вика „нормален демократски процес“, во консултации со сите засегнати политички страни.
И зошто сега повторно драма, со неодмерени изјави и нервозни реакции?
Па, затоа што доаѓаат избори. А во Македонија, традиционално, нема ниту една поубава изборна тема од онаа за давање, земање, остварување, ограничување, освојување, узурпирање, гарантирање, бранење или загрозување на македонско-албанските национални права. Има една цела медиумска галерија „македонисти“ специјализирани за пригодни изборно-референдумски етно-кукумјавки. Кај Албанците, пак, секогаш кога ќе се спомнат националните права во предизборие, Артан Груби веднаш станува за некој степен погорд предводник на „Шверцерите“, а Бујар Османи експресно влегува во интелектуален националистички „овердрајв“… Избори, брате, што да се прави.
А јас и понатаму мислам дека, без разлика што Законот за јазиците ќе мора да оди на „ремонт“, неговото спроведување нема да доведе до никакви драматични промени на нашето мултиетничко секојдневие. И во тоа е проблемот: тоа секојдневие би можело да биде многу подобро од ова што е, како растечки паралелен живот на двете најголеми културни и религиски заедници во државата. Ние со паметот и со политичката практика на оваа тема сè уште сме во втората половина на 20-тиот век, а не ги уважуваме дури ни модерните технологии кои би можеле евтино и ефикасно да ни олеснат некои од проблемите.
За тоа да се промени на подобро, меѓу другото, потребна е многу поагресивна улога на државата со стимулации на интеркултурата, а не само со регулација и казни за непочитување на културата. Долга е тоа приказна, СДСМ од неа крена раце кога, уште пред и да почне, го напушти операционализирањето на наративот за „Едно општество за сите“. ДУИ во тој наратив никогаш и не верувало, па направи сè тивко да го погребе.
И затоа и понатаму пред секои избори ќе си ги активираме „орлите“ и „крстовите“, па ќе си водат меѓусебни дебати, па ќе се провоцираат и расправаат, може и да се потстепаат, по потреба… Орлите ќе облетуваат околу крстот, со крстот ќе се мавта за да се растераат орлите… И така. До следните избори.
П.С. Ги молам сите читатели на овие колумни на мојата или на која било друга страница на Фејсбук каде што тие се пренесуваат да се воздржат од навредливи коментари под она што го пишувам. Проблемот е најмал кога навредите се однесуваат на мене, но секако е неприфатливо кога се однесуваат на лица кои ги спомнувам во колумните. Вашите бројни реакции се добредојдени, но пристојноста, без исклучоци, мора да се задржи. Бидејќи јас не сум во никаква трка по лајкови или по високи бројки на читаност, оние малкумина кои сакаат да навредуваат ги молам да се пренасочат на други содржини на социјалните мрежи бидејќи, за жал, просторот за тоа е безграничен. Благодарам.