Во своето обраќање по повод Денот на независноста на Украина, претседателот Володимир Зеленски истакна дека од руската целосна инвазија на Украина, разбравме кои се нашите вистински пријатели, а кој само се држи подалеку од нас. Иронично, на Денот на независноста, оваа претпоставка уште еднаш беше потврдена во унгарскиот град Сомбатгеј, каде се одигра кошаркарскиот натпревар меѓу репрезентациите на Литванија и Унгарија, пренесува Укринформ.
На 24 август 2022 година, во спортскиот комплекс „Арена Саварија“ во унгарскиот град Сомбатгеј се одржа еден од натпреварите од групната фаза на Светското првенство во кошарка на ФИБА помеѓу Литванија и Унгарија. За нашите браќа од Литванија, кошарката е култна игра, па затоа има љубители на оваа игра во секое семејство. Затоа, на натпреварот присуствуваше голема делегација на Литванци, вклучувајќи литвански дипломати и новинари, кои ги донесоа и своите деца.
Освен кошарката, и поддршката за Украина, всушност, стана и дел од литванската култура. Како резултат на тоа, децата на литванските навивачи ги донесоа на настанот и литвански и украински знамиња. Беше сосема прифатливо бидејќи буквално пред мечот Литванците им го честитаа Денот на независноста на украинските колеги во Европа.
Какво беше изненадувањето за Литванците, откако тие и нивните деца ги развија украинските знамиња на трибините на натпреварот, претставниците на обезбедувањето на комплексот „Арена Саварија“ им пријдоа со барање дека мора да ги тргнат, а потоа само им ги земаа знамиња за да ги спречат присутните повторно да ги развиорат.
За ова, дипломатските претставници на Литванија во ОБСЕ напишаа на својот Твитер профил. И наскоро статија за сучувањето беше објавена во еден од литванските онлајн медиуми.
Еден од навивачите, кој го развиори знамето на Украина на натпреварот, зборува за настанот:
„На 24 август, литванската кошаркарска репрезентација одигра квалификациски натпревар за Светското првенство во кошарка против Унгарија, па решивме да одиме таму за да им дадеме поддршка. Но, бидејќи тоа беше многу посебен ден за Украина – Денот на независноста на Украина, кој што се совпадна со 6-месечните од почетокот на руската срамна и агресивна војна против Украина, на настанот ги однесовме и литванските и украинските знамиња.
За време на претставувањето на репрезентацијата на Литванија, ние литванските навивачи истакнавме многу литвански знамиња кои ги имавме, како и знамето на Украина. Ова беше направено како знак на нашата солидарност и поддршка за Украина и украинскиот народ, кој толку херојски се бранеше од руската агресија. На спортските арени, стадиони и улици на Литванија, ќе видите илјадници украински знамиња – па тоа беше наш гест на поддршка.
Меѓутоа, само неколку минути подоцна, редар се појави пред мене и се обиде да ми објасни дека не ми е дозволено да го истакнувам украинското знаме. Според него, на арената за време на натпреварот можат да бидат истакнати само знамињата на Литванија или Унгарија. Тој не го објасни ваквото ограничување туку само го повтори своето барање. Тој инсистираше да му го дадам сино-жолтото знаме или, ако не го дадам, ќе си одам со него.
Бев со две деца кои веднаш се исплашија од оваа ситуација. Треба да се признае дека редарот се однесуваше професионално и учтиво, но оваа ситуација бише премногу драматична за децата. Затоа го завиткав знамето и го ставив во близина на моето седиште. Неколку минути подоцна, 3 редари се вратија и побараа да им го дадат украинското знаме кое го чуваа во шкафче до крајот на натпреварот.
По натпреварот, ни го вративме украинското знаме. Литванските навивачи се собраа во близина на арената и пред литванското и украинското знаме извикуваа „Слава на Украина! Слава на хероите!“
Бидејќи играв кошарка за моето училиште и продолжувам да се залагам за овој спорт, се свртев кон моите пријатели кои работеа на спортско поле во голем дел од својот живот.
Според нив, не постои правило со кое би се забранило истакнување на знамето на трета екипа за време на натпревар меѓу две екипи.
Прво, на овој турнир во групата Л игра и репрезентацијата на Украина, а во групата К играат и Унгарија и Литванија. Но, тоа значи дека на украинските или на кој било друг навивачи им е дозволено да присуствуваат на натпреварите и да навиваат за која било репрезентација во рамките на турнирот. Вклучувајќи употреба на знамиња на националните тимови.
Второ, членовите на лигата од други земји можат да играат како дел од сите тимови (дури и националните). Во исто време, навивачите можат слободно да ги користат националните знамиња на другите членови на лигата за да го почитуваат нивниот професионализам во играта. Иако во литванските или унгарските тимови не се спомнуваат членови на лига од Украина, самиот принцип на забрана за употреба на украинското знаме на натпреварите меѓу Унгарија и Литванија е апсурден.
Иако изградбата на Саварија Арена е на унгарско правно лице, се што се случува на натпреварите мора да биде под контрола на Меѓународната кошаркарска федерација (ФИБА), која е организатор на натпреварот. Само ФИБА ги поставува правилата како да се игра и како да се навива на своите спортски настани.
Според тоа, организаторите на ФИБА се претставени во Унгарија од Унгарската кошаркарска федерација, која во име на организаторите на првенството изнајмува спортски објекти, продава билети и обезбедува безбедност на настаните.
Ги утврдува и правилата на трибините.
Тоа значи дека редарите, кои бараа да се отстрани знамето на Украина, добија експлицитна или имплицитна инструкција или наредба да не дозволуваат украински симболи на натпреварите.
Кој точно (и зошто) дал таква незаконска наредба, која никаде не е пропишана и претставува сосема очигледно непочитување на украинските симболи, уште повеќе на Денот на независноста на земјата?
Ова треба да се истражи за да се добијат објаснувања од Унгарската кошаркарска федерација и од властите на Унгарија, кои дозволуваат незаконска забрана за истакнување на украинските симболи.
Во Украина, ФИБА е претставена од Кошаркарската федерација на Украина (ФБУ), на чело со Михаило Бродски. Како членка на ФИБА, украинската федерација има право да бара објаснување за инцидентот и да добие сеопфатен одговор за причините поради кои на литванските навивачи им е забрането на трибините да го истакнуваат знамето на еден од тимовите учеснички на турнирот.
Всушност, одговорот на овие прашања го знаевме од самиот почеток. Рускиот корупциски тумор одамна навлезе во сите државни и недржавни организации во Унгарија, како и ги саботираше властите на Европската унија. Тоа ги погоди и нашите литвански пријатели. За среќа, пријател кој има потреба е навистина пријател. На Твитер профилот на литванската делегација во ОБСЕ можете да погледнете видео како нашите браќа од Литванија го прославија Денот на независноста на Украина, извикувајќи „Слава на Украина! по натпреварот.
Подготви: Д.Мишев