• Latest
Џабир Дерала (фото: Кирил Михаилов)

Општество во состојба на постојано одрекување

July 30, 2023
Фотографија: Скриншот од Фејсбук видео

„Марш на ангелите“ во Кочани: Правдата и вистината да излезат на виделина

October 25, 2025
Фотографија: Wikimedia Commons

Независната кандидатка и левичарка Кетрин Коноли победи на претседателските избори во Ирска

October 25, 2025

Мицкоски очекува 59 градоначалници по завршување на вториот круг од локалните избори

October 25, 2025

Хоџиќ: Македонската политичка елита ја подготвува јавноста за интеграција во „српскиот свет“

October 25, 2025

Најголемиот американски воен брод, авиони, беспилотни летала и маринци се распоредуваат околу Венецуела

October 25, 2025

Камала Харис: Можно е повторно да се кандидирам за претседателка на САД

October 25, 2025

Религијата како оружје

October 25, 2025

Урсула фон дер Лајен: ЕУ развива план за намалување на зависноста од критични суровини од Кина

October 25, 2025

Турција најверојатно ќе биде исклучена од планот за стабилизација на Газа по противењето на Израел

October 25, 2025
Фото: Х

Литванија ги затвори аеродромите и граничните премини со Белорусија поради временските балони

October 25, 2025
CivilMedia
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
CivilMedia
No Result
View All Result
Home АНАЛИЗИ

Општество во состојба на постојано одрекување

Конечно, експертите ја препознаа руската пропаганда. Кога ќе ги препознаат и посочат нејзините главни носители во земјава?

July 30, 2023 11:09
in АНАЛИЗИ, ДЕЗИНФО, МЕДИУМИ, ПОЛИТИКА, СЛОБОДНА ЗОНА, ТОП 5
Џабир Дерала (фото: Кирил Михаилов)

Џабир Дерала (фото: Кирил Михаилов)

Share on FacebookShare on Twitter

ЏАБИР ДЕРАЛА

Во изминатите 3-4 години се објавија голем број анализи за руското влијание, дезинформациите и пропагандата кои доаѓаат од Москва, директно или преку прокси актери во соседството и Европа. Отпрвин, тоа препознавање на рускиот пропаганден боршч беше прилично срамежливо, претежно со акцент на прокси играчите, често и без споменување на Москва, односно Русија. Малку похрабро настапија (дел од нив) неколку месеци по почетокот на руската брутална инвазија против Украина.

Пример 1: Кога мечката ни играше во дворот

Во месеците кога низ земјата беснееше пропагандата против позитивното референдумско изјаснување на референдумот за прифаќање на Преспанскиот договор, (според анонимни извори) во земјава на терен, директно и непосредно, дејствуваа неколку десетици руски оперативци. Во тоа време, Москва диригираше невиден пропаганден, но и хибриден напад врз земјата, а нивни спроведувачи не бе Марсовци, туку домашни политички и пропагандни структури и инсталации.

За тоа време, сите – медиумите, експертите и политичарите – беа многу претпазливи во формулирањето на своите наоди и изјави. Поточно, избегнуваа да ја споменат мечката што им играше во дворот.

Пример 2: Премиерот предупредува на црни пари, институциите молчат до денес

Во 2021 година, по локалните избори, тогашниот премиер, вечерта кога даде оставка на позициите лидер на владата и партијата, јасно кажа дека во кампањата било видливо дека има огромна сума црни пари. Познавачите знаеја дека има црни пари во изборниот процес, како што тоа беше случај и во кампањата за референдумот во 2018-та, но знаеја, исто така, дека знаењето и насоките доаѓаа од Москва, иако таа и тогаш не беше спомната.

Како и да е, кога премиер, нека е и во оставка, кажува нешто такво, најмалку што требаше да се случи е безбедносните служби и обвинителството да отворат истрага, а во јавноста тоа и да го соопштат. Тоа не се случи. Институциите молчат до денес.

Неславно дејствување

Овде станува збор за добро издржани анализи, со пристојно научно ниво. Заслужуваат внимание, а трудот на авторките и авторите што е вложен во тие анализи, е достоен за почит. Сепак, тие во себе носат најмалку два сериозни, па и суштински недостатоци, поточно неуспеси. Тие недостатоци не се ненадоместливи, но за да се санира штетата од нив, потребно е малку повеќе храброст, одговорност и интегритет.

Ова го наметнува и прашањето дали се работи за општество кое е во состојба на постојано одрекување. Имено, општеството не е некој посебен ентитет кој може да се набљудува независно од тие што го сочинуваат. А карактерот, пулсот на општеството, го даваат политичките, интелектуалните, медиумските, НВО, културните, економските и неколку други елити. Во македонскиот случај – дејствувањето на дел од нив е, благо речено, неславно.

Во оваа кратка белешка, би сакал скромно да ги „надополнам“ овие (сепак, значајни) трудови на експертите кои се занимаваат со последиците од руската пропаганда во Северна Македонија и пошироко.

Неуспех 1: Со пари од Запад – антизападно

Првиот неуспех е нивната неубедливост и невидливост. Тие не се доволно убедливи, токму затоа што гребат само по површината на проблемите.

Во своите заклучоци користат дипломатски речник и еуфемизми за појавите, како да работат во министерство за надворешни работи.

Не вложуваат напори, ни оддалеку, да им дадат јасност, а уште помалку видливост на своите наоди и заклучоци, како да им е страв или како да се срамат од тоа што го напишале. Ниту, пак, се осмелуваат да ги стават под својата аналитичка лупа оние ентитети во сопствениот сектор (граѓански организации) кои отворено, со пари од Запад, дејствуваат антизападно.

Неуспех 2: Кога пациентот е мртов, и најдобрата дијагноза е безвредна

Вториот недостаток, односно неуспех на експертите и аналитичарите се состои во тоа што нивните истражувања и анализи, со многу задоцнети. Се појавуваат во време кога последиците од руската пропаганда се веќе одамна видливи и вгнездени во општеството, па и во институциите.

Тоа ви е, како лекарот (експертот) кој дијагнозата (анализата) за болеста (проблемот) ја воспоставува откако пациентот (општеството) е веќе неповратно загубен. Или мртов. Кога пациентот е мртов, и најдобрата дијагноза е безвредна. Таа е (можеби) добра за учебник по историја, но за здравјето на оној што е неповратно изгубен, не значи ништо.

Сите веќе добро знаат за руската пропаганда и (донекаде) за руските хибридни напади. Доволно знаеме за прокси актерите што се надвор од земјата. Најмногу се зборува за Србија и Унгарија, а помалку за прорускиот дел од бугарскиот политички естаблишмент, ултрадесничарските политички структури во дел од земјите членки на ЕУ итн. Но тоа не е доволно. Ни оддалеку.

Кои се носителите и спроведувачите на руската пропаганда?

Малку кој има храброст и интегритет да ги посочи јасно и недвосмислено директните корисници на рускиот know-how и спроведувачи на руските политички насоки. Нивното дејствување е опасно и деструктивно за македонската стабилност и безбедност, и одат против македонските национални интереси.

Сепак, има чесни исклучоци кои нема да ги спомнам од скромност. Помислете, кога и каде сте прочитале анализи (сепак, ги има) за носителите на руските политички и воени цели во македонската политика. И споредете ги со ефектот од доцна „освестените“ експерти и аналитичари во земјава.

Се разбира, може (и мора) да се пишува и говори за тешките последици од уредничките политики во најголемите и најбогатите медиуми во земјата (богато спонзорирани од фирми и партии). Тие се посебна и многу тревожна приказна, за која, исто така, има луѓе што пишуваат и говорат јасно и недвосмислено. Кој сака, ќе ги најде. Лесно е.


Текстот е личен став на Авторот. Дозволено е преземање на текстот според лиценцата Creative Commons 4.0.
Print Friendly, PDF & Email
Tags: експертиМедиумируска пропагандахибридни напади
Share33Tweet21Send

НАЈЧИТАНИ 5

  • Поранешен унгарски разузнавач по неодржувањето на средбата помеѓу Трамп и Путин: Она што сега изгледа како дипломатски успех, на долг рок ќе се претвори во сериозна трагедија

    130 shares
    Share 52 Tweet 33
  • „На Ѓупците треба да им се забрани да гласаат“ – советник од десничарската МААК со скандалозен расистички испад во Неготино

    126 shares
    Share 50 Tweet 32
  • EУ испрати порака, Мицкоски молчи – Андонов со жестока критика

    185 shares
    Share 74 Tweet 46
  • „Путин повторно го изигра“: Откажувањето на самитот во Будимпешта ја завршува фантазијата на Трамп дека ќе донесе мир во Украина

    101 shares
    Share 40 Tweet 25
  • Разобличување на „буразерската“ финансиска коалиција: Алта банка и „посвоената“ Стопанска банка – Битола во обид да го избегнат европскиот финансиски радар

    99 shares
    Share 40 Tweet 25
CivilMedia

СЛОБОДНО.НЕЗАВИСНО.ОТВОРЕНО

  • ЗА НАС
  • ИМПРЕСУМ
  • КОНТАКТ
  • АВТОРСКИ ПРАВА
  • Политика на приватност
  • МАРКЕТИНГ

Следете нè

No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
  • ДЕЗИНФО
  • ФОРУМ
  • ГРАЃАНСКА АКЦИЈА
  • МАРКЕТИНГ
  • ИМПРЕСУМ