Во Косово имаше силни реакции по одлуката на САД да го суспендира стратешкиот дијалог со Косово поради постапките на вршителот на должноста влада предводена од Албин Курти, постапки кои, според САД, „ги зголемија тензиите и нестабилноста, отежнувајќи ја соработката по заедничките приоритети“, објави Дојче Веле на албански јазик.
Претседателката на Косово, Вјоса Османи, изрази жалење и рече дека е длабоко загрижена за одлуката на САД да го суспендира стратешкиот дијалог со Косово. Османи рече дека „прашањето за сојузот со САД е стратешко прашање кое бара политичко единство и посветеност на сите во Косово“.
„Граѓаните на Косово знаат дека нивната слобода стана реалност и со решителна помош на САД и дека без ова историско пријателство никогаш немаше да стигнеме до местото каде што сме денес. Претседателката на Република Косово ќе продолжи тесно да соработува со Соединетите Американски Држави во сите области од заеднички интерес: зајакнување на мирот и стабилноста во регионот, понатамошна демократизација на нашата земја, градење на евроатлантска иднина, како и континуирана заштита на суверенитетот, територијалниот интегритет и уставниот поредок на Република Косово“, рече Османи во соопштението. Според неа, „безбедноста на Косово е поврзана со поддршката на САД“ и повика „сите да го сфатат зачувувањето на овој свет сојуз со максимална сериозност и одговорност“.
Од Ветевендосје ги поздравија критиките
Вршителот на должноста премиер Албин Курти не ја коментираше одлуката на САД да го прекине стратешкиот дијалог со Косово, но неговиот портпарол, Перпарим Криезиу, рече дека „критиките се исто така добредојдени, секогаш кога се конкретни“.
„Вложуваме максимални напори да ги подобриме и корегираме нашите чекори и дејствија. Остануваме посветени на унапредување на заедничките интереси што ги делат Соединетите Американски Држави и народот на Косово“, рече портпаролот на владата Криезиу.
Покана до опозициските партии во амбасадата на САД
Тројцата лидери на претходните опозициски партии, лидерот на Демократската партија на Косово, ПДК, Мемли Красниќи, лидерот на Демократската лига на Косово, ЛДК, Лумир Абдиџику и лидерот на Алијансата за иднината на Косово, ААК, Рамуш Харадинај, наводно биле поканети во петокот вечерта од американската амбасада во Приштина на одвоени состаноци подалеку од медиумите. Не е соопштено што се разговарало на средбата со вршителот на должноста амбасадор во амбасадата на САД, Ану Пратипати. Но, лидерите на претходната опозиција, веднаш по одлуката на САД, остро го критикуваа вршителот на должноста премиер Албин Курти.
Мемли Красниќи, претседател на ПДК, изјави дека „овој сериозен развој на настаните е директна последица на неодговорните и неодговорни постапки на владата во заминување и премиерот во заминување, Албин Курти“.
Претседателот на ЛДК, Лумир Абдиџику, изјави дека „прекинот на стратешкиот дијалог на САД со Косово е најтешкиот момент во односите меѓу двете земји“.
И лидерот на ААК, Рамуш Харадинај, рече дека „Косово минува низ најтемните денови во својата историја“. „Помина долго време откако јас и Алијансата ги искажавме нашите загрижености за неодговорното и деструктивно однесување на Курти и неговата влада. Денес се наоѓаме во ситуација што не можеше да се замисли за Косово. Ги поканувам сите политички сили и целото косовско општество итно да размислат за ситуацијата во која се наоѓаме“, рече Харадинај.
Претставници на економијата и бизнисот во Косово, исто така, изразија длабока загриженост по одлуката на САД да го суспендираат стратешкиот дијалог со Косово. Косовската стопанска комора „апелира за брзо продолжување на стратешкиот дијалог со САД и консолидација на економските политики, со цел да се врати довербата на инвеститорите и да се создадат стабилни услови за развој“.
Зошто САД го суспендираа стратешкиот дијалог?
Одлуката на Соединетите Американски Држави да го суспендираат стратешкиот дијалог со Косово се случи на денот кога косовските власти ја прекинаа работата на Фондот за здравствено осигурување и Фондот за инвалидско и пензиско осигурување, кои работат според српскиот систем во Северна Митровица. Исто така, еден ден претходно, косовските власти ја презедоа контролата врз поштенските објекти во Грачаница и Штрпце, каде што Српската пошта работеше преку паралелен систем. Како резултат на овие дејствија, следеше одлуката на САД да го суспендираат стратешкиот дијалог.
Стратешкиот дијалог, кој САД го суспендираа со Косово во петокот, е процес што американскиот Стејт департмент во повеќето случаи го спроведува со разни земји низ целиот свет со цел унапредување на билатералните односи. Овој процес вклучува дискусии на високо ниво меѓу двете земји што се одржуваат или во Вашингтон или во соодветната земја, на широк спектар на теми како што се одбраната, безбедноста, животната средина, енергијата, економската соработка итн.
Во последните недели, вршителот на должноста премиер Албин Курти и високи функционери од неговата партија, исто така, го критикуваа Уставниот суд за она што го нарекуваат „пристрасност“, нагласувајќи дека „Уставниот суд е близок до албанските партии кои беа во опозиција минатиот мандат“.
Движењето Самоопределување, преку своите претставници во ЦИК, исто така, направи неуспешни обиди да ѝ забрани на Листа Српска да учествува и на парламентарните избори во февруари оваа година и на локалните избори што ќе се одржат на 12 октомври. Уставниот суд и амбасадорите на земјите од КВИНТ, како и Европската Унија, го осудија притисокот на Курти и неговата партија врз Уставниот суд и правосудниот систем како целина.
Д. Т.
