„Мислам дека е добро што имаме една ваква тема, за којашто барем ние овде во здравствениот сектор можеме конечно да почнеме да зборуваме и за некои други планови и програми надвор од овој дел што значи справување со Ковид кризата. Несомнено е дека таа борба ќе продолжи и на почетокот на следната година, иако сега во овој момент тенденциите се такви да бројките укажуваат на тоа да епидемијата на некој начин спласнува, помалку пациенти во болниците, повеќе термини за тестирање, сé повеќе слободни болнички кревети, дури некои одделенија веќе ќе се вратат во стартниот претходен нормален режим на работа“, изјави Министерот за здравство, Венко Филипче на конференцијата „Перспективи 2021“ на ЦИВИЛ на која се говореше за македонските, но и за глобалните перспективи во 2021 година.
„Меѓутоа, тоа не значи дека ние целосно ќе се опуштиме. Сепак, оваа борба досега нé научи дека вирусот е многу непредвидлив и дека можат да се случат изненадувања и понатаму и ние мора да бидеме спремни. Во таа смисла, почнавме со зајакнување во рамките на здравствениот систем, во еден дел што значи справување со пациенти со Ковид – 19. Меѓутоа еден многу специфичен дел затоа што овој тип пациенти практично бараат интензивно лекување, а да се зајакнат здравствените институции, јавно-здравствените установи во делот што значи интензивно лекување е навистина најкомплексниот и најтежок дел, затоа што тој тип на лекување бара најмногу и експертиза и знаење и опрема. Во таа смисла конечно ќе биде завршен овој проект со поставување на модуларните болници, кој што беше одолговлекуван за време на техничката влада. Меѓутоа, тие центри ќе се користат не само за третман на Ковид пациенти, туку понатаму и за лекување на други пациенти на коишто им е потребен таков тип на лекување. Во смисла на централен довод на кислород, најсовремена опрема, многу од болниците ќе добијат опрема каква што досега никогаш немале – ехо апарати, најсовремени дигитални ренген апарати. Така што останува здравствениот систем целосно спремен, кадарот исто така, практично со тие листи на ротации посветени на третманот на ковид пациенти.
Секако размислуваме за другите сериозни проекти. Продолжува вложувањето во примањето на здравствените работници. Сега добиваат награда сите коишто работеа со Ковид пациенти, понатаму работиме заедно со синдикатите, заедно со здруженијата, на анализа на тоа колку и како да инвестираме во делот на примањата, дежурствата итн. Продолжуваме со опремување на болниците. После навистина долг период ќе се опремат болниците во Струмица, новото крило, болницата Свети Еразмо во Охрид и ургентниот центар во Тетово, за што се обезбедени финансиски средства. И со ова конечно се заокружува еден процес со кој што на граѓаните, жителите на сите овие региони, а ова се многу големи региони и овие болници опслужуваат и даваат многу специфична услуга којашто на друго место граѓаните од тие делови не можат да добијат.
На пример, кардиолошката во Струмица, специфичната ортопедска во Свети Еразмо во Охрид, ургентниот центар во Тетово. Едно огромно подрачје, огромен број на жители конечно ќе можат тука, многу блиску до своите живеалишта да добијат соодветна, квалитетна здравствена заштита. За првпат магнетна резонанса ќе добие Струмица, ќе добие Охрид, ќе добие Прилеп и ќе добие Гостивар. За првпат компјутерска томографија добива Кавадарци, добива Гевгелија. Веќе доби компјутерска томографија болницата во Струга. За првпат компјутерска томографија добива болницата во Кичево. На некој начин, целокупниот овој дел, пристап до радиолошка услуга на пациентите коишто мораа да патуваат до Скопје, во 2021 година ќе биде целосно решен а ние продолжуваме со проектот за целосно заокружување на овој дел на радиолошка услуга, што ќе значи и мамографија и обични рендген апарати со што целосната таа услуга ќе ја добиваат пациентите во рамките на болниците во коишто региони ги покриваат.
Продолжуваме со рационализација на институциите, со фузијата на општите болници со здравствените домови таму каде што е тоа можно и потребно. Заради тоа што фузијата на здравствен дом со болница се покажа како еден многу практичен модел. Се искористуваат целосни ресурсите, се искористуваат капацитетите и технички возила итн. Сето тоа на пациентите им ја олеснува, пред сé, услугата итна медицинска помош. И очекуваме да стигне помошта од договорот со Кина, 60-те возила за итна медицинска помош. Тој проект од 2020 заради кризата се одложи за 2021 година. Конечно ќе се стави крај на тој хроничен со години наназад проблем со недостаток на болнички возила.
Понатаму го решаваме проблемот на приватните специјализанти младите доктори. Онака како што почнавме пред две години, им овозможивме платен стаж на сите коишто завршуваат медицински факултет. Стаж во којшто можат да научат од своите постари колеги, меѓутоа во исто време да бидат соодветно платени со цел иднината да ја бараат, да ја гледаат во нашата земја. Сега правиме план за дефинитивно и вработување на неопределено и на сите приватни специјализанти. Да не ги решаваме и да не ги бараат работите парцијално, како осигурување и дежурства итн. Да знаат дека државата се грижи за нив и дека за секој ќе биде обезбедено работно место таму каде што живее, таму каде што сака да работи и да се развива. Понатаму, тоа што интензивно се работи – новиот клинички центар, верувам дека следната година навистина ќе почне со изградба. Верувам дека за период од четири години веќе ќе го имаме и новото крило и на тој начин граѓаните конечно ќе имаат и едно трајно решение кое ќе служи во следните децении, за да добиваат соодветно високо-квалитетна здравствена заштита. Значи ќе ги продолжуваме инвестициите и во делот на лековите.
После дефинитивно прочистување на системот и обезбедување на оригинални лекови со сертификати такви како што се бараат во сите европски земји. Ние воведуваме нови инсулини, нови типови на инсулини, орални инсулини, не мора да се боцкаат повеќе една група на пациенти, ќе примаат најсовремени лекови како што има во најразвиените европски земји. Вакционалниот календар е еден од најмодерните во нашиот регион. Значајно се намалени инфекциите од Ротавирусот после воведувањето на рота-вакцината, пнеумококната вакцина, исто така и ретките болести. Скоро е дуплиран буџетот во однос на тоа што беше во 2017 година. Нема пациент за којшто не е обезбеден лек, а ние со тоа ќе продолжиме и понатаму. Еве веќе се отвораат и нови можности за некакви други генски терапии.
Продолжуваме со отворената политика. Сите процеси и политики ги водиме инклузивно. Вклучени се сите чинители на кои се однесуваат овие политики, здруженијата на пациенти, од сите сфери, од сите специјалности, стручните здруженија на лекари коишто ја имаат својата експертиза, заради тоа што не веруваме во наметнати политики. Сметаме дека политиките навистина треба да служат, па посебно во оваа чувствителна сфера како што е здравството затоа што не смееме да оставиме ниту еден пациент без лек.
Во делот на медицинскиот канабис, ќе се зголеми листата на дијагнози, затоа што сé повеќе и повеќе има докази дека помага во една сфера, посебно на неуронауката и дека огромен број на пациенти имаат бенефит. Ќе се зголеми и бројот на типови на специјалисти кои што ќе можат да го препишат медицинскиот канабис за употреба, а ќе отвориме и една широка дебата во повторно во општеството за секој еден од чинителите да каже свое мислење и да го следиме примерот на многу развиени земји којшто одат во правец на депенализација, декриминализација за да видиме која е правилната политика за да имаат бенефит и пациентите коишто користат медицински канабис, меѓутоа и сите други чинители. Да се слушне нивниот глас, да ги видиме проблемите со кои се соочуваат, заради тоа што тоа е едно поле кое што може да значи огромен развој во делот на економијата во нашата земја, а во делот на даноците и секторот здравство да можат да имаат дополнителен прилив, да воведуваме нови лекови за ретки болести, нови инсулини итн. Така што продолжуваме со системот на инвестиции и во луѓето, посебно во лекарите, медицинските сестри итн. Понатаму, во делот на инфраструктурата, со реновирање и енергетска ефикасност на огромен број здравствени домови и болници итн. Опремување на истите, службата за итна медицинска помош и сите овие политики кои значат навистина инклузивен процес со вклученост на сите чинители, заради тоа што очигледно е дека само таквите политики даваат резултат. Мора сите граѓани да знаат дека институциите се отворени, дека можат да го кажат своето мислење. Барањето за пречките со кои се соочуваат во нашите институции да дојдат да го разрешиме и тоа го правиме дури и на микро ниво. Секојдневно се решаваат такви проблеми, така да продолжуваме со истиот начин на функционирање“, изјави министерот Филипче во своето обраќање.
обработка на текст: Н. Цветковска
камера: Атанас Петровски
монтажа: Ариан Мехмети