По сето она што го направи руската војска во зоната Чорнобил и во нуклеарната централа Запорожје, никој во светот не може да се чувствува безбеден знаејќи со колку нуклеарни капацитети, нуклеарно оружје и сродни технологии располага руската држава. Ако Русија заборавила што е тоа Чернобил, тоа значи дека е потребна глобална контрола врз руските нуклеарни постројки и нуклеарната технологија, напиша претседателот на Украина Володимир Зеленски на Фејсбук каде го објави своето вечерното видео обраќање.
Ниту една друга држава во светот од 1986 година не создаде толку масивни закани за нуклеарната безбедност што Русија ги создаде со својата агресија врз Украина. Се надеваме на целосна поддршка од MAGATE и целата меѓународна заедница. Никој нема право да ја претвора нуклеарната енергија во оружје, а исто така да го уценува светот со нуклеарно оружје, дополни Зеленски.
За одлуката на Обединетото Кралство да ги намали сите царини на нула и да ги отстрани сите квоти за увоз на украински стоки со што ќе заштеди илјадници работни места за време на војната, Зеленски изјави:
„Благодарен сум на Обединетото Кралство и лично на премиерот Борис Џонсон за неговиот брз и позитивен одговор на нашето барање за либерализација на трговијата. Во моментов тоа е особено важно за поддршката на нашата држава. Велика Британија најави укинување на сите давачки и квоти за увоз на украински стоки. Ова ќе ни овозможи да заштедиме илјадници работни места за време на војната и да обезбедиме значително интензивирање на економските односи со Британија. Очекуваме слична одлука и од другите партнери“
Тој нагласи дека чекорот е важен не само за Украина и за земјите партнери. „Ова додава стабилност на глобалните пазари, особено на пазарот на храна, кој е на чекор од големата ценовна криза поради војната на Русија против Украина“, истакна претседателот.
Како што нагласи Зеленски, постои само еден начин да се избегне кризата: да се зајакне соработката и да се изврши притисок врз Русија.
Во продолжение целосното обраќање на Зеленски:
Украинци! Украинки!
Сите наши бранители и бранителки!
На почетокот на своето обраќање, Зеленски се осврна на 26 април, денот кога светот се сеќава на катастрофата во Чернобил, најлошата нуклеарна катастрофа во историјата на човештвото.
Но, како што посочи тој, оваа година не е доволно само да се спомене Чернобил. И не е доволно да се кажат традиционални зборови на благодарност до хероите-ликвидатори. Не е доволно да се потсети зошто и како катастрофата стана возможна. Не е доволно да се повторуваат заклучоците што мора да ги извлече секој интелигентен човек и секое адекватно општество.
Затоа што оваа година Русија создаде нови закани кои би можеле да ја надминат и најтешката несреќа, рече Зеленски. Се сеќавам на ноќта на 4 март, кога се дозна за пожарот во АЕЦ Запорожје. Кога руските тенкови пукаа по централата. Тие точно знаеа во кој објект пукаат. Но, имаа наредба по секоја цена да го заземат предметот. На нив не им беше важно ништо. Не беше важно што централата Запорижја беше најголемата во Европа. Не ни помислуваа колку енергетски единици има и како може да заврши гранатирањето.
Како што изјави Зеленски, таа вечер разговарал со светските лидери и со секој што можеше да влијае на настаните и да ја запре Русија. Разговарал со Претседателот Бајден, со Канцеларот Шолц, со Претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел, со Претседателот на Полска Анджеј Дуда… Разговарав со Директорот на МААЕ, г-дин Гроси.
Да не се разбудеше светот таа ноќ, денес немаше да го споменеме Чернобил, бидејќи сите ќе размислуваа што направи Русија во АЕЦ Запорижја. Дури е изненадувачки колку брзо и целосно Русија, цела држава, може да заборави на најлошата катастрофа што ја доживеала и нејзиниот народ. Не само Украинците беа вклучени во ликвидирање на последиците од несреќата во Чернобил во 1986 година. Но и Белорусите, Русите и други, рече Зеленски. За таа катастрофа треба да се раскажува и во руските училишта. Треба да се потсетува во Русија секоја година на 26 април, како што се прави низ цивилизираниот свет.
Зеленски истакна дека наместо тоа, денес Русите лансираа три ракети против Украина, кои што прелетаа директно над блоковите над три нуклеарни централи одеднаш. Над Запорижјската, Хмелницката и јужноукраинската централа.
Што е тоа? Дали се закануваат? Дали пукаат? Само без зборови, запраша Зеленски и продолжи. Излегува дека тие не сфаќаат што е Чернобил. Од зборот „воопшто“.
Украинскиот претседател посочи дека руските трупи кои се обидуваа да го нападнат Кијив преку зоната Чорнобил ја користеа оваа затворена област како воена база. Тие поставуваа позиции на копно каде што едноставно е забрането дури и да се стои. Тие возеле оклопни возила низ областите каде што се закопани материјали загадени со радијација и каде што бројот на радиоактивни честички е едноставно неверојатен. Ги уништија дозиметриските контролни точки. Системот за следење на радијацијата во АЕЦ Чернобил го скршија и ограбија. Ја ограбија нуклеарната аналитичка лабораторија … Тие украдоа дури и загадени предмети, кои им биле одземени на прекршителите на правилата на исклучената зона!
Според Зеленски, само благодарение на професионалноста и чесноста на украинските специјалисти кои работат на централата во Чорнобил и другите објекти на зоната Чорнобил, успеале да ја спасат Украина, да ја спасат Европа од нова катастрофа. Само благодарение на професионалниот тим на АЕЦ Запорожја и целата наша нуклеарна индустрија е можно да се обезбеди работа на централите без несреќи за време на војната.
Зеленски информираше дека со Г-дин Гроси, директорот на МААЕ,за време на неговата посета на Кијив разговарале за сите опасности што ги создава Русија и начините за евентуално влијание врз ситуацијата за заштита на Европа и светот од целосно неодговорните постапки на Руската Федерација.
Украинскиот претседател посочи дека ги наградил и хероите – работници во смени во АЕЦ Чорнобил, кои не го напуштија објектоти и ја оддржуваа работата на АЕЦ Чернобил и покрај заканата по нивните животи и покрај тоа што окупаторите не ги разбираат дури и основите на радијационата безбедност.
Верувам дека по сето она што руската војска го направи во зоната Чорнобил и во АЕЦ Запорижја, никој во светот не може да се чувствува безбеден знаејќи колку нуклеарни капацитети, нуклеарно оружје и соодветни технологии располага руската држава, рече Зеленски. Ако Русија заборавила што е Чернобил, тоа значи дека е потребна глобална контрола врз руските нуклеарни постројки и нуклеарната технологија.
Зеленски разговарал и со Премиерот на Јапонија, за опасностите што ги создава Русија, за ситуацијата на бојното поле во Украина.и за повоената обнова на Украина како и за можната улога на Јапонија во идните безбедносни договори, додека со Премиерот на Романија, кој беше во посета на Кијив. разговарале не само за билатерална соработка меѓу двете држави и заедничка работа за заштита на слободата во Европа, туку и за соработка на ниво на ЕУ, и ги разгледале перспективите и заканите за европското единство, вклучително во регионот на Црното Море.
Во Германија денес се одржа важен состанок на ниво на министри за одбрана на земјите-партнери на Украина. Клучното прашање е зајакнување на заштитата на цела Европа од агресивните амбиции на Русија.
Во слободниот свет речиси и да нема луѓе кои не би разбрале дека руската војна против Украина е само почеток. Крајната цел на руското раководство не е само заземање на територијата на Украина, туку распарчување на целиот центар и исток на Европа и глобален удар врз демократијата. Затоа, слободниот свет има право на самоодбрана. И затоа уште повеќе ќе и помогне на Украина, изјави Зеленски.
Зеленски се залагодари на Обединетото Кралство и лично на Премиерот Борис Џонсон за неговиот брз и позитивен одговор на барањето за либерализација на трговијата, откако Велика Британија најави укинување на сите давачки и квоти за увоз на украински стоки.
Ова ќе ни овозможи да заштедиме илјадници работни места за време на војната и да обезбедиме значително интензивирање на економските односи со Британија. Очекуваме слични решенија и од другите партнери, истакна тој. Тоа е важно не само за нашата земја, не само за секоја од земјите партнери. Ова додава стабилност на глобалните пазари, особено на пазарот на храна, кој е на чекор од голема ценовна криза поради војната на Русија против Украина.
Има само еден начин да се избегне кризата: да се зајакне соработката и да се изврши притисок врз Русија за таа да се откаже од оваа војна.
Денес, руските трупи продолжија со ракетни напади врз нашата земја, особено во Одеската област. Нашите трупи продолжија да напаѓаат во близина на Харкив, во Донбас. Тие се обидуваат да прикажат наводна „нова влада“ во Херсон и дел од Запорижската област. Менуваат знамиња, демонстрираат некои самоубиства во улога на соработници. А што и дава ова на Русија? Само нови загуби.
Зеленски најави нов пакет санкции од Европската унија,уште повеќе ограничувања во трговијата. Неизбеж о, огромното мнозинство од светските земји ќе ја напуштат руската нафта и другите руски извори на енергија. Ниту една соодветна земја нема да сака да го покани Росатом на соработка. Повеќето Руси ќе мора да платат со сиромаштија за агресивната политика на нивната влада.
И секој, нагласи Зеленски, секој воен злосторник и соработник ќе го идентификуваме, најдеме и ќе го изведеме пред лицето на правдата. Колку е подолга и побрутална оваа војна, толку повеќе ресурси ќе се трошат не само од нас, туку и од светот за воспоставување правда и казнување на сите одговорни.Ќе дојде време кога и Русија ќе мора да признае дека е потребен мир.
Зеленски раскажа за својата посета на Илја Матвиенко,12 години, и Кира Обединска, 10 години, во болницата Охмадит. Тие живееле во Мариупол додека не пристигнала руската војска. Мајката на Илја била убиена за време на бомбардирањето на градот. Таткото на Кира, познат спортист и поранешен капитен на ватерполо репрезентацијата на Украина, Јевген Обедински, беил убиен од снајпер. Окупаторите ги изнеле децата од градот, всушност ги украле и требаше многу труд за да ги вратат.
Благодарен сум им на сите што се приклучија на оваа кауза. Особено сум им благодарен на Ирина Верешчук и Андриј Јермак, кои ја координираа оваа задача и целиот наш тим.Сега Илија е со баба му, Кира со дедо ѝ. Единствените роднини кои им останаа. Ќе им помогнеме со се што им треба. Ќе помогнеме во одгледувањето на децата, рече Зеленски. И ние задолжително ќе направиме се за да ги вратиме сите наши украински деца во Украина. Никој во Русија нека не се надева дека Украина ќе го заборави или прости киднапирањето на нашите деца, депортацијата на нашите граѓани. И – уништувањето на Мариупол.
Тој се заблагодари на лекарите на Охмадит за нивната работа. За спасувањето животи и обидот да се врати мирот на децата под сите околности.
Зеленски објави дека веќе традиционално потпишал указ за доделување награди на нашите херои. На 243 воени лица на Вооружените Сили на Украина им беа доделени државни награди.
Вечна благодарност до сите наши бранители и бранителки! Вечен спомен на сите што го дадоа животот за Украина! кажа Зеленски на крајот од своето обраќање. Слава на Украина!
Подготви: Д.Мишев