Една година откако Путин ја нападна Украина, животот за обичните Руси стана несигурен и опасен. Од откажаните празници до кавги со родителите и грижи за поранешните осуденици – платеници кои талкаат по улиците, војната во Украина ја промени Русија.
Една година по целосната инвазија на Владимир Путин, луѓето кои живеат во Русија изјавија за Телеграф како нивните животи станале подосадни, понесигурни и опасни.
„Имав планови и цели и сега единствена цел ми е да се преселам или ако не можам, да ја преселам ќерка ми. Оваа војна ми го уништи животот“, вели медицинска сестра која живее во Москва.
Годинава и беше наредено да посетува курс за прва помош на бојното поле, иако сè уште не е распоредена на првите борбени линии.
Ја плаши иднината, рече таа, но исто и идејата криминалците од групата Вагнер регрутирани од Кремљ да се упатат кон Москва откако ќе служат на првите линии.
„Дури и оние кои ја поддржуваат војната се против убијците, дилерите на дрога и силувачите кои шетаат слободно“, рече таа.
Други Руси опишаа расправии со нивните родители за тоа дали НАТО и се заканува на Русија, како што Кремљ сака луѓето да веруваат.
Несогласувањето со владините политики, кое одсекогаш било тешко под Путин, сега е забрането. Овој месец, Марија Пономаренко, новинарка, беше осудена на шест години затвор поради објавување твит во 2022 година за руските бомбашки напади на Мариупол.
И покрај репресиите, некои луѓе во Русија сè уште протестираат против војната и минатата недела, на првата годишнина од инвазијата, полицијата уапси 54 лица за антивоени протести.
Положување цвеќе на споменикот на жртвите на советската репресија или статуа на украински уметник сега може да ве одведе во затвор.
Бегството од оваа дистопија, дури и на една недела, стана тешко затоа што рускиот пасош е многу помалку добредојден. Воздушните врски се прекинати, а границите затворени.
Во споредба со пред 12 месеци, Русија сега е многу повознемирена и пораспарчена земја.
„Луѓето паднаа во депресија“, вели средовечен маж вклучен во градежната индустрија кој живее во централна Русија.
„Луѓето се поделени како повторно да е револуција од 1917 година. Има кавги во семејствата и меѓу колегите од работа“.
Не требаше да биде вака. Кога Путин ги подготвувал своите планови за инвазија врз Украина, тој замислил да биде третиран како херој-освојувач. Тој дури ја нарече својата инвазија како „специјална воена операција“ чија цел е спасување на Украина.
Сега, заглавен по линијата на фронтот низ Украина, Путин мораше да ја престрои својата инвазија како неопходен удар против НАТО во битката за опстанок.
Кремљ сега сака обичните Руси да ја почувствуваат војната. Во Москва се инсталирани противвоздушни ракети, а низ целата земја се поделени карти на засолништа за бомби.
Училиштата почнаа да ги учат основните војнички вештини, децата повторно се тераат да го поздравуваат државното знаме, а пензионерите ги практикуваат своите техники за носење носилки.
Пренесувањето на оваа пропагандна порака беше скапо. Извештаите велат дека руските региони во 2022 година потрошиле 100 пати повеќе на патриотски лепења постери и знамиња отколку што трошат вообичаено.
Повеќето Руси се обидоа да ја игнорираат почетната инвазија врз Украина, национална особина е да му се довери на Кремљ да ги донесе правилно големите одлуки и да ги остави да се фокусираат на нивните животи.
Промената дојде на 21 септември 2022 година, кога Путин ја прогласи првата мобилизација на Русија од 1941 година, кога нацистичка Германија го нападна Советскиот Сојуз.
Ова беше моментот кога реалноста на војната на Путин во Украина ги погоди домаќинствата низ Русија. Околу еден милион мажи ги спакуваа куферите и побегнаа. Околу 320.000 беа мобилизирани во армијата. Многумина сега се убиени.
Речиси секое семејство во Русија сега познава некои мажи кои биле испратени да се борат во Украина.
Кремљ сака обичните Руси да почувствуваат дека се во војна со НАТО и дека само Путин може да ги спаси.
Владимир, кој живее во град во централна Русија, рече дека сега треба да бидете многу внимателни.
„Меѓу моите пријатели го нарекувам меѓународен терорист. Но, ако сум со некој што не го познавам, тогаш зборувам поинаку“, рече тој.
Економијата, општеството и политичкиот дискурс се срушени за да им служат на воените напори во Русија, но освен билбордите со војници, на прв поглед, лесно е ова да се пропушти во Москва или Санкт Петербург. Западните брендови како што се iPhone уредите увезени преку Казахстан се уште може да се купат и покрај санкциите, а рестораните се полни.
Владимир рече дека цените пораснале и дека животот во време на војна Русија станал подосаден и кревок.
„Кога станува збор за пари, работите станаа многу потешки“, рече тој. „Не можете да се разболите. Не можете да купите облека. Не можете да одите во кафуле или на кино. Не можете да одите на одмор“.
Но, во регионите, каде што живеат повеќето Руси и од каде што се регрутираат повеќето војници, е поинаку.
Во регионот на Челјабинск украден е дрвен тоалет. Инцидентот се случил во селото Новокраински, област Чесменски.
Како што пренесуваат руските медиуми, eдинствениот јавен тоалет – дрвена кабина се појави во селото пред 4 години до фелдшерско-акушерската станица, бидејќи во зградата на ФАП нема тоалет. „Погодностите во дворот“ го чинеа локалниот буџет 10 илјади рубли.
Жителите на селото го ценеа подобрувањето, бидејќи не е само FAP во близина, туку и поштата, и пред талетот се ствараа редици.
И во една ладна зимска ноќ, тоалетот исчезна, оставајќи само јама и под со тркалезна дупка.
Истрагата што ја спроведе локалниот полицаец довела до трагата на невработен жител од истото село. Полицаецот тврди дека човекот едноставно ги запалил даските од јавниот тоалет за да ја грее својата куќа со овие даски цели два дена.
Познато е дека до пристигнувањето на полицаецот, сите даски веќе биле изгорени. Како доказ, истрагата го земала предвид присуството на секира и деланки во близина на трупот за сечење огревно дрво во домаќинството на осомничениот. Сега на човекот ќе му се суди, а локалните власти се уште немаат намера да постават нов тоалет, стравувајќи дека делото може да се повтори.
Подготви: Д. Мишев