пишува: ТАЊА КАРМЗОВА КОСТИГЛИОЛА
Дипломатските односи меѓу Република Северна Македонија и Франција датираат од пред четврт век. Некогаш топли, срдечни, друг пат напнати, често со доза резерва и од едната и од другата страна. Двете земји имаат континуирана меѓусебна соработка на повеќе нивоа и на различни ешалони, дел од неа е на завидно ниво, а друг дел плаче за продлабочување, чиј интерес е заеднички.
Во Франција живеам 11 години. И гарантирам дека никогаш, никогаш, на дипломатско и политичко ниво не сме имале повеќе визибилитет и поддршка од сега. Немојте да си ласкате дека Французите не нè сакаат, во повеќе наврати имам кажано дека просто не нè знаат. Поим немаат дека постоиме, оти се лоши географичари. За нив, од Грција до Русија сè е „источна земја“ и често покажувам на мапа од каде доаѓам. Секако, после тоа, ги интригира регионот. Оние што ми се поблиски имаат желба да посетат. Прашуваат што има да се види. И ова е моментот кога ги голтам сите слики од диви депонии и дивоградби, од СМС пораки за лекување на болни, од трескање врати во јавна администрација и пожолтени писма од извршители под прагот на влезната врата на домот на бројни иселеници и активни жители.
За сметка на тоа, буричкам по спомените во кои уште мириса на пресно печен леб, каде флората по природниот закон успева да го наметне своето присуство во атарот со дудинки, каде бетонот е проголтан од тревници (макар и неуредни), каде езерата исфрлаат школки, а не каучи. Кога ќе им ја сетам желбата, баш како кифла во фурна набабрена, се сепнувам и им кажувам да почекаат неколку месеци, да биде погодна сезоната. Муабетот ми е, ние како иселеници, можеме и сакаме да си ја промовираме татковината, сакам да верувам дека такви се задачите и желбите и на политичарите кои опинци искинаа низ светот агитирајќи за датум, заедно со дипломатите. Само, ако дома имаме неред, оние од надвор ќе го видат, преку прозорец или преку оџак, сеедно.
Да бидеме на чисто, француските граѓани не ни се наклонети од едноставна причина што мнозинството не е ни свесно дека постоиме, ама затоа политичката фела совршено добро нè познава и внимателно следи. Франција, Макрон, не може да бидат против нас колку што можеме ние самите да работиме против нашите државни интереси, а за сметка на лични и/или партиски агенди. Дали испорачавме во делот на надворешната политика? Немам ни сенка сомнеж дека е така. Дали испорачавме во делот на внатрешни реформи, меѓу другото, во однос на правосудството, кое е еден од главните предуслови за добивање датум за почеток на преговори?
И покрај сите напори, оваа проблематика останува отворена. И мислам, всушност, поадекватно е да кажам дека се надевам на позитивен расплет, на зелено светло и покрај сè, зашто гледам промена во односот кон нашите политички избраници за време на нивните официјални посети. Има интерес и од страна на медиумите кои редовно ни отстапуваат простор. Ова се позитивни сигнали. Но, во никој случај, тоа не смее да нè олабави. Ако ја добиеме шансата која сметаме дека ја заслужуваме, а објективно гледано, не ни се завршени обврските, ќе мора да се вложат сите достапни сили, за да не биде ова само менување на ходник во кој чекаме со децении. Ако тоа се сфати, ако тоа се прифати и ако на тоа се работи, иднината нема да е брилијантна, ама дефинитивно ќе биде посветла.