По повод вчерашниот извештај на Народниот правобранител, за условите во кои престојуваат осудените лица, ЦИВИЛ Медиа разговараше со Уранија Пировска, извршна директорка на Хелсиншкиот комитет.
За наодите на Хелсиншкиот комитет во врска со прекршувањата на правата на осудените лица, Пировска вели дека Хелсиншкиот комитет во последните 7-8 години нема пристап до казнено-поправните и воспитно-поправните домови, за да може да врши контрола на условите.
„Таа улога му е дадена на Народниот правобранител. Меѓутоа, до Хелсиншкиот комитет стигнуваат безброј претставки од затвореници, коишто најчесто се однесуваат на условите во затворите. Најголем дел од нив се за затворот во Идризово, кој е рак-рана кога станува збор за пенитенцијарниот систем“, вели Пировска.
Според извештајот на Комитетот, како и оној на Народниот правобранител, сместувачките услови се најгорливиот проблем, не само од аспект на хигиената, туку и од аспект на пренатрупаноста, која претставува своевиден облик на тортура, односно на затворениците не им е овозможен хуман и достоинствен престој.
„Во затворот ‘Шутка’ каде што вообичаено се спроведува мерката притвор условите се исто така многу лоши, но не добиваме такви поплаки, како што добиваме од затворот ‘Идризово’“, рече Пировска.
Таа истакна дека многу често добиваат претставки и од Женското одделение на затворот Идризово кои најчесто се однесуваат на нееднаквиот третман на затвореничките.
Пировска вели дека се надева дека со новата Влада, Хелсиншкиот комитет ќе има поголема соработка во оваа област.
„Односот на минатата власт е познат и не постоеше каков било вид на соработка со институциите коишто треба да вршат надзор“, рече Пировска.
На прашањето за условите на оние лица кои се задржуваат во полициските станици Пировска вели дека бројот на ваквите поплаки е драстично намален во изминатите години.
„Најголем број на претставки од ваков тип имаше во времето на протестите, особено на протестите на Шарената револуција, кога Хелсиншкиот комитет забележа голем број на пречекорувања на службените овластувања на полицијата. За инцидентот од студенсткиот дом ‘Кузман Јосифовски Питу’, ние поднесовме и кривична пријава, но сè уште немаме никаков одговор“, ни изјави Пировска.
„Морам да напоменам дека постои одредена промена кога станува збор за повредите на правата во полициска постапка. Но, она што се случува во затворите, и особено во затворот во Идризово е нешто на што мора да му се стави крај! Затворот во Идризово треба да биде затворен! Треба да се најде друга локација, потполно нова зграда“ вели Пировска.
Во однос на изминатите два месеца по падот на Груевски – дали во тој период се забележани некои поголеми промени, Пировска вели дека станува збор за долготраен процес на кој Хелсиншкиот комитет интензивно ќе работи во наредниот период.
„Тоа е процес, тоа е многу долг и комплексен процес, затоа што тука има сериозни финансиски импликации. Ќе мора да се направи план како дел од установите да се средат, некаде мислам дека ниту реновирањето не може да помогне. Друг голем проблем се и самите судии, коишто многу ретко ги користат алтернативните мерки, а многу често ја употребуваат мерката притвор. Тоа е еден мозаик којшто не може да се разгледува посебно“, заклучи Пировска.
Маја Ивановска
Камера: Дехран Муратов