• Latest

Информација или манипулација: Новата опасност која ги демне младите

February 15, 2024
Љубомир Костовски (фото: Б. Јордановска / ЦИВИЛ)

Што беше тоа швенк?

August 3, 2025
Фото: Скриншот од видео на ВВС

Републиканците го критикуваат Трамп за отпуштањето на шефицата на Бирото за статистика на трудот – не му се допаднале податоците за забавување на работните места

August 3, 2025
Фото: Скриншот од видео на ВВС

Хамас одбива да се разоружа додека не се воспостави палестинска држава со Ерусалим како главен град

August 3, 2025
Фото: Скриншот од видео на
Denver7

Нов силен земјотрес од 6,7 степени според Рихтер ги погоди Курилски Острови на истокот на Русија

August 3, 2025
Фото: Скриншот од телеграм канал ПриветРостов

Украински напад со дронови предизвика пожар во складиште за нафта во рускиот град Сочи

August 3, 2025
Фото; ДЗС

ЦУК: Евидентирани вкупно 10 пожари на отворен простор -1 активен, 1 под контрола и 8 изгаснати

August 3, 2025
Проф. Оливер Андонов (фото: ЦИВИЛ)

Збрка и будалаштина

August 3, 2025
Romani prisoners at Belzec labor camp.jpg
Source> Wikimedia commons

Европски ден на сеќавање на Холокаустот за Синтите и Ромите

August 2, 2025
Gaza civilians collapse from hunger and lack of aid
Photo source - screenshot Al Jazeera video

УНИЦЕФ: Еден од тројца Палестинци во Газа поминува денови без храна

August 2, 2025

Судот на ОН го отфрли барањето за предвремено ослободување на Ратко Младиќ, кој го предводеше геноцидот во Сребреница

August 2, 2025
CivilMedia
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
CivilMedia
No Result
View All Result
Home АНАЛИЗИ

Информација или манипулација: Новата опасност која ги демне младите

February 15, 2024 07:00
in АНАЛИЗИ, ДЕЗИНФО, ЕДУКАЦИЈА, ОПШТЕСТВО, СЛОБОДНА ЗОНА, ТОП 5
Share on FacebookShare on Twitter

МАРИЈА ТОДОРОВСКА

УНИЦИЕФ изрази загриженост поради тоа што голем дел од децата ќе пораснат во дигитална ера, презаситена со дезинформации. Доаѓаат генерации кои нема да веруваат во ништо. Тие ќе бидат целосно збунети околу суштински прашања за вредностите во општеството и начинот на живеење. А, со новите алатки на технологијата станува сѐ потешко препознавањето лажни содржини, па така и младите сѐ почесто се мета на овие содржини и лесно потпаѓаат под нивно влијание.

Интернет средината е дефинитивно на место број еден за информирање на новите генерации, тие сѐ помалку црпат информации од традиционалните медиуми како телевизијата, радиото и печатените медиуми. Нивното внимание го задржуваат само кратките вести, било да се во облик на видео, фотографија или пишан текст. Ретки се оние кои би се задржале на една вест повеќе од три минути или пак би пуштиле да гледаат видео од десетина минути. Сето ова го олеснува начинот да се пласираат дезинформациите, а потоа и оние кои ги читаат, самите да станат дезинформатори со тоа што ќе кликнат „сподели“, „ми се допаѓа“, „не ми се допаѓа“ или ќе остават коментар.

Сега е најлесен провевот на дезинформации бидејќи младите „скролаат“, застануваат на наслови што ќе ги заинтересираат и читаат површно без навлегување во детали. Повеќе се заинтересирани за слики и видеа (што е многу лесно да се направат лажни) и не се интересираат за изворот, авторот на текстот или да истражат како слични медиуми известиле за истото.

Според истражувањата, меѓу 60 и 80% од читателите на интернет, неспорно која социјална мрежа, го читаат само насловот на веста, а само 20 до 30 % би го кликнале линкот кој води до целата вест. Исто така, истражувањата покажуваат дека на една објава корисниците на Фејсбук платформата се задржуваат 1.7 секунда, а на платформата Инстаграм 2.0 секунди. Што значи дека шансите за критичко размислување и проверување на вистинитоста на веста се сведени на 2 секунди од страна на читателите, скоро па и невозможно, но и вистинито. Што значи дека тие само ги голтаат убаво сервираните насловчиња!

Како студентка која секојдневно, во комуникација со своите колеги, ги коментира актуелните случувања, можам да наведам голем број примери како дезинформациите го изобличуваат начинот на мислење кај младите луѓе. Односно, дезинформациите си ја постигнале целта.

Без да зборуваме нашироко и за целта на дезинформациите, ние можеме да забележиме низ неколку примери за разговори кои кружат пред амфитеатрите, додека се чека ред пред студентски прашања, додека се пие кафе на пауза со колегите и додека младите умови циркулираат низ градот.

Апатијата, но и лажните наративи, се очигледна во разговорите во кои младите ја дискутираат војната помеѓу Русија и Украина. А не можат незабележано да поминат дезинформациите кои почнуваат и самите да ги шират, од видот на „Западот ја започна војната, Русија само се бранеше“, „Русија е светска сила“ или „Русија е најсилна економија во Европа“.

Или, да се навратиме неколку години наназад, за време на пандемијата, зачудувачко, по малку и тажно е колку младите не веруваа на вакцините, споделуваа различни теории на заговор, се поставува прашањата што се случува надвор додека трае полицискиот час и сите сме дома, се дискутираше околу она што го ‘прскаа’ авионите над нас како и самиот факт уште на почетокот на епидемијата – дали воопшто постои вирусот Ковид-19?

Во однос на нашата внатрешно политичка состојба, не може а да не се забележи негативното влијание кај младите, особено од националната припадност Македонци, во врска со техничката влада, албанските политички партии и воопшто целиот политички естаблишмент. Како најсвеж пример можеме да ја посочиме лажната вест за посетата на Талат Џафери, како технички премиер, и манипулираното видео со прославата во гостиварското село Форино, каде наводно во позадина се слушаат извици „Илирида“ и „Косово“, кога прилично го разгори пламенот на омразата, недовербата и стравот кај нив.

Особено во овој важен предизборен период, најголемата штета што овие дезинформации ја прават е погрешниот избор на младите, менувањето на нивните погледи и разбирање на сегашноста, а во голема мера и штета врз нивната иднина.

Зошто би требало сериозно да бидеме загрижени за оваа состојба?

Бидејќи помеѓу младите сериозно се нарушуваат меѓуетничките односи, се поттикнува говор на омраза, насилство и агресија. А како би изгледал светот во иднина кој ќе биде оставен во рацете на овие конфузни млади лица?

Ние токму овие денови бевме сведоци на еден непријатен настан, тепачка во градски автобус помеѓу млади момчиња, секако различна националност. Ете што направи пропагандата и говорот на омраза, наместо единствената мисла на овие млади момци да биде дружбата и забавата, нивните мисли се затруени со агресија, омраза и жално, но да, горчлив национализам.

Затоа медиумската писменост е поважна од било кога, за секој еден млад поединец кој е корисник на социјалните мрежи и се информира од нив. Младите би требало со поголемо внимание и концентрација да ги читаат вестите, а не онака ‘подзаспано’ дозволувајќи секакви глупости да влезат во нивниот ум и да манипулираат со нив.

Кога младите би биле повнимателни и отпорни, не би биле лесна мета за манипулациите и дезинформациите, па така, оние кои ги шират, ќе наидат на црвст ѕид, нема да ја постигнат целта. Нивните напори се да нѐ доведат до состојба на едно распаднато општество, чии темели се лагата, злобата и себичноста. Таквите темели, знаеме и самите, не се издржливи и во секое време спремни се да попуштат, така што ќе остане само една урнатина од тоа што има потенцијал да биде здраво општество.


Марија Тодоровска е студентка по новинарство во Скопје.


Илустрација: Младите и дезинформациите, изработена со помош на вештачка интелигенција (DeepAI)

#ОслободиГоУмот
#LirojeMendjen
#TromalkerenTumariGodi

ЛИНК ДО ЕДУКАТИВНА ПУБЛИКАЦИЈА


Оваа анализа е дел од проектот „Ослободи го умот“. Проектот е поддржан од Амбасадата на САД. Мислењата, откритијата и заклучоците или препораките изнесени овде се на имплементаторите/ авторите, и не ги одразуваат оние на Владата на САД.
Print Friendly, PDF & Email
Tags: дезинформацииМедиумимладисоцијални мрежи
Share33Tweet21Send

НАЈЧИТАНИ 5

  • AI

    ГРАЃАНСКИ ФОРУМ (РЕАКЦИИ): Да си заминат што побргу и да не лажат повеќе, едногласно им порачаа граѓаните на властите

    91 shares
    Share 36 Tweet 23
  • Ја мислевте Данела некаков симбол на непокор – ве потсети што вмровска инсталација си беше и остана

    91 shares
    Share 36 Tweet 23
  • УЈП привремено затвори пет субјекти во државата, за други пет даночни обврзници привремена забрана за вршење дејност

    88 shares
    Share 35 Tweet 22
  • Збрка и будалаштина

    88 shares
    Share 35 Tweet 22
  • Пропагандата гази и преку мртви тела: Две човечки жртви во пожарите, за ВМРО-ДПМНЕ се – нула

    87 shares
    Share 35 Tweet 22

CIVIL MEDIA NEWSLETTER

Check your inbox or spam folder to confirm your subscription.

CivilMedia

СЛОБОДНО.НЕЗАВИСНО.ОТВОРЕНО

  • ЗА НАС
  • ИМПРЕСУМ
  • КОНТАКТ
  • АВТОРСКИ ПРАВА
  • Политика на приватност
  • МАРКЕТИНГ

Следете нè

No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
  • ДЕЗИНФО
  • ФОРУМ
  • ГРАЃАНСКА АКЦИЈА
  • МАРКЕТИНГ
  • ИМПРЕСУМ