Досега 22 жртви, многу повредени, уште исчезнати, урнатини и кал, опасност од зарази! Ова е сликата на современо Скопје, август 2016. Скопските населби погодени од поплавата, мирисаат на смрт, пепел и болести. А, додека експертите несомнено упатуваат на пропустите на власта на сите нивоа, Груевски во улога на диригент со Владиниот оркестар, само покажа дека во Македонија институциите не функционираат.
Поплавените подрачја – политичка арена
Поплавените подрачја ја тргнаа завесата и заблудата за беспрекорното функционирање на власта на ВМРО-ДПМНЕ и ДУИ. Од розовиот рај, низ калта исплива незнаењето, неажурноста и отсуството на грижа, трошењето на јавните пари за мегаломански проекти (изградбата на Панорамското тркало е во тек). Дури и најревносните партиски војници станаа свесни дека институциите во Македонија немаат капацитет да се справат со последиците од непогодата во неколкуте населени места, кои ни оддалеку немаше да бидат такви, да постоеше превенција и навремено реагирање, барем според минимални стандарди.
Како и да е, Груевски не се предава. Откако се врати од Анталија, покрај неговото секојдневно шоу за помош на настраданите, кое вредно и редовно го следат провладините медиуми, ги искористи сите можности да се претстави како спасител. Од командување со партиските функционери, до директна физичка помош на сопартијците.
Политичкиот аналитичар д-р Сашо Орданоски во анализата за ЦИВИЛ вели дека во вакви кризи, кога граѓаните се соочуваат со стравотни несреќи поради затаеноста на системот, мора да се бара одговорност од власта.
И додека активистите се борат со урнатините и калта и помагаат во расчистување на теренот, пратеничката група на СДСМ предложи вонредна собраниска седница. А, таму пратениците од власта со коментари дека барањето одговорност во овој момент е „неодговорно и нецивилизациски“. Собранието дури на осмиот ден по поплавите, заседава и носи мерки за помош на настраданите. Јавноста, пак, оправдано ги критикува политичарите дека се во трка по политички поени, врз грбот на трагедијата на настраданите граѓанки и граѓани.
Хуманоста за ВМРО-ДПМНЕ има партиска боја, граѓаните бараат да прекине владината фарса
Граѓанските активисти на социјалните мрежи, итно интервенираа. Веднаш се организираа и започнаа да собираат помош, донираат и дистрибуираат вода, храна, хигиенски средства, облека… Но, во услови на парализиран и политизиран систем, помошта не може да биде докрај успешна. Луѓето гладуваат и заболуваат. Една жена, се затру и е итно хоспитализирана, а многу семејства се жалат дека сè уште немаат помош во нивните домови.
ВМРО-ДПМНЕ за да ги „извади од калта своите неажурни сопартијци – функционери во надлежните институции“, сега им наложи на сите функционери по хоризонтала и вертикала, сакале или не, да одвојат по 30 отсто од платата за помош на настраданите. И ако државата со ВМРО-ДПМНЕ потфрли, силната партиска машинерија на ВМРО-ДПМНЕ во демонстрација на својата квази-хуманост, нема да потфрли, зашто свесни се дека мора да се собираат изборни гласови. Дури и хуманитарните пратки сега имаат партиска боја, обвинуваат граѓански активисти. А, граѓаните бараат реална распределба на донациите, прекин на партиската дискриминација. Многу семејства, па дури и владини и партиски активисти, велат дека единствен спас за нив и државата е ВМРО-ДПМНЕ и ДУИ да заминат од власта. Тие веќе не кријат дека нивните челници со години им ветуваат проекти во овие рурални средини, кои сега се дават во кал. Дел од овие останаа без покрив во урнатините, без егзистенција, како последица на отсуство на квалитетна инфраструктура и затнати речни корита и канали.
СЈО води битка и за регулација на медиумите
Здружението на новинарите на Македонија ја поздравува одлуката на Специјалното јавно обвинителство да побара од Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција да го преземе предметот на новинарот Зоран Божиновски, кој од април е во притвор поради сомнение за извршени три кривични дела. Тој е осомничен во случајот „Шпион“.
Македонија е на 118. место по слободата на медиумите во годинешниот извештај на организацијата „Репортери без граници“, зад Замбија, Нигерија, Конго и Катар. Во образложението на извештајот, за Македонија е наведено дека клеветата била отстранета од Кривичниот законик во 2012 година, но обвиненијата биле заменети со граѓански тужби, со можности за високи казни и создавање услови за затворски за новинари и сопственици на медиуми.
Минимум регулација во медиумите пред изборите, треба да донесе ад-хок телото и главниот уредник на МРТ, иако експертите и еснафот се сомневаат во овој обид на четирите партии-потписнички на Договорот од Пржино. Сомнежот го потврдува актуелната Владина окупација на медиумската сфера, на сите нивоа. Дури и во помалите средини, уредници на медиумите ги пишуваат, креираат и уредуваат веб страните на општините.
ДИК без детални информации за чистењето на Избирачкиот список
Партиите бараат и најавуваат избори, а Државната изборна Комисија (ДИК) останува „глува“ на инсистирањето на граѓанските организации и јавноста да добијат релевантна информација за состојбата на Избирачкиот список. Само 5.022 граѓанки и граѓани од листата со 39,502 спорни гласачи се регистрирале во ДИК досега. Но, што со другите? Кој ќе гарантира дека сите „фантоми“ се исчистени од листата, кога реакциите не стивнуваат – е само едно од отворените прашања.
Македонија, 15 години по Охридскиот рамковен договор
На 8 септември ќе забележиме 25 години независност, а на 13-ти август запишавме 15 години, откако е парафиран Охридскиот рамковен договор. Договорот не само што требаше да стави крај на воениот конфликт, туку да биде фундамент на меѓуетничкиот соживот во Македонија. За жал, и по една ипол деценија, граѓаните се уште се борат за основните човекови права.
Ќе има ли договор за изборен датум и нова преодна влада?
Остануваат уште две недели до најавената средба на 31-ви август, кога се очекува лидерската четворка од ВМРО-ДПМНЕ, СДСМ, ДУИ и ДПА, да го утврди датумот за предвремени парламентарни избори и да се формира преодна влада. За ЕУ и САД е битно да се создадат сите услови за кредибилни избори, кои треба да ги обезбеди преодната влада.
Со отсуство на реформи, како на институционални нивоа, така и на внатрепартиски план, држава која, се чини, „исчезна во поплавите“, со незавршени предмети и опструкции на работата на Специјалното јавно обвинителство, во кои главни актери се Груевски и неговите најблиски соработници, со медиуми чии сопственици се владини вазали, со Избирачки список кој не влева доверба, Македонија сѐ уште се соочува со длабока неизвесност.
Моника Талеска