Точно по година и четири и пол месеци откако ја даде изјавата дека никој не може да ја смени, поранешната главна обвинителка за гонење криминал и коруцпија Вилма Русковска завчера застана на скалите на обвинителството каде често со одушевувачка цврстина и отсечност даваше изјави за обвинети криминалци, овојпат во спротивна улога – да даде изјава во својство на граѓанин повикан да се изјасни по кривична пријава. Но тоа не ја спречи доследно на нејзината ладнокрвност да изјави дека се кандидирала на тековниот конкурс за пополнување на местото од кое беше присилно отстранета. Или ајде да не речеме присилно туку сосема неочекувано за неа откако по рутински претрес во Управата за финансиска полиција, почна да се одмотува клопче на меѓусебни обвинувања меѓу неа и тогашниот директор Арафат Муареми.
Харизматична и строга, Русковска е најконтроверзната обвинителка во македонското правосудство. Ако за обвинителите вообичаено се даваат оцени „подмитливи“, „плашливи“, „храбри“, „поврзани со власта“, „поврзани со опозицијата“, за Вилма Русковска може единствено да се каже дека е контроверзна.
За контроверзноста несомнено придонесе и епизодата со Сашо Мијалков, еден од најголемите обвинителско-судски трофеи на постгруевистичката ера, кој, кога реши да се врати по краткотрајното бегство во 2019, реши токму нејзе да и се (на)јави. Многумина се прашуваа зошто.
И затоа кога синоќа во интервју соопшти дека дури и нејзините работни фиоки биле испразнети без нејзино присуство и без да биде службено известена за тоа, не може а да не се потсетиме на самоувереноста со која настапи пред година и пол кога рече: „Според новиот закон за јавно обвинителство, не постои опција кој било шеф на обвинителство да се смени поради нестручност и некомпетентност. Сега не постои таква можност. Кривично дело немам направено, барем јас не знам дека сум направила, така што сметам дека и да сакаат да ме сменат, нема можност“.
Таа изјава од денешна дистанца звучи наивно и е несвојствена за внимателноста со која Русковска настапува во јавноста. Воедно и натаму се множат претпоставките зошто на обвинителката и е изречена најтешката „пресуда“ што може да ја добие еден обвинител од нејзин ранг.
Шпекулациите уште повеќе ќе се засилат по изјавата од синоќа дека повторно се кандидирала за врвната обвинителска позиција и дека тоа го сторила поради нејзиното предвремено отстранување. Но истовремено, мала е веројатноста на обвинител чии работни фиоки се службено пребарани, повторно да му се даде шанса да се врати на поранешната функција.
Доскорешната главна обвинителка за гонење на организиран криминал, инаку, може да се опише како искусен ловец. Во едно исклучително комплицирано ловиште, Вилма не криеше каков плен преферира. Звучни имиња, колку повисоко, толку подобро.
Избрана беше на 14 ноември 2018 година. Да се каже дека во тоа и помогна учеството во маршот на шарената револуција, е бездруго претерано. Но може да се каже дека Русковска го вкалкулира овој биографски детал во идната кариера.
Шампион во комуницирањето со јавноста, Русковска е еден од ретките ако не и единствен обвинител која секогаш беше достапен на новинарите. Но тоа не значи и дека беше разговорлива. Нејзините одговори беа лаконски и испразнети од суштина.
Еден од најголемите трофеи во нејзината обвинителска кариера е нејзината пријателка и колешка, поранешната специјална обвинителка Катица Јанева, која Русковска во еден долг и мачен кривичен процес успеа да ја стави зад решетки. Самата во едно интервју ќе открие дека денот кога требало да одлучи за притвор на Катица Јанева, бил најтежок во нејзината кариера. Но, нивниот претходен колегијален однос не ја поколеба обвинителката за организиран криминал со познатата ладнокрвност да го одработи овој високо профилен случај и да и донесе на државата поени дека разбила коруптивна мрежа во највисоките правосудни кругови.
Нејзината довчерашна колешка и пријателка Јанева со лисици на раце ја обвини Русковска за завист и омраза. „Во овој предмет е присутна чиста завист, омраза ама гајле ми е, нека пукне! Обвинението го распарталивме како баница па денеска за да не црвенее од срам не дојде предметниот обвинител“, кажа во судницата Јанева“, без да претпостави дека Русковска ги држи сите конци од обвинението и дека процесот ќе резултира со затвор за Јанева.
Русковска, му порача дури и на Апелацискиот суд дека „ќе ги тресе од гаќи“ и ќе им покрене финансиска истрага за пуштањето на Јанева во куќен притвор. Немањето влакна на јазик во одредени случаи ја вброи меѓу најпопуларните обвинители, што подоцна ќе се претвори во оружје против неа кога беа објавени снимки каде со надменост говори за притвореници велејќи дека „ги заборавила во притвор“.
Таа застапуваше стотици предмети, од „Рекет“, „27 Април“, „Империја“, па се до „Диво Насеље“, „Змиско око“, „Детонатор“, „Тајвански кредити“….Но веројатно малкумина се сеќаваат дека токму Вилма Русковска во почетокот на јуни 2007 беше крунски сведок на обвинителството во Меѓународниот суд за поранешна Југославија во Хаг против Љубе Бошкоски и Јохан Тарчуловски за случајот „Љуботен“.
Дали е запечатена кариерата на оваа обвинителка за која може да се каже дека е една од ретките со толку голема популарност во јавноста, рамна на популарноста што ја уживаше Катица Јанева? Дали Вилма Русковска згреши што дозволи нејзината популарност да ги надмине границите и да стане противречност на дискретноста со која треба да се извршува обвинителската функција? Некои одговори ќе ги даде времето, а можеби ни тоа. Исчекорувањето од теренот на кој обвинителката суверено играше, ја донесе во аут достоен на енигмите кои се својствени на најзамрсените политичко – судски епизоди.
Соња Крамарска – Нова Тв