Хрватска ја организираше својата воена парада по повод 30 години од операцијата „Бура“(„Олуја“) вчера, 31 јули, а Белград, од друга страна, ја подготвува својата парада за 20 септември,пишува во статија на Дојче Веле на српски јазик.
Воена парада по воена парада – ова е само продолжение на сега веќе повеќегодишната трка во вооружување меѓу Србија и Хрватска. Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, речиси секое стекнување оружје го стави во контекст на Хрватска и нејзиното оружје и честопати ја прогласуваше Србија за „најсилна воена сила во регионот“, пишува ДВ.
Но, додека се чекаше воената парада во Белград, како еден вид прелудиум, промоцијата на млади офицери, која е закажана за сабота, 2 август 2025 година, веќе доживеа бројни критики однапред.
За критичарите на режимот, фактот дека поради таканаречената Чациленда во паркот Пионирски во центарот на Белград, промоцијата се пресели во касарната на Бањица, наместо традиционално пред српскиот парламент, покажува непочитување на српските вооружени сили од страна на сегашната влада. Таквото понижување на Армијата се смета за порака дека „чациленд“ е поважен од вооружените сили на земјата.
Парада или шарада?
„Јас ги нарекувам тие паради шаради, а тие служат само на домашната јавност“, изјави новинарот Давор Лукач за ДВ: „Хрватска, како членка на НАТО, не е во никаква опасност од Србија. Воените паради за кои зборуваме служат само за подигнување на моралот и домашна пропаганда, бидејќи тие се обидуваат да ја претстават моќта на своето оружје, кое инаку не можат да го користат против никого во регионот.“
Иако некои аналитичари веруваат дека хрватската воена парада е порака до Белград, Александар Радиќ смета дека „тоа соперништво не е мотивација за одржување на таа парада“.
„Хрватска придава големо значење на одбележувањето на Бурата и беше логично да се очекува дека такво нешто ќе биде организирано. Но, сега имаме српска парада и прашањето која е мотивацијата за нејзино одржување? Колку и да се обидуваше Вучиќ да ја претстави како демонстрација на моќ кон Хрватска, таа има многу повеќе врска со нејзините внатрешни проблеми со протестите. Датумот 20 септември нема никакво значење за Србија, ниту пак има причина, и можеме да кажеме дека се организира за да ѝ се покаже на бунтовната Србија „Јас сум посилен“ од вас и да се прогласи победата над обоената револуција“, истакнува Радиќ.
Како значаен момент во регионалната трка во вооружување, Александар Радиќ го посочува членството на Хрватска во НАТО, кое, според него, „ѝ дава можност на таа земја да купува разни видови оружје, според современите спецификации, кои не се достапни за Србија.
Затоа Србија сега има мешавина од руско, кинеско и француско оружје, и сите ограничувања што ги носи таквата шарена форма. Треба да се напомене и дека воената обука на НАТО постои – постои одредена соработка, но малку е веројатно дека НАТО ќе ѝ дозволи на Србија, која не е членка, пристап до сите нијанси на модерната обука според стандардите на НАТО“, посочува Радиќ.
За време наповеќе месечните протести во Србија, Хрватска беше идентификувана како клучна земја што ја поддржува таканаречената „обоена револуција“. Подоцна, некои други западни земји и тајни служби ја презедоа таа улога, но никогаш не се знаеше кои земји и чии тајни служби. Хрватска така остана единствената јавно именувана земја, додека неидентификуваните западни земји останаа дел од таблоидниот пакет што ширеше антизападна реторика во Србија, се наведува понатаму во статијата н ДВ.
„Важно е за режимот и Вучиќ, бидејќи сè уште има многу бегалци од Краина во Србија“, вели Лукач и додава дека „тука, иако е апсолутно невозможно, сè уште постои верување меѓу гласачите дека војната со Хрватска е можна. А владата упорно се залага за тоа. Триесет години, траумите од војната во Хрватска се користат за зачувување на тензиите и во Србија и во Хрватска“, забележува Лукач.
Слична оценка дава и Александар Радиќ, кој вели дека „Вучиќ испраќа пораки до Србите од Краина кои се важни гласачи и кои ја имаат траумата од „Бурата“, а исто така и до националистичките кругови кои имаат чувство на реваншизам кон Хрватска. Ова не е случајно, бидејќи е непријатна ситуација за владата. Мнозинството во Србија верува дека странските разузнавачки служби ја соборуваат Србија, но владата, се разбира, никогаш нема да каже дека тоа се некои западни земји, бидејќи тоа не е многу погодно и паметно. И тогаш кој останува освен Хрватска“, заклучува тој.
Д. Т.
