Во својата нова книга, легендарниот истражувачки новинар и добитник на Пулицеровата награда Боб Вудворд нуди извонреден поглед зад сцената на грубите, вулгарни оценки и интеракции на претседателот Џо Бајден со светските лидери кои го обликуваа неговото претседателствување, од Бенјамин Нетанјаху до Владимир Путин.
„Тој кучкин син, Биби Нетанјаху, тој е лош човек. Тој е лош ебен човек!“
Бајден приватно изјави за израелскиот премиер на еден од неговите соработници во пролетта 2024 година, додека израелската војна во Газа се интензивираше, пишува Вудворд.
„Тој ебен Путин“, им рекол Бајден на советниците во Овалната соба недолго по руската инвазија на Украина, според Вудворд. „Путин е злобен. Имаме работа со олицетворение на злото“.
Книгата „Војна“ открива и нови детали за приватните разговори на Доналд Трамп со Путин – и тајната пратка опрема за тестирање „Ковид-19“ што Трамп му ја испрати на рускиот претседател за негова лична употреба за време на екот на пандемијата. Трамп ги демантираше тие извештаи.
Новата книга на Вудворд, која ја доби Си-Ен-Ен пред објавувањето на 15 октомври, дава необработен приказ на клучните моменти додека Бајден и неговиот тим за национална безбедност се движат низ меѓународните кризи, од катастрофалното повлекување од Авганистан до соочувањето со Путин пред тој дај а нападне Украина, па сè до приватните битки со Нетанјаху.
Врз основа на стотици часови интервјуа со учесници од прва рака, „Војна“ е исполнета со новопријавени детали за пресметки со високи влогови. Книгата ги истражува политичките и личните војни што ги водел Бајден за време на неговото претседателствување, вклучувајќи детали за неговата одлука да се повлече од кампањата во 2024 година и разговори за правните проблеми на неговиот син Хантер Бајден.
Меѓу новите детали во „Војна“:
– Вудворд пишува дека тимот за национална безбедност на Бајден во еден момент верувал дека постои реална закана, 50% шанса, Путин да употреби нуклеарно оружје во Украина.
– Бајден рече дека „никогаш не требало да го избере“ јавниот обвинител Мерик Гарланд за време на разговорот за правните проблеми на неговиот син.
– Бајден го критикуваше начинот на кој поранешниот претседател Барак Обама се справи со инвазијата на Путин на Крим во 2014 година, заклучувајќи дека „Барак никогаш не го сфаќал Путин сериозно“.
– Повикувајќи се на помошник на Трамп, Вудворд известува дека имало „можеби дури седум“ повици меѓу Трамп и Путин откако Трамп ја напушти Белата куќа во 2021 година.
Во изјавата, портпаролот на Трамп, Стивен Чеунг, рече дека Трамп не му дал на Вудворд „апсолутно никаков пристап“ за книгата.
„Ниту една од овие измислени приказни на Боб Вудворд не е вистинита“, рече тој.
Запрашана за деталите што Вудворд ги известува за Бајден и Нетанјаху, вишиот заменик-секретар за печат на Белата куќа, Емили Сајмонс, им рече на новинарите во вторникот: „Тие имаат долгорочна врска. Тие имаат многу искрен и директен однос, а јас немам коментар за тие конкретни анегдоти“.
„Ова би било толку лудо“
Вудворд известува дека пред руската инвазија, САД добиле ризница на разузнавачки информации, кои покажале „убедливо“ во октомври 2021 година дека Путин имал планови да ја нападне Украина со 175.000 војници.
„Тоа беше неверојатен разузнавачки удар од круната на американското разузнавање, вклучително и човечки извор во Кремљ“, известува Вудворд. Човечките извори се меѓу најчувствителните во светот на разузнавањето.
„Изгледаше како тајно да влегле во шаторот на непријателскиот командант и биле стуткани над мапите, испитувајќи го бројот и движењето на бригадите и целата планирана низа на инвазијата на повеќе фронтови“, пишува Вудворд.
Додека Бајден и неговите советници се согласија дека планот е „мртов сериозен“, сè уште им беше тешко – и на нивните сојузници – да поверуваат во тоа. „
Тоа е она што Путин планира да го направи“, му рекол директорот на ЦИА Бил Барнс на Бајден, според Вудворд.
„Ова би било толку лудо“, одговори Бајден. „Исус Христос!“ – изјави Бајден. „Сега треба да се справам со тоа што Русија ја проголта Украина?
Бајден се соочи со Путин двапати во декември 2021 година, прво на видео конференција, а потоа во она што Вудворд го опишува како „жежок 50-минутен повик“ кој станал толку вжештен што во еден момент Путин „го зголеми ризикот од нуклеарна војна на заканувачки начин“.
Бајден одговорил со потсетување на Путин дека „невозможно е да се победи“ во нуклеарна војна.
И покрај повеќекратните предупредувања, украинскиот претседател Володимир Зеленски ја отфрли идејата дека Путин всушност ќе изврши инвазија, дури и откако заменик-претседателката Камала Харис му кажа на состанокот во февруари 2022 година на Минхенската безбедносна конференција дека инвазија е неизбежна. Харис му рекла на Зеленски дека треба „да почне да размислува за работи како што е да има план за наследување за да управува со земјата ако те заробат или убијат или не можеш да управуваш“.
По состанокот, пишува Вудворд, Харис рекла дека е загрижена дека можеби е последен пат да го видат.
„Најкреативниот момент во целата војна“
Една од најдраматичните сцени во „Војна“ открива колку Бајден и неговиот тим за национална безбедност се вознемириле поради можноста Путин да користи нуклеарно оружје. До септември 2022 година, американските разузнавачки извештаи кои се сметаат за „исклучителни“ открија „длабоко вознемирувачка проценка“ за Путин – дека тој бил толку очаен поради загубите на бојното поле што би можел да употреби тактичко нуклеарно оружје во Украина.
Врз основа на алармантните нови разузнавачки извештаи, Белата куќа верува дека има 50 отсто шанси Русија да употреби тактичко нуклеарно оружје – впечатлива проценка која вртоглаво се зголеми од 5 отсто, а потоа и 10 отсто, пишува Вудворд.
„На сите канали, тргнете на линија со Русите“, му наложи Бајден на својот советник за национална безбедност, Џејк Саливан. „Кажете им што ќе направиме како одговор“, рекол тој, според Вудворд.
Книгата раскажува за напнатиот телефонски разговор помеѓу министерот за одбрана Лојд Остин и неговиот руски колега во октомври 2022 година.
„Доколку го направивте ова, сите ограничувања под кои работиме во Украина ќе бидат преиспитани“, му рече Остин на министерот за одбрана Сергеј Шојгу, според Вудворд.
„Ова ќе ја изолира Русија на светската сцена до степен што Русите не можете целосно да го процени“.
„Не прифаќам љубезно да ми се закануваат“, одговорил Шојгу.
„Г. Министре“, рекол Остин, според Вудворд, „Јас сум водач на најмоќната војска во историјата на светот. Не упатувам закани“.
Два дена подоцна, Русите побарале уште еден повик. Овој пат, рускиот министер за одбрана драматично тврдеше дека Украинците планираат да употребат „валкана бомба“ – лажна приказна за која САД веруваа дека Кремљ ја турка како изговор за распоредување нуклеарно оружје.
„Не ти веруваме“, цврсто рече Остин како одговор, според Вудворд. „Не гледаме никакви индикации за ова, а светот ќе го види тоа“. „Не правете го тоа“, му рекол тој на Шојгу.
„Разбирам“, одговорил Шојгу.
Што Трамп тајно му испрати на Путин
Книгата содржи и нови детали за односот на Трамп со рускиот претседател. Во 2020 година, пишува Вудворд, Трамп „тајно му испратил на Путин куп машини за тестирање на Abbott Point of Care Covid за негова лична употреба“.
За време на екот на пандемијата, Русија и Соединетите држави разменија медицинска опрема како што се вентилатори. Но, Путин – кој неславно се изолираше поради стравовите од Ковид – му рекол на Трамп на телефонски повик да ја држи тивко испораката на машините на Абот, известува Вудворд.
„Ве молам, не кажувајте никому дека ми ги испративте“, му рекол Путин на Трамп, според Вудворд.
„Не ми е грижа“, одговори Трамп. „Добро“.
„Не, не“, рекол Путин. „Не сакам да кажуваш никому затоа што луѓето ќе се налутат на тебе, а не на мене. Тие не се грижат за мене“.
Трамп во вторникот за ABC News изјави дека извештајот е „лажен“.
Вудворд пишува дека Трамп останал во контакт со Путин по заминувањето од функцијата. Во една сцена, Вудворд раскажува за моментот во Мар-а-Лаго каде Трамп му кажува на висок соработник да ја напушти просторијата за „да може да има, како што рече, приватен телефонски повик со рускиот претседател Владимир Путин“.
„Според помошникот на Трамп, имало повеќе телефонски повици меѓу Трамп и Путин, можеби дури седум во периодот откако Трамп ја напушти Белата куќа во 2021 година“, пишува Вудворд.
Трамп станува понепредвидлив
Вудворд пишува и за одлуката на Трамп повторно да се кандидира за претседател, вклучително и серија разговори со неговиот сојузник и пријателка во голф, сенаторот Линдзи Греам.
„Одењето во Мар-а-Лаго е малку како одење во Северна Кореја“, рече Греам. „Сите стануваат и ракоплескаат секогаш кога ќе влезе Трамп“.
Се цитира дека републиканецот од Јужна Каролина рекол дека Бајден „победил чесно“, но дека Трамп „не сака да го слуша тоа“. Вудворд продолжува да ги опишува обидите на Греам да му даде совети на Трамп за кампањата за 2024 година.
„Имаш проблем со умерените жени“, му рекла Греам на Трамп по завршувањето на посредничките мандати, „Луѓето кои мислат дека земјата е рамна и дека ние не отидовме на Месечината, вие ги имате. Пушти го тоа“.
Греам постојано му зборувала на Трамп да продолжи од изборите во 2020 година, велејќи му дека ако биде реизбран, „тогаш 6 јануари нема да биде твој некролог“.
Додека Трамп ја обликуваше својата претседателска кампања околу стравот, Вудворд пишува дека Греам за поранешниот претседател рекла: „Трамп станува понепредвидлив. Овие судски случаи. Мислам дека би направиле нервозен некого“.
„Биби, немаш стратегија“
По нападот на Израел од 7 октомври 2023 година, Вудворд ја опишува врската помеѓу Бајден и Нетанјаху. Додека Бајден јавно го поддржуваше Израел, тој се бореше со Нетанјаху зад сцената за тоа како Израел ја водеше војната во Газа.
„Која е вашата стратегија, човеку? Бајден го прашал Нетанјаху за време на телефонскиот разговор во април, пишува Вудворд.
„Мораме да одиме во Рафа“, рече Нетанјаху.
„Биби, немаш стратегија“. Бајден одговори.
Истиот месец, Израел изврши напад во Сирија во кој загина врвен генерал во Корпусот на иранската револуционерна гарда, што го натера Иран да лансира повеќе од 100 балистички ракети како одговор, првпат Иран да истрела проектили од своја територија директно кон Израел.
САД, заедно со Саудиска Арабија, Јордан и другите сојузници на САД, излегоа во одбрана на Израел. Додека речиси сите ирански ракети беа пресретнати, Нетанјаху сакаше да возврати.
Бајден му рекол на Нетанјаху на повикот „да победи“, иако израелскиот премиер се оддалечи. „Не треба да правите друг потег. Не правете ништо“, рече Бајден.
На крајот, Израел започна ограничен, калибриран напад против Иран, што Бајден го сметаше за победа.
„Знам дека ќе направи нешто, но начинот на кој го ограничувам е да му кажам да не прави ништо“, им рекол Бајден на своите советници, според Вудворд.
Но, фрустрацијата на Бајден од Нетанјаху зовре додека војната продолжи да ескалира.
„Тој е ебан лажго“, рече Бајден приватно за Нетанјаху, откако Израел отиде во Рафах, пишува Вудворд.
„Биби, што по ѓаволите? Според Вудворд, Бајден му се развикал на Нетанјаху во јули, откако во израелски воздушен напад загинал висок воен командант на Хезболах и тројца цивили во Бејрут.
„Знаете дека перцепцијата за Израел ширум светот се повеќе е дека вие сте непријателска држава, непријателски актер“, му рече Бајден на Нетанјаху.
Нетанјаху одговори дека целта била „еден од водечките терористи“.
„Видовме можност и ја искористивме“, рече Нетанјаху. „Колку посилно удирате, толку поуспешни ќе бидете во преговорите“.
Бајден, Харис и „ф-бомбата“
Кога Бајден се откажа на 21 јули, тој веднаш ја поддржа Харис, дозволувајќи и да ја консолидира поддршката на демократите и да избегне неуредна партиска пресметка. Тој, исто така, се сети како е да не се добие поддршката од претседателот.
„Мислам дека веројатно се навраќа на начинот на кој Бајден чувствуваше дека не го доби тоа од претседателот Обама во 2016 година“, рече Блинкен, според Вудворд, „Тој беше разочаран. Тој чувствуваше дека, знаете, како негов потпретседател, тоа е нормален и природен поредок“.
„Војна“ нуди увид во приватните зделки на Харис со Бајден како негов потпретседател. Вудворд пишува дека во еден момент била загрижена за изолацијата на Бајден и повикала еден од неговите најблиски соработници.
„Се јавувам да ве прашам – навистина да ве молам – дали можете да разговарате со претседателот повеќе отколку до сега? му рекла Харис на пријателот на Бајден. „Вашиот претседател навистина ве сака. Треба да разговарате со него почесто отколку што правите“.
Повеќе информации: ‘That son of a bitch’: New Woodward book reveals candid behind-the-scenes conversations of Biden, Trump, Harris and Putin“, извор: Си-ен-ен